نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشکده تاریخ، تمدن و مطالعات سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشکده تاریخ، تمدن و مطالعات سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران

چکیده

انقلاب اسلامی ایران برمبنای مهدویت تحقق یافته و امامین انقلاب به سبب ارایه برنامه‌های راهبردی در صدد ایجاد جامعه‌ای منتظر برای ظهور حضرت بوده‌اند. یکی از مهم‌ترین رهنمودهای رهبر معظم انقلاب در عصر حاضر، بیانیه گام دوم انقلاب است که هدف اصلی آن را نزدیک شدن انقلاب به آرمان بزرگش یعنی آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (ارواحنافداه) عنوان می‌کنند. پژوهش حاضر به این مسئله پاسخ می‌دهد: آموزه عدالت مهدوی، چه جایگاهی در تحقق اهداف بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ایران دارد؟ (مسئله) برای بررسی این مسئله از ترکیب روش تحلیل محتوا در پژوهش کیفی و روش آینده‌پژوهی پس‌نگر استفاده شده است. (روش) برای پاسخ به مسئله مذکور در مرحله اول نقش آموزه‌های مهدوی در تحقق چله نخست انقلاب اسلامی و در مرحله دوم چگونگی ایجاد آمادگی برای طلوع خورشید ولایت(عج) بر اساس بیانیه گام دوم تبیین شده است. در مرحله سوم با در نظر گرفتن وضعیت آموزه عدالت مهدوی در جامعه فعلی و تصور آن در جامعه موعود (بر طبق احادیث و روایات واردشده)، نحوه نزدیک شدن جامعه فعلی به آن جامعه از طریق تبیین نقش الگویی آموزه عدالت مهدوی در خودسازی، جامعه سازی و تمدن سازی بیان‌شده است.(یافته‌ها) بنابراین با تلاش در عصر غیبت بر مبنای بیانیه گام دوم و تأکید بر آموزه عدالت مهدوی، میتوان هدف اصلی آن بیانیه را محقق کرد. (نتیجه)

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The role and position of Mahdism teachings in realizing the goals of the declaration of the second step of the Islamic Revolution Emphasizing the doctrine of justice

نویسندگان [English]

  • Gholam Reza Behrouzilak 1
  • reza kafili 2

1 Professor of Political Science, Department of Political Science, Faculty of History, Civilization and Political Studies, Baqer al-Uloom University, Qom, Iran

2 PhD Student in Political Science, Department of Political Science, Faculty of History, Civilization and Political Studies, Baqer al-Uloom University, Qom, Iran

چکیده [English]

The Islamic Revolution of Iran has been realized on the basis of Mahdism and the Imams of the Revolution have sought to create a society waiting for the reappearance of the Imam due to the presentation of strategic plans. One of the most important guidelines of the Supreme Leader of the Revolution in the present age is the statement of the second step of the revolution, the main purpose of which is to bring the revolution closer to its great ideal, which is to prepare for the sunrise of the great province. The present study answers this question: What is the place of the doctrine of Mahdavi justice in achieving the goals of the second step of the Islamic Revolution of Iran? (Problem) To investigate this issue, a combination of content analysis method in qualitative research and retrospective research method has been used. (Method)

