نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران
چکیده
لوکاچ در تحلیل آثار ادبی نظریة بازتاب را ارائه می‌دهد. او با لحاظ کردن شرایط تاریخی و اجتماعی به عنوان کلیت و کاربست عناصر داستان به منتقد کمک می‌کند تا پیوند داستان و جامعه را تبیین کند و در لایه‌های مختلف داستان تصویری از شرایط حاکم بر جامعه ارائه نماید (مسئله). لوکاچ کلیت را پیوند سیر تحول تاریخی جامعه با ادبیات می‌داند که در جریان نقد، چرایی انتخاب نوع ادبی خاص و مفاهیم منعکس شده به واسطة عناصر داستانی را تبیین می‌کند (هدف). نتایج بررسی توصیفی –تحلیلی این رمان، نشان می‌دهد (روش)، مقولۀ کلیت در سیر تحول ادبیات داستانی عربی، در عوامل نهضت ادبی نمود داردکه تأثیر بسزایی در شکل‌گیری رمان عربی داشته است به گونه‌ای که با بررسی شکلی و محتوایی رمان می‌توان حداقل بخشی از تاریخ جامعه را در آن اثر دید. کلیت حاکم بر رمان، از پیوند موضوع مقاومت اسلامی جامعه فلسطین با رمان سرچشمه می‌گیرد و در عناصر داستان نمایان می‌گردد. زمان و مکان و شخصیت‌های داستان از صرف ارائه شدن فراتر رفته و در لایه‌های درونی خود، تاریخ مظلومیت مردم سرزمین فلسطین را بازگو می‌کند. داستان‌های تودرتو علاوه بر ایجاد توقف برای درک جریان داستان، نوعی جذابیت ایجاد می‌کند و نویسنده با استفاده از همین جذابیت، مضامینی را انعکاس می‌دهد که جنبۀ انتقادی-اصلاحی دارد. این مفاهیم نیز بنابر ذهنیتی که نویسنده در برابر جامعه دارد، شکل می‌گیرد(یافته‌ها).
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Reflecting The Affliction Of The Palestinians "Bab al-Shams" of Elias Khoury’s Novel Based On George Lukacs' Reflection Theory
نویسنده [English]
- omid izanlo
Assistant Professor of Arabic Language And Literature of Kosar University of Bojnord, Bojnord. Iran.
چکیده [English]
The reflection theory of George Lukacs's is most important theories that the totality and character are it’s foundation. By considering the historical and social conditions as the totality and application of the elements of the story, he helps the critic to explain the connection between the story and the society and presents a picture of the conditions governing the society in different layers of the story. The study of the evolution of Arabic fiction shows that the factors of literary movement such as schools, printers, translations, journals and newspapers, along with the growth of nationalism, have had a significant impact on the formation of the Arabic novel. By studnig the novel, we can see a part of the history of society in it either content or form. Characterization in the story is the main components of the story due to the representation of reality that reflect the historical totality in the characters of the novel, and depicts society as a coherent totality based on charecters and actions. The characters that we see in Bab Al Shams are representative the classes of Palestinian people and their affliction. The combination of totality and charecter reflects the ideology of the author. Lukác says affects the work of art in two stages: the first stage before the formation of the text, and the second is the reflection of the ideology reflected in the text.
کلیدواژه‌ها [English]
- Bab al-Shams
- Khoury
- Palestine
- relection theory
- totality
- character
- ابن مسعود، وافیة (2018). «تشکّل الهویة السردیة فی روایة باب الشمس لإلیاس خوری»، تسلیم، السنة الثانیة، العدد الرابع، العددان السابع و الثامن، کانون الأول 2018، صص 528-478.
- اردلانی، شمسالحاجیه (1387ش).«عامل زمان در رمان سووشون». مجله زبان وادبیات فارسی. س 4. ش10. صص35-9.
- الخوری، الیاس (2010). بابالشمس، ط6، بیروت:دار الآداب.
- الفاخوری، حنا (1391). تاریخ الادب العربی، قم:ذوی القربی.
- الفیصل، سمر الروحی (1995م). بناء الروایة العربیة السوریة، دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
- ایزانلو، امید (1393). تحلیل ونقدجامعهشناختی داستانها نجیبمحفوظ وجلال آلاحمد، پایاننامه مقطع دکتری، دانشگاه فردوسیمشهد،1393.
