نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

چکیده

انقلاب اسلامی ایران را می‌توان در ردیف انقلاب‌های بزرگ تاریخ دانست که باعث ایجاد تحولات مهمی در دنیای معاصر شده است. انقلابی که از زمان پیدایش به مثابه گفتمانِ غیر (دیگری) تمدن غربی، همواره در نزاع با این گفتمان بوده است. لذا سؤال اصلی که مطرح می‌گردد این است که با توجه به تقابل جدی این دو نگاه، انقلاب اسلامی چه تأثیری بر افول هژمونی آمریکا داشته است؟ (مسئله)؛ بر همین اساس در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش کیفی و مطالعه اسنادی، داده‌ها و مطالب مرتبط با این مسئله مطالعه و مورد بررسی قرار گیرد (روش)؛ نتایج بررسی‌ها حاکی از این است که انقلاب اسلامی از یک سو در سطح گفتمانی، اندیشه لیبرالیسم غربی را به صورت جدی به چالش کشیده است و از سوی دیگر با اقداماتی مانند کناره‌گیری از اتحاد راهبردی با آمریکا، تسخیر سفارت این کشور در ایران، ایجاد روحیه بیدارگری اسلامی در منطقه غرب آسیا، تضعیف جایگاه و قدرت رژیم صهیونیستی، حمایت از جنبش‌های ضد استکباری و به چالش کشیدن قدرت نظامی آمریکا، تأثیر بسزایی در گسترش حرکت های آزادی خواهانه - به طور خاص بیداری اسلامی- و در نتیجه افول هژمونی آمریکا داشته است (نتایج).

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Study the Impact of the Islamic Revolution of Iran on the Decline of American Hegemony

نویسنده [English]

