نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیارگروه علوم سیاسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

2 کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه گیلان، دانشکده علوم سیاسی و حقوق، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.

چکیده

 ژنوم ژئوپلتیک، نقشه جغرافیای سیاست است و برخاسته از جغرافیا که سیاست خارجی یک کشور را تحت تأ ثیر قرار می دهد.  سوریه به دلیل تقابل وکنش سه عامل جغرافیا، قدرت و سیاست یه منطقه استراتژیک است . شناخت ژنوم ها و کدهای ژئوپلتیک موجود در کشورهای همسایه، می‌تواند نقش مؤثری در بکار‌گرفتن سیاست خارجی هم راستا با وزن ژئوپلتیک سوریه ایفا نماید.  رژیم صهیونیستی ازجمله همسایه‌های سوریه است  که تعارضات رژیم صهیونیستی با سوریه را نه تنها از زاویه تعارضات ایدئولوژیک، بلکه از زاویه تعارض ژنوم ژئوپلتیک و اهداف توسعه‌طلبانه این کشور می‌توان بررسی نمود.(مسئله) سوال نوشتار حاضر بر این اساس است که ژنوم‌های ژئوپلتیکی رژیم صهیونیستی و سوریه  چه نقشی در سیاست خارجی واگرا و تقابلی شان داشته است؟(سوال) فرضیه این نوشتار بر این اساس است  باتوجه به موقعیت ژئوپلیتکی سوریه  و وجود ژنوم ها ی تقابلی در ساخت ژئوپلتیکی دو کشور  مطالعه  ژنوم های  ژئوپلتیک این کشورها  برای جهت شناسی سیاست خارجی  شان ضروری است.(فرضیه) با روش توصیفی- تحلیلی  و با بهره‌گیری از نظریات ژئوپلتیک و تحلیل درون‌مایه‌های ژئوپلتیک سوریه و رژیم صهیونیستی، پیوند ژنوم آب و زمین را بر سیاست خارجی تنش‌‌زا میان دو کشور رژیم صهیونیستی و سوریه مورد بررسی قرار دهد.(روش) رویکرد بحران‌زا و تعارضی رژیم صهیونیستی در قبال بحران سوریه ریشه در ژنوم ژئوپلتیک دارد که این امر در تحلیل مداخلات رژیم صهیونیستی در بحران سوریه نیز مصداق دارد.(یافته‌ها)

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examination of the Effects of Geopolitical Genome on Foreign Policy (Case Study: Syria and Israel

نویسندگان [English]

  • Somaye Hamidi 1
  • Zeinab Ghasemi 2

1 Associate Professor, Department of Political Science, Faculty of Literature and Humanities, Birjand University, Birjand, Iran

2 Master of Political Science, University of Guilan, Faculty of Political Science and Law, University of Guilan, Guilan, Iran

چکیده [English]

