نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف ،؛ دانشگاه پیام نور ؛ تهران ؛ ایران

2 استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 استادیار گروه معارف، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

افول هژمونی آمریکا از مهم‌ترین مباحث مطرح و حائز اهمیت در ادبیات روابط بین‌الملل در طی سالیان اخیر بوده که همواره ذهن بسیاری از تحلیل‌گران و سیاستمداران جهانی را به‌ خود مشغول ساخته است. درطی دهه‌های اخیر با الگوپذیری سایر ملت-های منطقه از مبانی و اصول تحول‌زای انقلاب اسلامی و با بهره‌گیری از تحولات بیداری اسلامی، شیوه‌ای از ائتلاف نانوشته بین دولت ها و ملت‌های منطقه غرب آسیا با محوریت قدرت مقاومت اسلامی جهت مقابله با سیاست‌های استکباری و درنهایت افول تدریجی هژمونی آمریکا در منطقه غرب آسیا شکل گرفت. سوال اصلی پژوهش حاضر بدین شکل مطرح می‌شود که شکل-گیری و گسترش قدرت محور مقاومت اسلامی در منطقه غرب آسیا چه تاثیری بر افول هژمونی آمریکا داشته است(مسئله)؛ با استفاده از رویکرد توصیفی- تحلیلی به پژوهش حاضر خواهیم پرداخت(روش)؛ یافته‌های حاصل از پژوهش در دو سطح منطقه-ای و بین المللی نشان دهنده مولفه‌هایی چون: وحدت و تنش‌زدایی بین دولت‌ها در منطقه غرب آسیا، پویایی و شکل‌گیری موازنه قدرت درعرصه بین‌الملل، خشم و انزجار عمومی ملت‌ها از آمریکا در منطقه غرب آسیا، گسترش ارزش‌های انقلاب اسلامی و پویایی نظام اسلامی در درون ملت‌ها و دولت‌های منطقه، شکست ائتلافات و اتحادهای جهانی با محوریت آمریکا و هم پیمانان آن می باشد(یافته‌ها).

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the impact of the formation and expansion of the power axis of the Islamic resistance against American hegemony in the West Asian region

نویسندگان [English]

  • mohsen nasresfahani 1
  • zahra korani 2
  • hassan aliyari 3

1 Assistant Professor, Department of Education (Islamic Revolution), Faculty of Humanities and Theology, Payame Noor University, Isfahan, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Political Science, Payam Noor University, Tehran, Iran

3 Assistant Professor, Department of Education, Payam Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The decline American hegemony has been one of the most important topics in international relations literature in recent years, which has always occupied the minds of many global analysts and politicians. During recent decades, by following the example other nations of the region from the fundamentals and principles of the Islamic revolution and by taking advantage of the developments the Islamic awakening, form unwritten alliance between the governments and nations the West Asian region, centered on power Islamic resistance was formed confront the arrogant policies and finally the gradual decline American hegemony in the West Asian region. The main question of the present research is raised follows: What effect the formation and expansion the power the Islamic resistance axis the West Asian region had the decline of American hegemony (problem); We will deal with the current research using descriptive-analytical approach (method); The findings of the research at both regional and international levels, including: unity and de-tension between the governments West Asian region, the dynamics and formation of the balance of power the international arena, anger and public disgust of the nations. From the United States the West Asian region, the spread of the values of the Islamic Revolution and the dynamics of the Islamic system within the nations and governments of the region will be the failure of global coalitions and alliances centered the United States and its allies (findings).

