نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی تاریخ اسلام، گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات منطقه ای، گروه مطالعات منطقه ای، دانشکده مطالعات بین الملل، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران.

چکیده

مسئله فلسطین یکی از موضوعات چالش برانگیز در سیاست‌خارجی عربستان‌سعودی می‌باشد که در دهه اخیر بالأخص در دوره محمد بن سلمان مورد تغییرات عمده‌ای واقع گردیده‌است. به طور کلی رفتار سیاست خارجی هر بازیگری با توجه به نقش عوامل گوناگون شکل می‌گیرد و بدلیل اینکه همواره رویکرد عربستان‌سعودی به عنوان بازیگر مؤثر در جهان اسلام، در چگونگی روند این پرونده مؤثر بوده‌است؛ لازم می‌آید به منظور تحلیل و مدیریت مناسب این تغییر رویکرد، عوامل و فاکتورهای مؤثر شناسایی و احصاء گردد.(مسئله) پژوهش حاضر با بهره‌گیری از مدل پیش تئوری جیمز روزنا و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به دنبال شناسایی عوامل تاثیرگذار در سیاست‌خارجی عربستان سعودی به طور مشخص پس از روی کار آمدن محمد بن سلمان می‌باشد.(روش) با قبول اینکه دو متغیر فرد و نظام‌ بین-الملل بیشترین اثرگذاری را در این دوره دارا می‌باشد(فرضیه)، نتایج احصاء شده از این پژوهش بیان‌گر آن است که؛ از یک‌سو تحولات محیط داخلی عربستان به ویژه نقش رهبر جدید و ویژگی‌های شخصیتی وی و از سوی دیگر عوامل خارجی همچون همکاری‌های استراتژیک با ایالات متحده، تنش‌های منطقه‌ای از جمله رقابت با جمهوری اسلامی ایران، ناکامی در بحران یمن و ایجاد موازنه قوا به عنوان مؤثرترین عوامل تغییر رفتار سیاست‌خارجی عربستان در قبال پرونده فلسطین مشخص شده‌اند. (یافته‌ها)

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

-A Study of the Factors Affecting Saudi Foreign Policy Towards the Palestinian Case in the Time of Muhammad bin Salman

نویسندگان [English]

  • Mohammadjavad Najafi 1
  • Alireza Safayimehr 2

1 PhD Student in Islamic History, Department of History, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran

2 M.Sc. Student of Regional Studies, Department of Regional Studies, Faculty of International Studies, Imam Hossein University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The issue of Palestine is one of the most challenging issues in Saudi's foreign policy, which has undergone major changes in the last decade, especially during the time of bin Salman. In general, the foreign policy behavior of each actor is shaped by the role of various factors, and because Saudi Arabia's approach as an influential actor in the Islamic world has always been influential in the course of this case; In order to properly analyze and manage this change of approach, it is necessary to identify and enumerate the effective factors and factors.(Introduction) The influential factors in Saudi's foreign policy are clearly after the coming to power of bin Salman.(Method) Accepting that the two variables of the individual and the international system have the greatest impact in this period (Hypothesis), the results of this study indicate that; On the one hand, developments in Saudi Arabia's internal environment, especially the role of the new leader and his personality traits, and on the other hand, external factors such as strategic cooperation with the United States, regional tensions, including competition with the Islamic Republic of Iran, failure to The Yemeni crisis and the establishment of a balance of power have been identified as the most effective factors in changing Saudi Arabia's foreign policy towards the Palestinian cause. (Results)

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Case of Palestine
  • Saudi Arabia
  • Foreign Policy
  • James Rosena
احتشامی، انوشیروان، 1390، سیاست خارجی کشورهای خاورمیانه، مترجم :رحمان قهرمان‌پور مرتضی مساح، تهران:انتشارات دانشگاه امام صادق.
ازغندی، علیرضا، 1381، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، انتشارات قومس .
بخشایشی اردستانی، احمد، اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر آوای نور، 1379.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال ،1389 ،سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات سمت.
سیف زاده، سیدحسین، اصول روابط بین الملل (الف و ب) ،تهران ،نشر دادگستر ، 1378.
منصوری، جواد ،1365 ،نظری به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، انتشارات‌ امیرکبیر.
وهاروی استار، بروس راست، سیاست جهانی : محدودیتها و فرصت های انتخاب، ترجمه علی امیدی، تهران:انتشارات وزارت امورخارجه، 1381.
باقری دولت‌آبادی، علی و نوروزی‌نژاد، 1393، بررسی علل دگردیسی در سیاست خارجی ترکیه  بر اساس رهیافت سازه‌انگاری، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال دوم، شماره 9.
تیموری روح اله، عبداله زاده حسن و محمد آگاه؛ تقابل سیاست خارجی ایران و عربستان در بحران یمن با روش سازه انگارانه، دو فصلنامه مطالعات بیداری اسلامی، دوره 5 شماره 10.
زارعان، احمد ،1398 ، تاثیر عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی بر جبهه مقاومت ، مطالعات راهبردی جهان اسلام ، شماره 78 .
همیانی، مسعود ،1394 ،تغییر جهت در سیاست خارجی عربستان سعودی؛ از استراتژی موازنه تا رهبری ائتلاف، فصلنامه سیاست خارجی، شماره 1، پیاپی 113، بهار.
James Rosenau , The scientific study of foreign policy, 1971, Free Press, 1971
Checkel, Jeffrey. T. (1998). “Norms and Domestics politics: Bridging the Vol. 3(4).
Rosenau, J. N. (1996). Powerful tendencies, Startling discrepancies and elusive dynamic: The challenge of studding world politics in a turbulent era. Australian Journal of International Affairs, 50(1), 23-30.
Laura Neack, Jeanne A.K. Hey and Patrick J. Haney, Generational Change in Foreign Policy Analysis  , March 16, 2005, p.2,
الازدی، احمد ،2018 ،اصول و متغیر ها در سیاست خارجی عربستان، مرکز الجزیره للدراسات.
باشگاه خبرنگاران جوان، 1397، سیاست های جنجال برانگیز محمد بن سلمان.
خبرگزاری تسنیم ،1398 ، بررسی سیاست خارجی عربستان؛ از وابستگی محض به آمریکا تا شکست سیاست‌های منطقه‌ای.
صحرایی، توحید، 1397، سیاست خارجی بن سلمان در قبال تحولات خاورمیانه، موسسه آینده پژوهی جهان اسلام.
کرمی،کامران ،1391 ،تحلیل رویکرد عربستان سعودی به مسئله فلسطین: انفعال یا تغییر رویکرد، مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC.
الکوثر، 1396، شاخص های تشکیل دهنده ذهنیت محمد بن سلمان، مصطفی اسلامی.
هاتوکا ،دالیا ، 2019، چگونه کشورهای حوزه خلیج فارس با اسرائیل همدست شدند و فلسطین را فراموش کردند، foreign policy.
هژبری، محمدعلی، 1396 ،موازنه تهدید؛ راهبرد سیاست خارجی عربستان در منطقه، در مجله ایرانی روابط بین‌الملل.
Handout on Rosenau’s “pre-theory” Foreign policy Models of Decision making, 2005
www.sipri.org/research/armament-and-disarmament/arms-transfers-and-military-spending
McCarthy, N. (2018). The U.S. Has Ratcheted Up Arms Sales to Saudi Arabi. Statista, November, at:  https://www.statista.com/chart/15797/the-value-of-us-arms-exportsto-saudi-arabia