Geopolitical elements are among the main factors affecting on foreign policy of countries. Recognition of geopolitical codes available in neighboring countries, can have effective role in using foreign policy along with the geopolitical weight of countries. Syria is among the countries that because of locating in an area with special geopolitical characteristics, the geopolitical codes affect the nature of foreign policy of this country. Hence, the geopolitical codes of this country is considered a factor affecting the trend of converging and diverging of this country with the neighbors. Among the main neighbors of Syria are the country of Israel.(Introduction) The question of the current study is what roles do geopolitical genomes play in formation of divergent foreign policy among Syria and Israel?(Question) This study attempts to examine the effect of combination of water and ground genome on tense foreign policy among two countries of Syria and Israel using the geopolitical theories and analyzing geopolitical themes of Syria and Israel Syria and Israel(Method) The crisis and conflicting approach of the Zionist regime towards the Syrian crisis is rooted in the geopolitical genome, which also applies to the analysis of the Zionist regime interventions in the Syrian crisis.(Results)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geopolitical Genome
  • Syria
  • Israel
  • Foreign Policy
  • Hydro politic
آقابخشی،علی اکبر؛افشاری راد،مینو (1383)، فرهنگ علوم سیاسی، ویرایش ششم: تهران: چاپار.
اخوان کاظمی، مسعود ؛ویسی ،سارا (1391 )،«نگاهی گذرا بر قدرت یابی علویان سوریه »، اخبار شیعه، ماهنامه خبری وتحلیلی شیعیان جهان، سال هشتم، شماره 84و85 ،آبان وآذر صص 23-32 .
اشرف نظری، علی؛ السمیری،عبدالعظیم(1393)، »ازخوانی هویت دولت اسلامی در عراق و شام (داعش)«، علوم سیاسی، سال هفدهم، شماره 68، زمستان.
افتخاری، علی اصغر (1379 )، »اسرائیل و بحران آب (3)«، فصلنامه مطالعات منطقه ای :اسرائیل شناسی _آمریکا شناسی ، شماره سوم.
استیری،جان (1380)، «نقش گرو ه‌های فشار در شکل گیری سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه »،ترجمه حجت رسولی، مطالعات منطقه ای، اسرائیل شناسی _آمریکا شناسی، جلد نهم، صفحات 70-41.
امیری ، مجتبی(1382)، نظریه برخورد تمدن‌ها، تهران: دفتر انتشارات مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت اومور خارجه.
ایمان‌پور، عباس (1383 )،«جایگاه فرایند صلح خاورمیانه در سیاست خارجی ایران وآمریکا»، فصلنانه مطالعات خاورمیانه، سال یازدهم، شماره 2، تابستان، صفحات 76-55.
برزگر،کیهان (1379) ،«ارزیابی مواضع لیکود در روند مذاکرات صلح سوریه «، مطالعات منطقه ای، اسرائیل شناسی آمریکاشناسی، جلد چهارم، صفحات 60-47.
بیات، حمید(1387)، «نقش بلندهای جولان در آینده گفت وگوهای سوریه ورژیم صهیونیستی«، فصلنامه سیاست خارجی، سال سیزدهم، شماره 4، صفحات 1091-1108.
پرز، شیمون (1376 )، خاورمیانه جدید، ترجمه عدنان فاروقی، تهران: مرکز مطالعات وپژوهش های راهبردی.
پورقمی، ناصر (بی‌تا)،«اعراب وجامعه اسرائیل»، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی.
پور صادق، ناصر؛ علوی وفا، سعید؛خراشادی زاده، محمد رضا (1391 )،«تبین برهم کنش گران تأثیرگذار بر امنیت ملی سوریه با استفاده از نقشه شناختی فازی »، ،فصلنامه مدیریت نظامی، شماره 47 ، سال دوازدهم، پاییز، صفحات134-95.
تیلور،گری(1392 )، ایدئولوژی و رفاه، ترجمه حسین محققی کمال و مهدی نصرت آبادی، تهران: نشر جامعه شناسان.
جعفری، علی اکبر (1389 )،"منافع استراتژیک واتحاد آمریکا-اسرائیل ، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی
حافظ نیا، محمد رضا (1390)، اصول و مفاهیم ژئوپلتیک، مشهد: انتشارات پاپلی.
حسینی، حسین و محمد رضایی، مجتبی (1384 )، »جایگاه آب در سیاست دفاعی وامنیتی رژیم اشغال‌گر قدس »،فصلنامه سیاست دفاعی، سال سیزدهم ، شماره 51 ، تابستان، 90-51.
