نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
2 گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
چکیده
مکان به عنوان سازهای معنامند در القای اندیشههای پایداری و بیداری اسلامی مورد توجه شاعران معاصر قرار گرفتهاست. این پدیده که از دیرباز در آثار ادبی وجود داشته، امروزه در اشعار پایداری نقش چشمگیری ایفا میکند. خِضرمحمد ابوجُحجوح از شاعران پایداریسرا و زادۀ فلسطین است. وی در سرودن اشعارش، مکان را بهعنوان منبع معناآفرینی و ابزار انتقال مفاهیم پایداری قرار دادهاست(مسئله)؛ جستار حاضر بر آن بوده تا به روش توصیفی-تحلیلی به تبیین کارکردهای عنصر مکان در بازنمود ایدههای پایداری و بیداری اسلامی در قصیده«لِلأقصیٰ أَنْزِفُ شَغَفِی» اثر خضرمحمد ابو جحجوح بپردازد(روش)؛ دلیل انتخاب این موضوع پژوهشی از آن رو است که قصیده مزبور، آیینه واقعیتهای جوامع عربی است و شاعر میکوشد تا آن را بهعنوان ابزاری برای بیداری مردم در برابر اندیشۀ استعمار و اشغال به کار گیرد. عنصر«مکان» در شعر وی با صبغههای سیاسی، دینی، تاریخی، ملی و طبیعی، القاگر مفاهیمی همچون اقتدار و شُکوه گذشته، ضرورت پیدایش وحدت و همدلی، انتقاد از انفعال و بیتفاوتی سردمداران حکومتی، تحریک همت جمعی و بیداری اسلامی میباشد.وی میکوشد تا با تمرکز و دمیدن احساس و اندیشه به پدیدههای مکانی، دریچهای به سوی جهانبینی پایداری بگشاید؛لذا برای تحقق این امر در صدد است تا از رهگذر طرحواره-های تصویری برآمده از تشبیه، استعاره و کنایه و نیز سازوکارهای ادبی همچون توصیف اغراق-آمیز، برجستهسازی مفاهیم و تلمیح به مکانها و حوادث تاریخی، موجبات انتقال اندیشهها و درک دغدغههای پایداری را برای مخاطبان فراهم نماید(یافتهها).
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The function of the "place" element in the crystallization of ideas of sustainability and Islamic awakening (Study case: the ode "Lil-Aqsa An-Zaf-e-Shaghfi" by Khadr Muhammad Abu Juhjuh)
نویسندگان [English]
- Omid Jahanbakht layli 1
- ghahreman fereshtehpour 2
1 Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, University of guilan, Rasht, Iran
2 Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Imam Khomeini International University (RA), Qazvin, Iran
چکیده [English]
The place as a meaningful structure in inducing the ideas of stability and Islamic awakening has been noticed by contemporary poets. This phenomenon, which has existed in literary works for a long time, plays a significant role in sustainability poems today. Khazar Muhammad Abu Juhjuh is one of the poets of the stable and was born in Palestine. In composing his poems, he has put the place and its different dimensions as a means of conveying and highlighting the concepts of sustainability. (Problem) The present essay aims to explain the functions of the element of place in the representation of the ideas of stability and Islamic awakening in the ode "Lel Aqsa Anzefo Shaghafi" by Khezr Mohammad Abu Johjouh, using a descriptive-analytical method, and from this passage, literary and national purposes To examine the poet's adherence to meaningful spatial phenomena. (Method) In the mentioned ode, Abu Jahjuh's intellectual approach with the focus on sustainability is generally visible, and the "place" element in his poem with political, religious, historical, national and natural colors, inculcating concepts such as authority and glory , in order to achieve this, it aims to convey ideas through image schemas derived from simile, metaphor and irony, as well as literary mechanisms such as exaggerated description, highlighting concepts and allusions to historical places and events. and provide a better understanding of sustainability concerns for the audience (findings).
کلیدواژهها [English]
- "
- Place"
- element
- the poetry of Felestine'
- s stability
- Islamic awakening
- Khezr Muhammad Abu Johjuh
- the poem "
- Lelaqsa Anzefo Shaghafi"
- قرآن کریم.
- آلنبی، سیدمحسن؛ یوسفیمقدم، محمدصادق (۱۴۰۰). چالشهای مقاومت از منظر قرآن کریم. مطالعات بیداری اسلامی، 10 (4 پیاپی 22)، 7-26.