- بالایی،کریستف (1377). پیدایش رمان فارسی، ترجمۀ مهوشقویمی ونسرین خطاط، تهران: معین.
- برکات، حلیم (2000). المجتمع العربی فی القرن العشرین؛ بحث فی تغیر الاحوال والعلاقات،ط1، بیروت:مرکز دارساتالوحدة العربیة.
- تادیه،ژان ایو (1377). «جامعه شناسی ادبیات و بنیانگذاران آن»، درآمدی برجامعهشناسیادبیات، ترجمۀ محمدجعفرپوینده، تهران: نقشجهان.
- تسلیمی، علی (1388). تحلیل سه قطره خون با رویکرد جامعهشناسی ساختگرا، ادب پژوهی، شماره 7و8، تابستان، صص 171-188.
- تولان، مایکلجی (1383ش). درآمدی نقادانه و زبانشناختی بر روایت، ترجمة ابوالفضل حری، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
- رهنورد، زهرا (1388). جامعهشناسی هنر ونقش ایدئولوژی، هنرهایزیبا، دورۀ9، شمارۀ 1022، تابستان 1388.
- زیما،پیرو (1377). روشهای تجربی ودیالکتیکی درجامعهشناسی ادبیات، ترجمۀ محمدجعفر پوینده، درآمدی برجامعهشناسی ادبیات، تهران: نقش جهان.
- زیما،پیرو (1377).جامعهشناسیرمانازدیدگاهایانوات،لوکاچو...، ترجمۀمحمدجعفرپوینده، درآمدی بر جامعهشناسیادبیات، تهران: نقشجهان.
- شکری، فدوی (1380ش). واقعگرایی در ادبیات داستانی معاصر، تهران: نشر نگاه.
- عبداللطیف أحمد، أملأحمد (2005). التناص فی روایة إلیاس خوری بابالشمس، اطروحة ماجستر، جامعة النجاح الوطنیة، 2005.
- عبیدات، زهیر محمود (2006). «وعی التاریخ فی روایة "باب الشمس" لإلیاس خوری»، المجلة الأردنیة فی اللغة العربیة وآدابها، العدد ( ٢) العدد ( ٤) رمضان ١٤٢٧ ه / تشرین أول ٢٠٠٦ م، صص 116-91.
- عثمان، علی (1976). المرأة العربیة عبر التاریخ، ط2، بیروت:دارالتضامن.
- غابری، الهادی (2006) «وظائف السارد فی روایة"باب الشمس"»، علامات فی النقد، العدد 59 ، مارس 2006، 354-307.
- فروغی، رحیم (1393). دربارۀ الیاس خوری وآثارش، روزنامه اعتماد، شماره 3002، 15 مرداد 1393، صفحه 7.
- لابیکا، ژرژ (1377). شیءوارگی،ترجمۀمحمدجعفر پوینده،درآمدی برجامعهشناسیادبیات،تهران:نقشجهان.
- لاج، دیوید و دیگران (1386ش). نظریههای رمان: از رئالیسم تا پسامدرنیسم، ترجمه حسین پاینده، تهران: نیلوفر.
- لوکاچ، جورج (1373).پژوهشی دررئالیسم اروپایی، ترجمۀاکبرافسری، تهران:اندیشههای عصرحاضر.
- لوکاچ، جورج (1377). دربارۀ پیروزی رئالیسم، ترجمۀمحمدجعفر پوینده، درآمدی برجامعه شناسی ادبیات، 353-363.
- لوکاچ، جورج (1381). جامعهشناسی رمان، ترجمۀ محمدجعفرپیونده،تهران:چشمه.
- موام، سامرست (1377). دربارۀ رمان وداستان کوتاه، ترجمۀ کاوه دهگان،تهران:امیرکبیر.
- میرعابدینی، حسن (1388). صدسال داستاننویسی، ج1،تهران:چشمه.
- نجم، محمدیوسف (1337)؛ النشاط اللبنانی فیالأدب العربیالحدیث، القافلة، شعبان 1337، العدد 8، صص24-25.
- هادوی، محدثه وعلی تسلیمی (1391). تحلیل داستان «حاجی آقا»ی صادق هدایت براساس نظریۀ بازتاب واقعیّت، جامعهشناسی هنر وادبیات، شماره 1، بهار وتابستان 1391، صص 53-72.
)