حمیدی، سمیه؛ زنگنه، پیمان(1396) «تبارشناسی دگرستیزی گروه‌های افراطی-تکفیری: گذار از دیگر دگرسازی به خود دگرسازی»، پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال ششم، شماره 23، زمستان، صفحات 161-184.
خلدی، احمد (1389)، روابط سوریه وایران،تهران: مؤسسه مطالعاتی اندیشه سازان .
خلیلی، محسن(1390)، «بن‌مایه های دگرگون شونده ژنوم ژئوپلتیک در خاورمیانه عربی»، مجموعه مقالات همایش اسلام و تحولات خاورمیانه، تهران: سوم اسفند.   
خیراله، پروین؛ فقفوزی بیلندی، محمد صاق(1391 )، «اجرای حق تعیین سرنوشت توسط ملت‌ها :مطالعه موردی سوریه» ،فصلنامه مطالعات حقوق بشری، صفحات 70-37.
دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی (1387 )،کتاب سبز سوریه، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
دهقانی فیروز آبادی، سید جلال(1388 )، سیاست خارجی جمههوری اسلامی ایران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی، تهران: سمت.
روحی، مجید (1388)، «سیاست خارجی آمریکا در قبال سوریه بعد از 11 سپتامبر »، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال شانزدهم، شماره 1، بهار، صفحات 55_88.
رنجبران و همکاران (1393)، جریان‌شناسی داعش : چیستی‌ها و شاخصه‌ها و راهکارهای مواجه، تهران: انتشارات سخنوران، مطالعات فرهنگی بین المللی.
زیسر،آیل (بی‌تا)، سوریه و اسرائیل میان جنگ وصلح ،گروه تحقیق و بررسی مرکز پژوهشهای علمی ومطالعات استراتژیک خاورمیانه، فصلنامه خاورمیانه، 563-546.
سراج، رضا (1390 )، »نگاهی به تحولات سوریه «،پایگاه تحلیلی وتبینی برهان.
علیخانی، علی اکبر (1379 )، «سوریه - اسرائیل نزاع بر سر صلح»، فصلنامه مطالعات منطقه‌ ای ،اسرائیل‌شناسی آمریکا ‌شناسی، جلد سوم، صفحات 1-28.
کیوان حسینی، سید اصغر (1375 )،«استراتژی منابع آبی رژیم صهیونیستی »، مجله مصباح ، سال پنجم ، شماره 17، 44-29.
قربانی‌نژاد ،ریباز و دیگران(1393)، «بررسی مفهوم منازعه در نظریه های روابط بین‌الملل  و ژئوپلتیک»، فصلنامه راهبرد، سال بیست و سوم شماره70، بهار،291-265.
قزلسلی، محمدتقی؛ فرخی سمیه(1392)، «پارادایم مقاومت و بیداری اسلامی در پرتو تحولات شمال آفریقا و خاورمیانه»، فصلنامه جهان اسلام، شماره 2، پاییز، صص139-160
قوام، عبدالعلی(1380 )، اصول سیاست خارجی و سیاست بین الملل، چاپ هفتم، تهران: سازمان مطالعه وتدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت ).
قمی، محسن(1392)، «تحلیلی بر تحولات  اخیر کشورهای حوزه بیداری اسلامی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال دهم، زمستان ، شماره35، صفحات 9-24.
موجودیت اسراییل در لبنان   (1375 )، بخش بررسی اداره مرکزی امنیت حزب اله لبنان، کتاب خانه پژوهشکده مطالعات راهبردی تهران  ،یاداشت شماره 13ک.
موسوی زاده، سید علی (1390 )،«بیداری اسلامی وریشه شناسی بحران سوریه»،ویژه‌نامه نهمین هم‌اندیشی نمایندگان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور ،ش  2 .
نجات، سید علی (1394)،«گروهک‌های تروریستی داعش و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران؛ چالش‌ها و فرصت، فصلنامه سیاسی-سال دوم ،شماره ششم، تابستان.103-119.
نصری، قدیر(1384) »نفت و معمای امنیت در خاورمیانه»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال سوم، شماره هفتم ، صفحات 31-29.
نهازی، غلام حسین (1378 )،«بحران آب در خاورمیانه»، مرکز پژوهش‌های ومطالعات استراژیک خاورمیانه، سال دوم ، شماره 1، صفحات 15-30.
نیاکویی، سید امیر(1391 )،کالبد شکافی انقلاب های معاصر در جهان عرب (ریشه‌ها،پیامدها،اندیشه‌ها)، تهران: میزان.
نیاکویی، سیدامیر ؛ بهمنش، حسین(1391 )،«نقش بازیگران معارض در بحران سوریه،اهداف و رویکردها»، فصلنامه روایط خارجی، سال چهارم، شماره چهارم، زمستان،  صفحات 97 _135.
مجتهدزاده، پیروز(1381 )، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی ، تهران: سمت.
موسوی، سید حسین (1381 )، «بلند های جولان و امنیت رژیم صهیونیستی »، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال دوازدهم، شماره دوم، تابستان، شماره مسلسل 44، صفحات 179-151.
هنسن، برت؛ پیترتافت وآندره ویول (1390)، راهبردهای امنیتی و نظم جهانی آمریکایی قدرت از دست رفته،ترجمه سید امیر نیاکویی واحمد جانسیز، رشت: انتشارات دانشگاه گیلان.