To answer this question, in the first stage, the role of Mahdavi teachings in the realization of the first stage of the Islamic Revolution and in the second stage, how to prepare for the rising sun of the province (AS) is explained based on the statement of the second step.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mahdism
  • Mahdavi doctrine
  • justice
  • Islamic revolution
  • second step statement
  1. قرآن کریم
  2. نهج البلاغه
  3. ابن منظور، محمدبن مکرم (1416ق). لسان العرب، بیروت: م‍وس‍س‍ه‌ ال‍ت‍اری‍خ‌ ال‍ع‍رب‍ی‌
  4. اریلی، علی بن عیسی (1393). کشف الغمه فی معرفه الائمه، ترجمه: علی‌بن‌حسین زواره‌ای، قم: نور محبت
  5. انوری، حسن (1393). فرهنگ سخن، تهران، انتشارات سخن
  6. ایمان، نوشادی، محمدتقی، محمدرضا (1390). تحلیل محتوای کیفی، شماره دوم نشریه عیار پژوهش در علوم انسانی،
  7. آل‌سیدحیدر کاظمی، سیدمصطفی (1383). بشارت الإسلام، قم: عاشورا
  8. بحرانی، زکی، سیدهاشم، سیدطالب (1385). المحجه فیما نزل فی القائم الحجه، قم، دارالموده
  9. بهاء‌الدین‌نیلی، علی‌بن‌عبدالکریم (1388). منتخب الأنوار المضیئه، قم: پیام امام هادی (ع)
  10. جوادی آملی، عبدالله، (1389). امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه) موجود موعود، قم: موسسه اسرا
  11. حسینی خامنه، سیدعلی (03/07/1381) بیانات در دیدار جمعی از نخبگان https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=3145
  12. حسینی خامنه، سیدعلی (20/06/1396) بیانات در دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (علیه‌السلام)، https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=36490
  13. حسینی خامنه، سیدعلی (22/11/1397) بیانیه گام دوم انقاب اسلامی ایران، https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=41673
  14. حسینی خامنه، سیدعلی (22/12/1368) بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم در سالروز میلاد حضرت ولی‌عصر (عجّل ا‌لله‌ تعالى فرجه الشّریف)، https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2276
  15. حسینی خامنه، سیدعلی (30/11/1370) بیانات در دیدار جمعی از فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم، https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2587
  16. حسینی، سید شرف الدین (1394). تاویل الآیات الظاهره فی فضائل العتره الطاهره، تهران: موسسه ‌انتشارات‌ امیرکبیر
  17. حویزی، عبد‌علی بن جمعه (1383). تفسیر نور الثقلین، قم:  دار التفسیر
  18. خمینی، سید روح الله (1377). شرح حدیث جنود عق و جهل، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
  19. خمینی، سید روح الله (1380). کتاب البیع، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
  20. خمینی، سید روح الله (1385). صحیفه امام، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
  21. خمینی، سید روح الله (1392). ولایت فقیه: حکومت اسلامی، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
  22. خمینی، سید روح الله (1395).  شرح چهل حدیث، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)
  23. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1422 ق). المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دارالمعرفه
  24. رضایی، سیدعبدالرئوف (1386). نقش جنگ‌های صلیبی در انتقال تمدن اسلامی به غرب، قم: مرکز جهانی علوم اسلامی
  25. ری‌شهری، محمد، (1391). میزان الحکمه، قم: موسسه فرهنگی دار الحدیث
  26. زیدان، جرجی (1394). تاریخ تمدن اسلام، ترجمه علی جواهرکلام ، تهران: موسسه‌ انتشارات‌ امیرکبیر
  27. سپهری، محمد (1385). تمدن اسلامی در عصر امویان، قم: نشر نورالثقلین
  28. سیدی، حسین (1388). تمدن اسلامی، تهران: انتشارات مدرسه
  29. شارون، جوئل (1398). ده پرسش از دیدگاه جامعه شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی
  30. شیخ طوسی، محمدبن حسن (1394). الأمالی، مترجم: صادق حسن‌زاده، قم: اندیشه هادی
  31. شیخ طوسی، محمدبن حسن (1397). کتاب الغیبة، ترجمه: مجتبی عزیزی، قم: انتشارات مسجد مقدس جمکران
  32. صافی‌گلپایگانی، لطف‌الله (1378). منتخب الاثر فی امام الثانی عشر (ع)، قم: انتشارات آستان مقدسه حضرت معصومه (س)
  33. طبرسی، احمد بن علی (1393). الإحتجاج، ترجمه: نظام‌الدین‌احمد غفاری‌مازندرانی، تهران: برگا
  34. طبرسی، فضل‌بن‌حسن (1376). اعلام الوری باعلام الهدی، قم: آل البیت (ع)
  35. عباسی، بهرامی، علی اصغر، محسن (1392). پس نگری در آینده پژوهی، مجموعه آثار دومین همایش ملی آینده پژوهی
  36. عیاشی، محمدبن مسعود(1395). تفسیر العیاشی، قم: ذوی القربی
  37. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب (2007م). معجم القاموس المحیط، بیروت: دارالمعرفه.
  38. قطب‌راوندی، سعیدبن‌هبه‌الله (1376). جلوه‌های اعجاز معصومین(ع)، ترجمه: غلامحسین محرمی، قم: بوستان کتاب
  39. قندوزی، سلیمان (1393). ینابیع الموده لذوی القربی، قم: اسوه
  40. کاظم، کوفی، محمد عبد الخالق، ابی‌القاسم (1369). تفسیر فرات الکوفی، قم: طبع و نشر
  41. م‍ت‍ق‍ی‌، ع‍ل‍ی‌ ب‍ن‌ ح‍س‍ام‌ال‍دی‍ن‌ (1413ق). ک‍ن‍ز‌ال‍ع‍م‍ال‌ ف‍ی‌ س‍ن‍ن‌‌الاق‍وال‌ و‌الاف‍ع‍ال‌،  ب‍ی‍روت‌: م‍وس‍س‍ه‌ ال‍رس‍ال‍ه‌‏
  42. مجلسی، محمدباقر (1384). بحار الأنوار الجامعة لدُرر أخبار الأئمة الأطهار، قم: نشر اسلامیه
  43. المحقق‌الکرکی، علی‌بن‌حسین (1368). رسائل المحقق الکرکی، قم: کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی
  44. محمدی ری‌شهری، محمد (1393). دانش‌نامه امام مهدی،  قم: موسسه فرهنگی دار الحدیث
  45. معلوف، لوئیس (1376). المنجد فی اللغه و الاعلام، قم: نشر بلاغت.
  46. مفید، محمد بن محمد (1413ق). المقنعة، قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفید
  47. مقدس‌اردبیلی، احمدبن‌محمد (1379). مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، قم: موسسه النشر الاسلامی
  48. مقدسی شافعی، یوسف (1374). عقد الدرر فی اخبار المنتظر، قم: نصایح
  49. نباطی‌عاملی، علی‌بن یونس (1384). الصراط المستقیم، قم: نشر مرتضوی
  50. نجفی، محمدحسن بن باقر (1392). جواهرالکلام، قم: نشر اسلامیه
  51. نعمانی، محمدبن‌ابراهیم (1380). الغیبة، قم: انوار الهدی