  • Hassan Mohammadmirzaei

PhD Student in Political Studies of the Islamic Revolution, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The Islamic Revolution of Iran can be considered as one of the great revolutions in history that has caused important changes in the contemporary world. A revolution that has always been in conflict with this discourse since its inception as a non-(other) discourse of Western civilization. Therefore, the main question that arises is that given the serious confrontation between these two views, what effect has the Islamic Revolution had on the decline of American hegemony? (Question); Accordingly, in this article, using a qualitative method and documentary study, data and materials related to this issue have been studied and examined (method); The results of the study indicate that the Islamic Revolution, on the one hand, has seriously challenged the idea of ​​Western liberalism at the level of discourse, and on the other hand, by taking measures such as withdrawing from the strategic alliance with the United States, capturing its embassy in Iran, creating a spirit of Islamic awakening in the West Asian region, weakening the position and power of the Zionist regime, supporting anti-arrogance movements and challenging US military power, greatly influenced the spread of liberation movements - especially the Islamic Awakening - and in The result has been a decline in American hegemony (results).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Revolution
  • Western Civilization
  • Hegemony
  • Decline of America
  • Islamic Awakening
  1. آدمی، علی و سیده مهدیه قرشی (۱۳۹۴). افول قدرت نرم آمریکا؛ شاخص‌ها و مؤلفه‌ها، فصلنامه سیاست جهانی، شماره ۱۴، ص ۲۴۰-۲۰۳.
  2. احمدی سفیدان، حسین و مولود سعیدی اطهر (۱۳۹۸). نقش انقلاب اسلامی ایران در همگرایی جنبش‌های اسلامی منطقه با تأکید بر شیعیان یمن، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره ۲۸، ص ۱۴۰-۱۲۱.
  3. ازکیا، مصطفی و علیرضا دربان آستانه (۱۳۸۹). روش‌های کاربردی تحقیق، تهران: انتشارات کیهان.
  4. اسپوزیتو، جان. آل (۱۳۸۲). انقلاب اسلامی و بازتاب جهانی آن، ترجمه محسن مدیر شانه‌چی، تهران: باز.
  5. استفن، ام. والت (۱۳۹۰). پایان عصر آمریکایی، ترجمه محمود سبزواری، ماهنامه سیاحت غرب، شماره ۱۰۲،، ص ۶۷-۴۹.
  6. اسکوبار، پیه (۱۳۹۱). خطاهای سیاسی و اقتصادی بنیادینی که در حال تسریع افول آمریکا هستند، ترجمه محمود سبزواری، ماهنامه سیاحت غرب، شماره ۱۰۴، ص ۶۲-۵۲.
  7. افروغ، عماد (1386). انقلاب اسلامی و مبانی بازتولید آن، تهران: انتشارات سوره مهر.
  8. انگلهاردت، تام (۱۳۹۰). افول امپراتوری: زندگی در یک امپراتوری رو به مرکز چه حسی دارد؟ ترجمه محمود سبزواری، ماهنامه سیاحت غرب، شماره ۱۰۳، ص ۸۹-۸۰.
  9. ایزدی، فؤاد (۶/۱۰/۱۳۹۱). آمریکا و ابرقدرتی‌اش [گفت‌وگو] https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=۲۱۷۸۶
  10. برومبرژه، کریستیان (۱۹۸۰). انقلاب در ایران: چند اثر و نشانه برای یک قرائت و تحلیل، مجموعه مقالات اندیشمندان علوم اجتماعی و انقلاب اسلامی ایران، ترجمه محمدباقر خرمشاد، تهران: انتشارات باز، صص ۸۶-۵۴.
  11. بورسوا، آدام (۱۳۸۳). افول اخلاقی آمریکا، ماهنامه سیاحت غرب، شماره ۱۷، ص 14-۷.
  12. بورک، رابرت. اچ (۱۳۷۹)، گزارش کتاب: نقش فمینیسم افراطی در افول آمریکا، ترجمه بهرام اخوان کاظمی، کتاب نقد، شماره ۱۷، زمستان ۱۳۷۹، ص ۱۲۵-۱۱۸
  13. بیات، اسد الله (۱۳۸۲). انقلاب اسلامی و چالش‌ها، مجموعه مقالات همایش چالش‌های آینده انقلاب اسلامی، معاونت پژوهشی پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی: صص ۴۵-۸.
  14. پتراس، جیمز (۱۳۹۰). شبکه‌های امپراتوری و چرخش در قدرت جهانی، ماهنامه سیاحت غرب، شماره ۹۲، ص ۷۶-۶۲.
  15. پورقیومی، ایوب (۱۳۸۸). بررسی مفهوم هژمونی؛ بر تأکید بر هژمون گرایی آمریکا، فصلنامه سیاست دفاعی، شماره ۶۷، ص 79-۴۹.
  16. جمشیدی، محمد (۱۳۹۵). تجدید توازن: استراتژی کلان ایالات‌متحده در دوره اوباما، فصلنامه پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره ۴۳، ص ۵۰-۷.
  17. چامسکی- الف، نوآم (۱۳۹۱). "از دست دادن" سلطه جهانی؛ چشم‌انداز افول آمریکا، ترجمه مرتضی ملتی، ماهنامه سیاحت غرب، شماره ۱۰۶، ص ۷۸-۶۵.
  18. چامسکی- ب، نوآم (۱۳۹۱). شیوه سلطنتی: چشم‌انداز افول آمریکا، ترجمه ملتی، مرتضی، ماهنامه سیاحت غرب، شماره ۱۰۶، ص ۸۹-۷۹.
  19. چگنی زاده، غلامعلی (۱۳۹۲). ایران، جهان اسلام و تغییر در هندسه قدرت بین‌المللی، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، شماره ۷، ص ۹۲-۶۹.
  20. حسینی‌خامنه، سیدعلی. (۲۷/۱۰/۱۳۹۸). خطبه‌های نماز جمعه تهران [سخنرانی]. https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۴۴۶۹۵
  21. حسینی‌خامنه، سیدعلی. (۳۰/۱۰/۱۳۹۴). دیدار با دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات [سخنرانی]. https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۳۲۰۴۰
  22. حسینی‌خامنه، سیدعلی. (۱۲/۸/۱۳۹۴). دیدار با دانش آموزان و دانشجویان [سخنرانی]. https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۳۱۳۰۹
  23. حسینی‌خامنه، سیدعلی. (۱۳/۶/۱۳۹۳). دیدار با اعضای مجلس خبرگان [سخنرانی]. https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۲۷۳۵۶
  24. خداپرست، یونس و امرالله اندرزیان (۱۳۹۷). افول هژمونی آمریکا و چهل‌سالگی انقلاب اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، شماره ۵۵، ص ۲۰۶-۱۸۵.
