نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری تخصصی علوم سیاسی ( گرایش مسائل ایران)، واحد کرمانشاه ،دانشگاه ازاد اسلامی،دانشکده حقوق و علوم سیاسی، کرمانشاه ، ایران.

2 استاد یار و عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی ،واحد کرج ، دانشگاه ازاد اسلامی ،کرج ، ایران .

3 دانش اموخته ی کارشناسی ارشد علوم سیاسی، واحد ایلام ، دانشگاه ازاد اسلامی ، ایلام ، ایران.

چکیده

در چند دهه ی اخیر ایران وعربستان بعنوان دوقدرت منطقه ای دچار تعارضات ایدئولوژیکی- ژئوپلتیکی(در حوزه مشترک تحت نفوذ) باهم بوده اند. (مسئله) به نظرمی رسد با توجه به تحولات شکل گرفته و همچنین موقعیت و منافع استراتژیکی-راهبردی این دو قدرت هر کدام با اتخاذ سیاست های مورد نظر در پی حذف رقیب و نائل شدن به هدف مورد نظر(هژمون منطقه) می‌باشند.(فرضیه) درپژوهش حاضر از روش کیفی- تفسیری با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. (روش) جمهوری اسلامی در پی حفظ آرمان های انقلاب اسلامی و افزایش قدرت خود در تمامی ابعاد و گسترش حوزه ی نفوذ ایدئولوژیک خود (محور مقاومت - شرق و تشیع گرایی) و گسترش قدرت نرم خود با بالا بردن افزایش ضریب تاثیر گذاری خود در برهم زدن معادلات منطقه است. اما عربستان بعنوان رقیب در پی حفظ بقاء سیاسی قدرت سنی - وهابیت و (محور غربی – عربی) و همچنین گسترش آموزه های وهابیت و افزایش قدرت نسبی خود در مقابله با حوزه نفوذ ایران است. لذا واکاوی معادلات منطقه ی تحت نفوذ و اینده ی ان، با استفاده ازرویکردهای دوگانه ای که دو قدرت منطقه ای (ایران، عربستان) اتخاذ نموده‌اند، را شکل می دهند .(یافته‌ها)
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Strategy of two major regional powers (Islamic Republic and Saudi Arabia) In the field of foreign policy and terrorism in the region under their influence

نویسندگان [English]

  • Mohsen Jamshidi 1
  • Mer Ebrahim Sedeegh 2
  • Mahmoud Bastami 3

1 PhD in Political Science (Iran Issue), Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Faculty of Law and Political Science, Kermanshah, Iran.

2 Assistant Professor and Faculty Member, Department of Political Science, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.

3 Graduate of Master of Political Science, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran

چکیده [English]

In recent decades, Iran and Saudi Arabia, as two regional powers, have been plagued by ideological-geopolitical conflicts (in the common sphere of influence). (Introduction) It seems that according to the developments and also the position and strategic-strategic interests of these two powers, each of them seeks to eliminate the rival and achieve the desired goal (regional hegemony) by adopting the desired policies.(Hypothesis) In the present study, a qualitative-interpretive method with a descriptive-analytical approach has been used.(Method) The Islamic Republic seeks to maintain the ideals of the Islamic Revolution and increase its power in all dimensions and expand its ideological sphere of influence, as well as maintain survival (axis of resistance - East and Shiism) and expand its soft power by increasing its influence in Disrupt the equations of the region. But Saudi Arabia, as the opposite, seeks to maintain the political survival of Sunni-Wahhabi and (Western-Arab) power, as well as to expand Wahhabi teachings and increase its relative power in the face of Iranian influence. Therefore, the analysis of the equations of the region under its influence and its future, using the dual approaches adopted by the two regional powers (Iran, Saudi Arabia).(Results)


 


 

