نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی گروه معارف و علوم انسانی دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلی تکنیک تهران). تهران. ایران

2 استاد گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران. تهران. ایران

3 دانش آموخته دکتری گرایش انقلاب اسلامی دانشگاه معارف اسلامی. قم. ایران

چکیده

موج جدید بیداری اسلامی در عصر حاضر، حاوی نظم نوینی در خاورمیانه است که هژمونی امریکا را در منطقه، دچار فروپاشی کرده است. مسئله اصلی، آن است که پدیده بیداری اسلامی همچون تمامی جنبش‏ها و نهضت‏ها با آسیب‏ها، فرصت‏ها و چالش‏هایی مواجه است. عدم بهره وری از فرصتها، تهدیدات اضمحلال این تحول شگرف را به همراه دارد. بدین خاطر نوشتار حاضر با تبیین فراز و فرود پدیده بیداری اسلامی در کشورهای اسلامی، به برون‏ رفت از چالش‏های پیش روی این حرکت عظیم، با تمرکز بر نقش هدایتگرانه علمای اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری، پرداخته است. یافته های تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی، گویای آن است که علمای اسلام با بستر سازی گفتمان فکری اسلامی در جامعه، زمینه رشد بینش سیاسی آحاد جامعه را تقویت نمودند و آنها را متوجه حقوق فطری خویش ساختند. این مهم، آغازگر مطالبه گری و قیام مردم علیه حاکمان جور در برخی کشورها گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Political Behavior of the Clergy in the Face of the Challenges of the Islamic Awakening; Emphasizing the views of the Supreme Leader

نویسندگان [English]

  • Seyyed Javad Mirkhalili 1
  • Mostafa Malekotian 2
  • Isa Molavi Vardanjani 3

1 Faculty member, Department of Education and Humanities, Amirkabir . University of Technology (Tehran Polytechnic). Tehran

2 Professor, Department of Political Science, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran. Tehran. Iran

3 PhD student in Islamic Revolution, University of Islamic Studies. Qom. Iran

چکیده [English]

The new wave of Islamic awakening in the present age contains a new order in the Middle East that has overthrown American hegemony in the region. The main issue is that the phenomenon of Islamic awakening, like all movements and movements, faces harms, opportunities and challenges. Lack of opportunity opportunities threatens the extinction of this dramatic change. Therefore, the present article, by explaining the ups and downs of the phenomenon of Islamic awakening in Islamic countries, has overcome the challenges facing this great movement, focusing on the guiding role of Islamic scholars from the perspective of the Supreme Leader. The findings of the research by descriptive-analytical method show that Islamic scholars, by laying the groundwork for Islamic intellectual discourse in society, strengthened the growth of political insight of individuals in society and made them aware of their natural rights. This marked the beginning of the people's demand and revolt against the rulers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Awakening
  • Opportunities
  • Challenges
  • Islamic Scholars
  • Supreme Leader
  1. قرآن کریم
  2. ارجینی، حسین، محمدابراهیم نیکزاد، عیسی مولوی وردنجانی، (1399)، مجموعه مقالات بیداری اسلامی و افقهای آینده، قم، دفتر نشر معارف.
  3. بلوری، جعفر، امین آبادی، سید محمد، مصاحبه با علی اکبر ولایتی، روزنامه کیهان، ش 20237، اول تیر 1391.
  4. بیانات رهبر معظم انقلاب در اجلاس بین‌المللى بیدارى اسلامى، ۹۰/۶/۲۶.
  5. بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام جمهورى اسلامى به مناسبت میلاد پیامبر اکرم(ص) و امام جعفر صادق(ع)، 10/4/1378.
  6. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار شرکت‌کنندگان در اجلاس جهانی اساتید دانشگاه‌هاى جهان اسلام و بیدارى اسلامى، 21/9/1391.
  7. بیانات در دیدار مسئولان نظام در روز میلاد پیامبر(ص) 2/12/1389.
  8. بیانات در اجلاس جهانی علما و بیداری اسلامی 9/2/1392. 
  9. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران، 16/5/1390.
  10. پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری: www.khamenei.ir
  11. پارسانیا، حمید، (1389)، حدیث پیمانه،قم، دفتر نشر معارف.
  12. فتحی شقاقی، (1384)، امام خمینی تنها گزینه، سیدهادی خسرو شاهی، تهران، انتشارات اطلاعات، پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت برگزارى کنگره‌ عظیم عبادى سیاسى حج، 4/2/1375.
  13. جمالی، جواد، ابراهیم شفیع‌پور، (1392)، انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی جهان اسلام:چالش‌ها و فرصت‌ها، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، تابستان، ش ۳۳، ص: ۱۴۱-۱۵۶.
  14. جهانگیر، کیامرث؛ ملکی، حسن، (1394)، بیداری اسلامی: ریشه‌ها و زمینه‌ها، فصلنامه سیاست، تابستان، ش 34 ، ص: 25 – 46.
  15. صدیقی، کلیم، (1384)، مسائل نهضت های اسلامی، سید هادی خسروشاهی، تهران، اطلاعات.
  16. دکمجیان، هرایر، (1366)، جنبش­های اسلامی در جهان عرب، ترجمه حمید احمدی، تهران، کیهان.
    رضاخواه، علیرضا، بیداری اسلامی و چالشهای پیش رو، وبلاگ یادداشتهایی برای دیروز، 9 خرداد 1391.
  17. سالار، محمد، (1383)، غرب و بیداری اسلامی، فصلنامه اندیشه انقلاب اسلامی، ش 10.
  18. سعید، ادوراد، (1379)، اسلام رسانه ها، ترجمه اکبر افسری، تهران، توس.
  19. گوهری مقدم، ابوذر، (1392)، الگوی رفتاری آمریکا در قبال بیداری اسلامی: عملگرایی محتاطانه، فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست، پاییز، شماره 6،  ص: 117 – 141.
  20. لقطان، عدنان بن عبدالله، (1384)، «بیداری اسلامی و نیازهای فکری معاصر آن»، بیداری اسلامی، چشم انداز آینده و هدایت آن، تهران، معاونت فرهنگی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، ج 1.
  21. مصاحبه با حجت الاسلام سید هادی خسروشاهی، چالشهای پیش روی ملتهای مسلمان پس از آغاز بیداری اسلامی، مجله پاسدار اسلام، ش 364 و 365.
  22. مطهری، مرتضی(1382)، نهضتهای اسلامی در صدساله اخیر، انتشارات صدرا.
  23. مقیمی، غلامحسن، ستوده، محمد، (۱۳۹۲)، بیداری اسلامی و توهم شیعه‌هراسی (چالش‌ها و راهکارها)، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، تابستان، ش ۳۳، ص: ۲۴۹-۲۶۸.
  24. موسوی خمینی، سید روح الله(1372)، صحیفه امام خمینی، ج 20.
    میرخلیلی، سید جواد(1389)، الگوشناسی رفتار سیاسی روحانیت، مصاحبه با غلامرضا بهروزی لک، در مجموعه روحانیت و انقلاب اسلامی، دفتر اول نشستها و گفتگوها، .
  25. نجفی، موسی، (1391)،  نظریه بیداری اسلامی بر اساس اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، ش 28.
  26. ولایتی، علی اکبر، (1384)، فرهنگ و تمدن اسلامی، قم، دفتر نشر معارف.