کلیدواژه‌ها [English]

  • axis of resistance
  • American decline
  • hegemonic order
  • Islamic revolution
  • Islamic awakening
  1. استفن، ام. والت (1390). پایان عصر آمریکایی، ترجمه محمود سبزواری، ماهنامه سیاحت غرب، شماره 102، صص 67-49.
  2. اسلامی، محمد؛ داوند، حجت (1397). تأثیر انقلاب اسلامی بر هندسه قدرت مقاومت اسلامی در غرب آسیا، مطالعات سیاسی جهان اسلام، دوره 7، شماره 1، ص 79.
  3. امین فرد (1398). پیروزی انقلاب اسلامی ایران، سرآغاز دوران جدیدی برای فقه شیعه، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، 23(78)، 178- 161.
  4.  آدمی، علی و سیده مهدیه قرشی (1394). افول قدرت نرم آمریکا؛ شاخص‌ها و مولفه‌ها، فصلنامه سیاست جهانی، شماره 14، صص 240-203.
  5. بصیری، محمدعلی؛ مجیدی نژاد، موسی (1396). بررسی تهدیدهای امنیتی داعش در محور مقاومت و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلای ایران، مطالعات انقلاب اسلامی، دوره 14، شماره 48، صص 26-7.
  6. پیرانی، شهره؛ رضوی، سیدعبدالله (1399). «بررسی پارامترهای سیاسی- اقتصادی افول ایالات متحده آمریکا»، پژوهش‌های روابط بین‌الملل، دوره 10، شماره 4، صص 124-81.
  7. پادروند، مهدی؛ زنگنه، زهرا (1398). «بحران‌های خاورمیانه و دیپلماسی امنیت انرژی چین»(مطالعه موردی سوریه)»، اولین همایش بین‌المللی مطالعات چین، دانشگاه تهران، خرداد.
  8. جهانگیری، سعید؛ فرجان فر، مهسا؛ متقی، ابراهیم (1399). «واکاوی چگونگی افول هژمونی آمریکا درعرصه جهانی با تاکید بر ویروس جهانی (از منظر حقوقی – سیاسی)، فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، دوره 11، شماره 4، صص 93-73.
  9.  چامسکی، نوآم (1391). شیوه سلطنتی: چشم‌انداز افول آمریکا، ترجمه ملتی، مرتضی، ماهنامه سیاحت غرب، شماره 106، صص 89-79.
  10.  چگنی‌زاده، غلامعلی (1392). ایران، جهان اسلام و تغییر در هندسه قدرت بین‌المللی، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، شماره 7، صص 92-69.
  11.  حسینی‌خامنه، سیدعلی (13/06/1393). دیدار با اعضای مجلس خبرگان{سخنرانی}https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=27356
  12.  خمینی، سیدروح الله (1399). صحیفه آنلاین امام خمینی (ره)، ج 10، تارنمای جامع امام خمینی (ره).
  13. خرمشاد، محمد باقر (1397). انقلاب اسلامی و بازتاب آن بر نظام بین‌الملل، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، شماره 15، ص 55-31.
  14.  دهشیری، محمدرضا (1397). افول قدرت نرم آمریکا؛ دلایل و پیامدها، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، شمار 19، صص 68-35.
  15.  دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (09/10/1391). جنگ گفتمانی برسر پیچ تاریخی{گفت وگو}21806https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=
  16.  رستمی، محمدرضا (1394). ناکارآمدی رویکردهای سنتی درتبیین تحولات خاورمیانه: بایدها و نبایدها در سنت‌های مطالعاتی خاورمیانه، بنیاد نخبگان نیروهای مسلح، گزارش فعالیت تحقیقاتی برای نخبگان نیروهای مسلح.
  17.  رهدار، احمد (08/08/1399). نقش انقلاب اسلامی در افول آمریکا{نشست علمی}925379www.hawzahnews.com/news/ https://
  18. ساعی، احمد؛ ترابی، قاسم (1398). «نظریه ثبات هژمونیک و بحران در نظام اقتصاد جهانی»، فصلنامه سیاست، شماره 40، صص 163-143.
  19. سعیدی راد، آرش و همکاران (1398). آینده قدرت نرم ایران و آمریکا در غرب آسیا، تهران؛ انتشارات شهر یاس.
  20. عظیمی دولت آبادی، امیر (1396). بررسی تطبیقی جنبش حزب الله لبنان و انصارالله یمن، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، شماره 11.