 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Takfiri terrorism
  • the axis of resistance
  • the common sphere of influence
  • potential power
  • foreign policy
ابراهیم نژاد، محمد (۱۳۹۳)، داعش، قم: چاپ اول، جلد اول، انتشارات دارلاعلام لمدرسه اهل بیت (ع).
اسدی، علی اکبر (۱۳۹۱)، بحران سوریه و تاثیرآن بر بازیگران و مسائل منطقه ای، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام، سال سیزدهم، شماره 50.
امیری، سروش (۱۳۹۷)،نسبت دگرگونی های منطقه غرب اسیا بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه پژوهش های سیاسی جهان اسلام، سال 8، شماره دوم.
پرتو، امین (۱۳۹۰)، بیداری اسلامی و امنیت ملی ایران، فرصت ها و تهدیدها، تهران، انتشارات انجمن ژئوپلتیک ایران.
حق شناس، محمدرضا (۱۳۹۲)، مواضع و عملکرد مختلف بازیگران در قبال بحران سوریه، ماه نگار راهبردی دیده بان امنیت ملی، شماره 18.
حکیم، حمید و غلامی، سعید (۱۳۹۹)، بحران سوریه چالش ها و فرصت ها ( با تاکید بر جمهوری اسلامی و رژیم اسرائیل )، دو فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی، سال نهم، شماره هیجدهم، پاییز و زمستان .
رستمی، فرزاد و تارا، علیرضا (۱۳۹۷)، تحلیل روابط عربستان سعودی و اسرائیل در سایه توافق هسته ای ایران، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست جهانی، دوره هفتم، شماره ۲.
شعر باف، جواد (۱۳۹۱)، محیط امنیتی و هزینه های نظامی، خاورمیانه (9) در سال های (19702010)، (ویژه نامه مسائل داخلی عربستان). نشر ابرار معاصر.
صادقی، سید سعید (۱۳۹۴)، نقش عربستان در گسترش گروههای تکفیری، مقاله پنجم تیر ماه روزنامه کیهان، شماره 21218.
طاهایی، سیدجواد (۱۳۸۸)، خاورمیانه جدید تر(چشم انداز وسیع روابط ایران وسوریه)، چاپ اول، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، معاونت پژوهشی.
عبدالله خانی، آرش (۱۳۸۹)، جهان عرب و الگوهای تغییر نظام امنیتی در خاورمیانه، فصلنامه سیاست خارجی، سال 27، شماره 2.
کاظمی، سیدعلی اصغر (۱۳۶۶)، مدیریت بحران های بین المللی، تهران، نشر دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وابسته به وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران.
کوشکی، محمد صادق (۱۳۹۳)، پارادوکس های سیاست خارجی آمریکا در قبال سوریه، پژوهشنامه روابط بین الملل، دوره 7، شماره 26، تابستان.
مرشایمر، جان (۱۳۹۰)، تراژدی سیاست قدرت های بزرگ، ترجمه: غلامعلی چگینی زاده، تهران، انتشارات دفتر مطالعات سیاسی.
مشیرزاده، حمیرا (۱۳۹۰)، تحول در نظریه های روابط بین الملل، تهران، انتشارات سمت.
موسوی، سید محمد و دیگران (۱۳۹۱)، تاثیر مسائل ایدئولوژیک بر سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال ایران از سال 2003 به بعد، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین المللی، شماره 11، تابستان.
نیاکوئی، سید امیر (۱۳۹۱)، کالبد شکافی انقلاب های معاصر در جهان عرب، چاپ اول، نشر میزان.
Alcaro, Riccardo (2018), Netanyahu and the Iran Nuclear Deal: Using Half-Truths to Support a Lie. Institute Affari Internazionali,Http://www.iai.it/sites/default/files/iaicom1827.pdf
Altamini, Naser (2012), China, SudiaArbia Relations and Nerguizian Aram.Us and Iranian Strategic Competition, CSIS, Marc.
Alvandi, R. (2012), Nixon, Kissinger, and the Shah: the Origins of Iranian primacy in the Persian Gulf, Diplomatic history.
Dassa Kaye, Dalia (2016), Israel's Iran Policies After the Nuclear Deal, Rand Corporation. Http://www.rand.org/pubs/oerspectives/PE207.html
Keyhan, Barzegar (2012), The Arab spring and Balance of power in the Middle East, Belfer for Science and Internatinal Affairs, harvadKennd School.
Kamrava, Mehran (2013), Mediation and Saudi Policy,Availbleat:http//explore. Gerogetown.edu/publications/index.cfm?Action=view.
Peter, Lvov (2015), Syrian Regim is Going Down In Flames, Availble at: http// Journal-neo.org.2015/5/15 rus-siriya-rezhim-by-storo-slabeet.
Riedeal,Bruce and Bilal y saab (2008 ), Arabea washinyton quarterly, spring.
Trump, Donald (2017), US National Security Strategy. Translated to Persian by Fars News Agency. Tehran [in Persian].
Guffey, R., A. (2009), Saudi-Iranian Relations Since the fall of Saddam, Rivalry, Cooperation and Implications for U.S.A Policies, Middle East Journal, No.4, Vo1.61.  
Lustick, I. (2013), Saudi Arabia and American Oil: A Geopolitical Perspective, BDP Global Leadership Summit, Philadelphia, U.S.A http://www.bdpinternational com /wp/ wp-content/uploads/Saudi-Arabia-and-American-Oil.pdf.
Wallerstein, I. (2012), “The Geopolitics of Arab Turmoil”, Al Jazeera Centre for Studies, 27 September 2012.