نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام، تهران، ایران.
2 استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه جامع امام حسین(علیه‌السلام)، تهران، ایران.
چکیده
پژوهش حاضر به روش کیفی و با استفاده از تکنیک توصیف و تحلیل و با ابزار فیش برداری از منابع کتابخانهای، اسناد و مدارک معتبر علمی انجام گرفته است.(روش) این موضوع در امتداد دولت سازی مورد بررسی واقع شده و سوال اصلی مقاله چنین مطرح شده که؛ علت و زمینههای موفقیت نهضت اسلامی ایران در دولت سازی و ناکامی اخوان المسلمین چه بود و عوامل موثر بر آن کدامند؟(مسئله) مفروضه پژوهش این است که نظام برآمده از نهضت اسلامی در ایران مبتنی بر اصول اسلامی و مردمسالاری دینی عمل کرده و اخوان المسلمین مصر چنین نبوده و در برپایی نظام سیاسی با ابزارهای دموکراسی نیز ناموفق بود.(فرضیه) علاوه بر آن انقلاب اسلامی مبتنی بر نظریه ولایت فقیه دولت اسلامی را تاسیس کرد؛ این در حالی بود که در مصر و توسط اخوان المسلمین یک نظریه مورد قبول همه گروها و برخاسته از منظومه فکری و فقهی اهل سنت شکل نگرفته بود.(یافته)
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Comparative Study of the Performance of the Islamic Revolution of Iran and the Egyptian Muslim Brotherhood in the State-Building Process
نویسندگان [English]
- Behzad Ghasemi 1
- Bahador Shahriyari 2
1 Assistant Professor Imam Hossein University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Islamic Education, Imam Hossein University (AS), Tehran, Iran.
چکیده [English]
Islamic Movement of Iran and Egypt has been selected as the main issue and focus of this research.(Method) One of the topics that is important in the study of Iran and Egypt is the analysis of the system-building process in Iran and Egypt after the revolution. Why the Islamic Revolution of Iran succeeded in establishing a political system and the formation of an Islamic state and the Egyptian Muslim Brotherhood failed in this regard.(Introduction) The present research has been carried out in a qualitative manner using the description and analysis technique and with the tools of taking notes from library sources, documents and valid scientific documents. This issue has been studied along with state-building and the main question of the article is that; What were the reasons and grounds for the success of the Islamic Movement of Iran in state-building and the failure of the Muslim Brotherhood, and what are the factors affecting it? The hypothesis of the research is that the system resulting from the Islamic movement in Iran was based on Islamic principles and religious democracy, and the Muslim Brotherhood Egypt did not, and it was also unsuccessful in the establishment of a political system with democracy. (Hypothesis), in addition to the Islamic revolution, based on the theory of the Islamic government, established the Islamic state; Meanwhile, in Egypt and by the Muslim Brotherhood, there was not a theory accepted by all groups and emerged from the Sunni intellectual and jurisprudence. (Results)
کلیدواژه‌ها [English]
- Revolution
- Iran
- Egypt
- political system
- Islam
استادیان خانی، علیرضا و محمد اصغریان دستنایی (1399)، واکاوی فرایند رویارویی پهلوی دوم با نهاد روحانیت از 1320 تا 1357، مطالعات انقلاب اسلامی، دوره 17، شماره 60، تابستان، صفحه 111- 129.
اسماعیلی، محمد مهدی (1399)، تعامل جنبشهای اصلاحی جهان اسلام: اخوان المسلمین و نهضت اسلامی ایران از سال 1948 تا 1979، مطالعات انقلاب اسلامی، دوره 17، شماره 60، تابستان، صفحات 133- 154.
امام خمینی، روح‌الله (1378)، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
امیری مقدم، رضا و دیگران (1399)، آسیب شناسی بیداری اسلامی در کشورهای مصر، تونس و لیبی، فصلنامه امنیت ملی، سال 10، شماره 37، پاییز، صفحات 43- 84.
انصاری، مرتضی (1410)، المکاسب، المجلد التاسع، قم: موسسه دارالکتاب.
باقری، حسن و روح الله غلامی (1396) ،راهبرد ایالات متحده در قبال بیداری اسلامی، مطالعه موردی کشور مصر فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام،سال هفتم، شماره سوم، پاییز 1396 صص 213-189.
البنا، حسن (1358). خاطرات حسنالبنا: بنیانگذار نهضت اخوان‌المسلمین، (مترجم)جلال الدین فارسی، تهران: برهان.
ترحمی بهابادی، احمد، عنایت الله یزدانی و محمد علی بصیری (1399)، تبیین مولفههای موثر بر سقوط دولت محمد مرسی و افول جنبش اخوان المسلمین در مصر، پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، سال 10، شماره 3، پاییز، صفحه 99- 135.
حنفی، حسن (1391)، رابطه اخوان المسلمین و آمریکا، انتخاب، قابل دسترسی سایت انتخاب.