  21. عباسی، مجید (1399). «بازتاب‌های سازه انگارانه انقلاب اسلامی ایران بر تحولات انقلابی جهان عرب»، فصلنامه بیداری اسلامی، دوره 9، شماره 17، صص 57-33.
  22.  فوکو، میشل (1979). انبار باروتی به‌نام اسلام، مجموعه مقالات اندیشمندان علوم اجتماعی و انقلاب اسلامی ایران، ترجمه محمدباقرخرمشاد، تهران: انتشارات باز، صص 32-28.
  23.  کچوئیان، حسین (1391). انقلاب اسلامی ایران و انفتاح تاریخ، بیداری اسلامی در بهار عربی، تهران: انتشارات سوره مهر.
  24.  متقی، ابراهیم (1387). رویارویی غرب با جهان اسلام، تهران: پژوهشکده فرهنگ و انقلاب اسلامی.
  25. مطلبی، محسن؛ طاقتی، علیرضا؛ عفراوی، محمدرضا (1396). ظرفیت سنجی جنبش انصارالله یمن در عمق بخشی منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه سیاست دفاعی، دوره 26، شماره 101.
  26. محمد میرزایی، حسن (1401). «بررسی تأثیر انقلاب اسلامی بر افول هژمونی آمریکا»، فصلنامه بیداری اسلامی، دوره 11، شماره 1، بهار 1401، صص 54-29.
  27. Wehrey, Frederic(2009).Saudi-Iranian Relations Since the Fall of Saddam:Rivalry, Cooperation, and Implications for U.S. Policy, Santa Monica,CA:RAND CoporationNational Security Research Division.
  28. Regilme Salvador Santino F Jr, and James Parisot (2017). Introduction: American Hegemony – Global Cooperation and Conflict” American Hegemony and the Rise of 1Emerging Powers, Abingdon and New York: Routledge. 2017. 3–18
  29. M. Pollack, Kenneth, Fight or flight (2016). America’s choice in the Middle East: http://www.brookings.edu/blogs/markaz/posts/2016/02/16-americas-choice-inmiddle-east-pollack.
  30. Jones, S (2020). Containing Tehran Understanding Iran’s Power and Exploiting Its Vulnerabilities, Center for Strategic & International Studies, January 2020. Available at: https://www.csis.org/analysis/containing-tehran-understandingirans-power-and-exploiting-its-vulnerabilities.
  31. Cordesman, Anthony(2015)." The Changing Security Balance in the Gulf". Center for Strategic and International Studies,at:http://csis.org/program/changing-securitybalance-in-the-Gulf.
  32. Brownlee, Jason, Tarek Masoud and Andrew Reynolds (2013).Why The Modest Harvest, Journal of Democracy. Vol.24, No.4.
  33. Nalado, D(2012).Current Global Islamic Awakening is an Offshoot of the Islamic Revolution in Iran,at:http://www.islamicmovement.org/index.php?option=comcontent&view=article&id =260:current-global-islamic-awekening-is-an-offshoot-of the-islamic-revolution-in-iran-prof-yahaya&catid=41:frontpage.
  34. Kennedy, Paul (1989). The Rise and Fall of the Great Powers: Economic Change and Military Conflict from 1500 to 2000, London: Harper Collins Publishers.
  35. Regilme, Salvador Santino F. Jr (2019). The Decline of American Power and Donald Trump: Reflections on Human Rights, Neoliberalism, and the World Order. Geoforum, (102) June: 157- 166. P (159)file:///C:/Users/armita/ Downloads/2019Trumpforposting.pdf.
  36. Golmohammadi, V (2019). The foreign policy of the Islamic Republic of Iran: Prospects for change and continuity. All Azimuth: A Journal of Foreign Policy and Peace, 8(1), 93-102
  37. Zenko, M (2018). US Military policy in the Middle East. London, UK: Chatham House Research Paper.
  38. Tellis, Ashley J (2020)."Covid-19 Knocks on American Hegemony", Carnegie Endowment for International Peace, 1-10.