  25. خرمشاد، محمدباقر (۱۳۹۷). انقلاب اسلامی و بازتاب آن بر نظام بین‌الملل، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، شماره ۱۵، ص ۵۵-۳۱.
  26. خمینی، سید روح‌الله (۱۳۹۹). صحیفه آنلاین امام خمینی (ره)، جلد ۱۰، تارنمای جامع امام خمینی (ره).
  27. خواجه‌سروی، غلامرضا و اله خانی آرانی (۱۳۹۱). بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر ایالات‌متحده آمریکا، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، شماره ۶، ص ۷۲-۴۲.
  28. درخشه، جلال و محمد جمیری (۱۳۹۰) انقلاب اسلامی ایران و تحول درحرکت شیعی عربستان سعودی، فصلنامه شیعه شناسی، سال نهم، شماره ۳۶، ص ۷۰-۳۵.
  29. دهخدا، ع. (۱۳۷۲). مدخل "انقلاب"، لغت‌نامه، زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  30. دهشیری، محمدرضا (۱۳۹۷). افول قدرت نرم آمریکا؛ دلایل و پیامدها، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، شماره 19، ص ۶۸-۳۵.
  31. دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال (۹/۱۰/1391). جنگ گفتمانی بر سر پیچ تاریخی [گفت‌وگو] https://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=۲۱۸۰۶
  32. ربانی خوارسگانی، علی و محمد میرزائی (۱۳۹۳). ایدئولوژی، سوژه، هژمونی، و امر سیاسی در بستر نظریه گفتمان، دوفصلنامه غرب شناسی بنیادی، شماره ۹، ص ۴۶-۲۳.
  33. رهدار، احمد (۸/۸/۱۳۹۹). نقش انقلاب اسلامی در افول آمریکا [نشست علمی] https://www.hawzahnews.com/news/925379
  34. زارع مهریزی، الهام (۱۳۹۳). بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر تحولات کشور بحرین، فصلنامه فرهنگ پژوهش، شماره ۱۸، ص ۱۲۰-۱۰۹.
  35. ستوده آرانی، محمد و احسان جعفری‌فر (۱۳۹۷). بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر نقش منطقه‌ای عربستان (با تأکید بر بحران سوریه و یمن)، دو فصلنامه تاریخ‌نامه انقلاب، شماره ۳، ص ۵۷-۳۵.
  36. سروریان، سیدمحمدکمال (۱۳۸۳). افول خانواده در آمریکا و انگلیس، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، شماره ۲۶، ص ۲۲۹-۲۰۳.
  37. سپهری، یدالله و همکاران (۱۳۹۸). پیامدهای تقابل ایران و آمریکا، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره ۲۹، ص ۱۳۶-۱۱۹.
  38. شکرزاده چهار برج، رضا و احسان جعفری فر (۱۳۹۷). بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر شیعیان یمن، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی انقلاب اسلامی، شماره ۴، ص ۲۱-۱.
  39. عمید زنجانی، عباسعلی (۱۳۷۴). انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  40. فتوحی، سردار (۱۳۹۳). عرف عام در نظریه‌های آنتونی گرامشی، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناسی، شماره ۲۴، ص ۱۴۶-۱۳۵.
  41. قاسمی، بهزاد (۱۳۹۸). تحلیل بازتاب انقلاب اسلامی ایران در یمن براساس نظریه پخش، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره ۳۱، ص ۲۱۸-۱۹۷.
  42. کریمی، ایوب (۱۳۹۱). مفهوم هژمونی و امکان قدرت‌یابی گفتمان‌های حاشیه‌ای، فصلنامه رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، شماره ۲۹، ص ۱۹۱-۱۷۵.
  43. کچویان، حسین (۱۳۹۱). انقلاب اسلامی ایران و انفتاح تاریخ: بیداری اسلامی در بهار عربی، تهران: انتشارات سوره مهر.
  44. گیدنز، آنتونی (۱۳۸۶). جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نی.
  45. محمدی، منوچهر (۱۳۸۷). بازتاب جهانی انقلاب اسلامی، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  46. مصباح یزدی، محمّدتقی (۱۳۸۷). انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
  47. مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۴). انقلاب اسلامی؛ جهشی در تحولات سیاسی تاریخ، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره).
  48. مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۰). جامعه و تاریخ از نگاه قرآن، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره).
  49. مطهری، مرتضی (۱۳۸۷). آینده انقلاب اسلامی ایران، تهران: انتشارات صدرا.
  50. میلانی، جمیل و محمدتقی اسماعیلی (۱۳۹۳). نظریه پخش و بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر پاکستان، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، شماره ۳۸، ص ۶۴-۴۷.
  51. فوکو، میشل (۱۹۷۹). انبار باروتی به نام اسلام، مجموعه مقالات اندیشمندان علوم اجتماعی و انقلاب اسلامی ایران، ترجمه محمدباقر خرمشاد، تهران: انتشارات باز، ص ۳۲-۲۸.
  52. فتحعلی، محمود (۱۳۸۹). درآمدی بر نظام ارزشی و سیاسی اسلام، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره).
  53. صدیقی، کلیم (۱۳۷۵). نهضت‌های اسلامی و انقلاب اسلامی ایران، ترجمه سیدهادی خسروشاهی، تهران: نشر اطلاعات.
  54. نای، جوزف. اس (۱۳۹۳). هژمونی آمریکایی یا برتری آمریکایی، پراجکت سیندیکیت، ترجمه حسین هوشمند، ۲۰ اسفند ۱۳۹۳، http://irdiplomacy.ir/fa/news/۱۹۴۵۱۶۴
  55. نای، جوزف. اس (۱۳۸۲). مرزهای قدرت آمریکا، ترجمه داود یکانی، ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره صد و هشتاد و نه و صد و نود، ص پانزده-۴.
  56. پنجاه و شش. نوری گلجائی، عبدالله (۱۳۹۶). بازتاب انقلاب اسلامی ایران در عراق و سوریه براساس نظریه پخش، فصلنامه فرهنگ پژوهش، شماره سی و دو، ص پنجاه و شش-۳۱.
  57. پنجاه و هفت. هانتینگتون، سموئل (۱۳۸۶). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر علم.
  58. پنجاه و هشت. یوسف زاده، حسن (۱۳۸۵). پیامدهای فمینیسم در خانواده غربی، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، شماره صد و دو، ص صد و بیست و هفت-۸۱.