خمینی، روح‌الله (1385)، کتاب البیع، تهران: مؤسسه تنظیم نشر آثار امام خمینی.
خمینی، روح‌الله (1376)، ولایت فقیه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی.
راد مرد، محمد (1399)، موضع پهلوی دوم در قبال اپوزیسیون مذهبی در وضعیت انقلابی، پژوهشهای انقلاب اسلامی، سال 6، شماره 33، تابستان، صفحه 7- 25.
رهدار، احمد، غلامرضا بهروزی لک و حامد اسلامی (1399)، تحلیل روند ایده پردازی پیرامون نهاد ولایت فقیه در دوره دوم جمهوری اسلامی، فصلنامه علوم سیاسی، سال 23، شماره 89، بهار، صفحه 99- 120.
زونیس، ماروین (1371)، شکست ماهانه، ملاحظاتی درباره سقوط شاه ترجمه اسماعیل زند و بتول سعیدی، تهران: نشر نو.
سولیوان، ویلیام و پارسونز، آنتونی (1372)، خاطرات دو سفیر، اسراری از سقوط شاه و نقش آمریکا و انگلیس در انقلاب اسلامی، ترجمه محمود طلوعی، تهران: انتشارات علم.
شیخ الاسلامی، محمد حسن و دیگران (1398)، ناکامی فرایند دموکراسی در مصر بعد از انقلاب 2011 از منظر نظریه عجم اوغلو – رابینسون، پژوهشهای روابط بین الملل، دوره 9، شماره 32، تابستان، صفحه 161- 182.
عالیشاهی، عبدالرضا و حسین مسعود نیا و یونس فروزان (1399)، گذار به موج دوم انقلاب: تجزیه و تحلیلی بر عملکرد دولت اقتدار گرای عبدالفتاح السیسی در مصر پسا مرسی، مطالعت سیاسی جهان اسلام، سال 9، شماره 35، پاییز، صفحه 73- 96.
فیرحی، داود و اکبر عسگری صدر (1397)، علل شکست اخوان المسلمین مصر پس از سرنگونی مبارک، فصلنامه علوم سیاسی، دوره 21، شماره 82، صفحه 99- 110.
قاسمی، بهزاد (1394)، اخوان المسلمین مصر و تجربه نظام سیاسی: از برآمدن حسن البنا تا بر افتادن محمد مرسی، تهران: موسسه اندیشه سازان نور.
قاسمی، مصطفی، محمد علی بصیری و عنایت الله یزدانی (1399)، روابط جمهوری اسلامی با اخوان المسلمین؛ از همسویی استراتژیک تا رقابت ایدئولوژیک، پژوهشهای راهبردی سیاست، سال 9، شماره 32، بهار، صفحه 30- 66.
کربوسه، عمرانی(1397)، نظام سیاسی مصر بعد از انقلاب 25 ژانویه 2011؛ بین چالش اخوان المسلمین و حکومت ارتش، مترجم علیرضا طاقتی، تهران: دانشکده مطالعات بین الملل.
کاتوزیان، محمدعلی (1368)، اقتصاد سیاسی ایران،ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی ، تهران: انتشارات پاپیروس.
گشنیز جانی، کامران و علی محمد حاضری (1399)، مطالعه تطبیقی تاثیر ساختارهای فرصت سیاسی بر فرجام جنبشهای اسلام گرا در انقلابهای ایران و مصر، مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال 9، شماره 35، پاییز، صفحه 97- 121.
محمد ابراهیم و دیگران (1384)، جمعیت اخوان‌المسلمین مصر، ترجمه اندیشه‌سازان نور، تهران: اندیشه‌سازان نور.
مردای پور دهنوی، امیر حسین و محمد ستوده (1398)، بررسی عوامل سیاسی – اجتماعی ناکامی های بیداری اسلامی در مصر بر اساس مکعب بحران، سیاست متعالیه، سال 7، شماره 27، زمستان، صفحات 267- 297.
مفید، محمد بن محمد(1410ق)، المقنعه، قم: نشر الاسلامی.
نائینی، محمد حسین (1376)، منیه الطالب، ج اول، قم: موسسه نشر اسلامی.
نائینی، محمد حسین (1385)، تنبیه الامه و تنزیه المله، تهران: شرکت سهامی انتشار.
نجاتی، غلامرضا (1371)، تاریخ سیاسی 25 ساله ایران از کودتا تا انقلاب، تهران: رسا.
نجفی، محمد حسن (1350)، جواهر الکلام فی شرایع السلام، تهران: دارالکتاب الاسلامیه.
Al-Banna, Hassan, (1978), Five Tracts of Hasan Al-banna: A Selection from the Majumuat Rasail al-imam al-Shahid Hasan al-banna, translated and annotated by Charles Wendell, Berkeley: University of California press.
Harris, Christina Phelps (1964), Nationalism and Revolution in Egypt: the role of The Muslim Brotherhood, New York: Hyperion press.
www.mashreghnews.ir/fa/news/
www.theguardian.com/world/2014/.
)