- أبوجحجوح، خضر محمد (2011). دیوان للأقصی أنزف شغفی. الطبعة الأولى. غزة: مکتبة الیازجی.
- إسماعیل، عزالدین (۲۰۰۴). الأعمال الشعریة الکاملة فی دیوان الشابی. بیروت: دار العودة.
- جعفریان، رسول (1390). آثار اسلامی مکه و مدینه، چاپ اول، تهران: نشر مشعر.
- حاجبابایی، محمدرضا؛ مرادی، سجّاد (1396). بررسی مقاومت فلسطین در شعر محمود درویش و حسین اسرافیلی. ادبیات پایداری، 9 (17)، 107-131.
- دیوان العرب (12 أغسطس 2011). للأقصی أنزف شغفی؛ دیوان جدید للشاعر الفلسطینی خضر محمد أبو جحجوح. https://www.diwanalarab.com.
- روشن، محمدمهدی (1396). دراسة دور الأمکنة فی الدیکور الشعری لمظفر النواب. فصلیة إضاءات نقدیة، 7 (25)، 93-118.
- السوافیری، کامل (1973). الاتجاهات الفنیة فی الشعر الفلسطینی المعاصر. القاهرة: مکتبة الأنجلو المصریة.
- سیاوشی، صابره؛ واعظی، گلفام (1392). بررسی تطبیقی درونمایههای ادبیات پایداری؛ نمونه موردی: شعر سیدحسن حسینی و محمود درویش. دوفصلنامه ادبیات و عرفان، 13 (41)، 1-28.
- السیرة الذاتیة (۲۰۲۰). السیرة الذاتیة محدثة للعام الجامعی. http://site.iugaza.edu.ps/kjahjouh/.
- شاهرخ، مهدی؛ فقیهعبد اللهی، حمیده (1399). مکان و کارکردهای معنایی آن در اشعار یحیى سماوی. ادب عربی، 12 (4)، 121-142.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۸۰). شعر معاصر عرب. چاپ دوم. تهران: انتشارات سخن.
- شکویی، حسین (1387). اندیشههای نو در فلسفه جغرافیا. تهران: مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاناسی.
- عقاق، قادة (2001). دلالة المدینة فی الخطاب الشعر العربی المعاصر؛ دراسة فی إشکالیة المتلقی الجمالی للمکان. دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
- گنجینه معارف، (۲۸ خرداد ۱۳۹۸). تاریخچه چاه زمزم و چگونگی پیدایش آب زمزم. https://hawzah.net/fa/Article/View.
- مافی، زهرا؛ رجبی، فرهاد و جهانبختلیلی، امید (1396). کارکرد عنصر مکان در شعر سوزان علیوان با تکیه بر رویکرد مقاومت. مجموعه مقالات نخستین همایش ملی ادبیات مقاومت (ص 3411-3431). بجنورد، دی 1396، دانشگاه کوثر.
- مونسی، حبیب (2002). فلسفة المکان فی الشعر العربی «قراءة موضوعاتیة جمالیة». دمشق: اتّحاد الکتاب العرب.
- نادری، اسماعیل؛ روشنچسلی، محمدمهدی و نعمتی، فاروق )۱۴۰۰) تجلّی بیداری اسلامی در شعر معاصر لبنان (مطالعه موردی: شعر مصطفی غلایینی). مطالعات بیداری اسلامی، 11 (4)، 145-167.
- نقاز، لیلی؛ نقاز، نبیلة (2019). المکان فی الشعر فدوى طوقان «اللیل والفرسان، نموذجاً»، أطروحة الماجستیر: جامعة محمد بوضیاف المسیلة: الجمهوریة الجزائریة الدیمقراطیة الشعبیة.
- هاشمیانفر، سیدعلی؛ اسماعیلی، رضا؛ هاشمی، سیدضیاء و جلالی، مینا (۱۳۹۱) واکاوی مفهومی دلبستگی ملی. مطالعات و تحقیقات اجتماعی، 1 (3)، 179-205.
- یعقوبی، محمد (۱۳۹۲). هستیشناسی دالهای مکانی و سیالیت معنایی آن در شعر و رمان معاصر با تکیه بر آثار عز الدین المناصره، أمل دنقل، عبدالرحمن منیف و ابراهیم نصرالله، رساله دکتری: دانشگاه خوارزمی کرج.