نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق عمومی دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز، ایران.

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز،ایران.

3 دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ایران.

چکیده

فرضیه:مطالعه قوانین اساسی جمهوری اسلامی ایران وجمهوری عربی مص(2014 میلادی)،حاکی ازآن است که ساختارهای اساسی این دوکشوربسیار مهم واستراتژیک خاورمیانه مشابه هم می‌باشد.سوال:اماسوالی که مطرح می شوداین است که درساختارهای اساسی قوانین اساسی ایران ومصر چه تشابهات وتفاوت هایی وجوددارندوعلت آن کدام است؟روش:پژوهش حاضربه صورت کتابخانه‌ای، وبابررسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وجمهوری عربی مصر،کتاب‌ها ومقالات مربوط به حقوق اساسی وحقوق اساسی تطبیقی انجام شده است.نتیجه:درقانون اساسی هردوکشورمبنای مشروعیت نظام خودرابراساس اسلام و اتکاء برآرای مردم(حاکمیت مردم)استوار نموده‌اند.افزون بر این وجود تشابهاتی در رژیم سیاسی-حقوقی دوکشورمانند نظام جمهوری،یکپارچگی کشور وبسیط بودن به لحاظ تقسیمات کشوری،داشتن قوه مجریه نیمه ریاستی نیمه پارلمانی، مبنای دموکراتیک درساختار نظام و حاکمیت روح اسلام بر قانونگذاری ومسائلی از این دست،جلب توجه می‌نماید.مواردی این چنین موجب شده،این همانی‌های بسیاری درجایگاه قدرت ومحدوده‌ی اختیارات نهادهای سیاسی دو کشور ایجاد شود که ازنحوه‌ی انتصاب و انتخاب، شرح وظایف ومسئولیت‌های آنها قابل استنباط است.به نظرمیرسد،علت اصلی این شباهت‌ها در ساختار-های اساسی کشور مصر و ایران، میتواندریشه درشرایط، اوضاع واحوال مشابهدوکشوردرزمان تدوین قوانین اساسی آنها داشته باشد.ازاین رومیتوان گفت، قانون اساسی مصر به طور غیرمستقیم از قانون اساسی ایران الگوپذیرفته است.این بدان معنااست که،قانون اساسی ایران مطابق میل وآرمان مدونانش، توفیق نسبی ازجهت الگودهی به کشورهای منطقه خود داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A comparative study of the basic structures influenced by the ideals of the revolution in the Islamic Republic of Iran and the Arab Republic of Egypt; From claim to reality (Through studying Constitution of Iran and Egypt Codified on 2014)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mazhari 1
  • Farzad jangjooi 2
  • Morteza, Ghasemabadi 3

1 Assistant Professor, Department of Public Law, Faculty of Law and Social Sciences, University of Tabriz, Iran.

2 PhD student in Public Law, Faculty of Law and Social Sciences, University of Tabriz,Iran.

3 PhD student in Public Law, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Supposition:The study of the constitutions of the Islamic Republic of Iran and the Arab Republic of Egypt (2014) shows that the basic structures of these two countries in Middle East are very important and they are strategically similar.Question:What are the similarities and differences in the basic structures of the Iran’s constitution and Egypt’s constitution, and what is the reason for that.Method: This study has been conducted in the form of library research, and by reviewing the constitution of the Islamic Republic of Iran and the Arab Republic of Egypt, books and articles related to constitution law and comparative constitutional law.Conclusion: Both of the countries have relied their system’s legitimacy on Islam democracy. Moreover similarities between Legal and political system of both countries including, Republic system, country integrity, simplicity of national divisions, having semi-parliamentary executive power, democratic basis of system structure, and ruling Islamic Sprit on legislation and issues of this type, attract attention in this regard. Such issues create more similarities in power position and authorities of political bodies of the two countries which can be inferred from their responsibilities, job description, and appointment and selection system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • basic structure
  • Islamic Republic of Iran
  • Arabic Republic of Iran
  • Islamic
  • Semi-parlimentry
  1. اختر شهر، علی(1387)،«توزیع قدرت در ساختار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال چهارم، شماره 12.
  2. آقایی طوق، مسلم؛ غمامی، سید محمد مهدی(1391)،«تحول حقوق و آزادی‌های شهروندان در مصر مبتنی بر قانون اساسی 2012 میلادی»، فصلنامه بررسی‌های حقوق عمومی، سال اول، شماره یک.
    بارنت، اریک (1382)، مقدمه‌ای بر حقوق اساسی، ترجمه‌ی عباس کدخدایی، تهران، نشر میزان، چاپ اول.
  3. دستور جمهوریه مصر العربیه و القوانین الاساسی المکمله له، الطبعه السادسه، الاداره للشئون القانونیه، القاهره، 1996م. الدستوریة جمهوریة مصر العربیة مندرج در سایت: 5/8/2014 sis.gov.eg-ahram.org.WWW
  4. صلاحی،سهراب وعلی بهادری جهرمی (1391)،ساختارهای اساسی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق، مطالعه تطبیقی،مجله مطالعات حقوق تطبیقی،د ره 3، شماره 2.
  5. صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران(1384)،جلد اول، تهران: اداره‌ی کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
  6. طباطبایی مؤتمنی، منوچهر (1384)،حقوق اساسی ، تهران، نشر میزان، چاپ اول.
  7. عباسی، بیژن(1384)، مبانی حقوق اساسی، تهران، انتشارات جنگل، چاپ اول.
  8. عمید زنجانی، عباسعلی (1385)،حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
  9. قاسم زاده، سید مرتضی(1337)،حقوق اساسی ، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم.
  10. قاضی، ابوالفضل(1384)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، جلد اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجاه و نهم.
  11. قاضی، سید ابوالفضل(1383)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران، نشر میزان، چاپ یازدهم.
  12. کعبی، عباس؛ علم الهدی، سید حجت الله؛ فتاحی زفرقندی، علی(1392)،« تحلیل و بررسی قانون اساسی مصر(2013 میلادی)، فصلنامه بررسی‌های حقوق عمومی، سال اول، شماره یک.
  13. مدکس، رابرت(1385)، قوانین اساسی کشورهای جهان، ترجمه‌ی سید مقداد ترابیف ، تهران، نشر شهر دانش، چاپ اول.
  14. مدنی، سید جلالدین (1386)،  کلیات حقوق اساسی، تهران، انتشارات پایدار، چاپ یازدهم.
  15. مطهری، مرتضی(1367)،پیرامون جمهوری اسلامی، تهران، انتشارات صدرا، چاپ چهارم.
  16. منتظری، حسنعلی،(1385)، نظام الحکم فی الاسلام، قم: نشر سرایی، چاپ اول.
  17. مهرپور، حسین(1392)، مختصر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ، تهران، انتشارات دادگستر، چاپ چهارم.
  18. موسی زاده، ابراهیم(1393)،حقوق اداری ، تهران، نشر دادگستر، چاپ دوم.
  19. هاشمی، سید محمد (1387)،حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران( اصول و مبانی کلی نظام)، جلد­ یک،تهران، انتشارات میزان، چاپ هشتم.
  20. هاشمی، سید محمد(1386)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران( حاکمیت و نهاد های سیاسی)، جلد دوم ،تهران،انتشارات میزان، چاپ شانزدهم.
  21. B.J. Odoki(1991), The Nature And Purpose Of A National Constitution, Kumi/soroti rc development Seminar.
  22. Fellman, David,(1958),"Constitutional Law in 1956-1957", at:http://www. jstor.org/stable/1953019?&Search=yes&term=constitiution.