نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

2 دکترای علوم سیاسی، دانشکده شهید محلاتی ره، قم، ایران.

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران، ایران.

چکیده

قرآن کتابی هدایتگر و بهترین مرجع برای دستیابی و سعادت است، کتابی است که برای هر مسأله‌ای پاسخی روشن و کامل دارد. یکی از ویژگی‌های برجسته هدایتی- تربیتی قرآن بیداری بخشی و ارائه راهکارهای مناسب برای تمامی زمان‌ها است. نزول قرآن در دوران تاریک جهالت و بیدادگری، پیام‌بیداری و پیامبر، رسول بیداری بود. واکاوی کلید واژة ذکر و نیز مفاهیم قصص و امثال قرآن و بسیاری از آیاتی که در مورد روز حسابگری نازل شده است روشنگر فرازهای بیدارگری در قرآن است. بررسی جامعه شناختی ملت‌های مسلمان در اوج بیدادگری نشان می‌دهد که قرآن تنها نسخه نجاتبخشی بوده است که بدان تمسک جسته‌اند. قرن 14 در سده‌های اخیر از قرن‌هایی است که بازگشت به قرآن و اقبال به نگارش آثار قرآن‌پژوهی با تأکید بر بیداربخشی مسلمانان به اوج خود رسیده است. این مقاله در نظر دارد با اشاره به مهمترین فرازهای بیدارگری در قرآن و نیز گذاری بر مهمترین آثار و صاحبان قرآن پژوهی به جایگاه قرآن به عنوان تنها مرجع بیدارگری در هر عصری تأکید ورزد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating and analyzing the fundamental paradigm of the Quran in Islamic awakening Emphasizing the views of contemporary Quran scholars

نویسندگان [English]

  • Hadi Zeini Malekabad 1
  • Asghar Mehri 2
  • Saeed Abalghasem Fazaeli 3

1 Assistant Professor, Department of Quran and Hadith, School of Theology and Islamic Sciences, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran

2 PhD in Political Science, Shahid Mahallati Faculty, Qom, Iran.

3 Graduate of Quran and Hadith Sciences, University of Tehran, Iran.

چکیده [English]

The Quran is the guidebook and the best reference for achieving and prosperity, a book that has a clear and complete answer to any problem. One of the prominent features of the guidance and education of the Qur'an is awakening and providing appropriate solutions for all time. The descent of the Qur'an in the dark period of ignorance and ignorance was a message of wisdom and the Prophet, a messenger of awakening. The analysis of the key of the word mentioned, as well as the concepts of the stories of the Quran and many of the verses that have been revealed on the day of calculus, illustrates the limits of awakening in the Qur'an. The sociological study of Muslim nations at the height of evildoing shows that the Qur'an was the only salvation version that it sought. The 14th century, in the last centuries, has been at its peak for centuries when the return to the Qur'an and Iqbal has culminated in writing the works of Qur'anic research with an emphasis on the revival of Muslims. This article intends to emphasize the position of the Qur'an as the only wakefulness reference in any era by referring to the most important upsurges of awakening in the Qur'an, and also on the most important works and owners of Quranic studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qur'an
  • Prophet
  • Awakening
  • Quran
  • Quranic Quran
  • 14th Century
قرآن مجید، ترجمه محمدمهدی فولادوند(1376)، تهران، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
ابن ابی الحدید معتزلی، عبدالحمید(1404ق)، شرح نهج البلاغه، قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی.
ابن منظور، محمد بن مکرم(قرن 7)، 1414 ق، لسان العرب، بیروت، دار صادر.
ایازى، سید محمدعلی(1381) ، قرآن اثرى جاویدان، رشت: کتاب مبین، چاپ اوّل.
بیگلرى، حسن[بی­تا]، سر البیان فى علم القرآن، [بی­جا]: کتابخانه سنائى، چاپ پنجم.
ثواقب، جهان‌بخش(1376)، تشبیهات و تمثیلات قرآن، تهران: نشر قو، چاپ اوّل.
دامن‌پاک مقدم، ناهید(1380)، بررسى نظریة عرفى بودن زبان قرآن، تهران: نشر تاریخ و فرهنگ.
رادمنش، سید محمد(1374)، آشنایى با علوم قرآنى، تهران: علوم نوین، چاپ چهارم.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد(قرن6)، 1412 ق، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق: صفوان عدنان داودى، بیروت/ دمشق، دارالعلم/ الدارالشامیه.
رضائى اصفهانى، محمدعلی(1375)، درآمدی بر تفسیر علمى قرآن، قم: اسوه، چاپ اوّل.
زرقانى، محمد عبدالعظیم(1385)، ترجمه مناهل العرفان فى علوم القرآن، ترجمه: محسن آرمین، تهران: پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى.
سعیدى روشن، محمدباقر(1383) ، تحلیل زبان قرآن، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامى/ موسسة پژوهشى حوزه و دانشگاه، چاپ اوّل.
شاهرودى، عبدالوهاب(1383) ، ارغنون آسمانى، جستارى در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانى، رشت: کتاب مبین، چاپ اوّل.
طباطبایى، سید محمدحسین (1417)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعة مدرسین حوزه علمیه قم.
عرفان، حسن(1379)، اعجاز در قرآن کریم، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامى، چاپ اوّل.
فراستخواه، مقصود(1376)، زبان قرآن، تهران: علمى و فرهنگى، چاپ اوّل.
فراهیدى، خلیل بن احمد(قرن2)، 1410ق، کتاب العین، قم، انتشارات هجرت.
قرشى، سید علی‌اکبر (1371)، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق،(1407 ق)، الکافی، تصحیح غفارى علی‌اکبر و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم.
کمالى دزفولى، سید على(1370) ، شناخت قرآن (کمالى)، قم: اسوه، چاپ: اوّل.
مجلسی، محمدباقر(1404)، بحار الأنوار، بیروت: مؤسسه الوفاء.
مظلومى، رجبعلى(1403)، پژوهشى پیرامون آخرین کتاب الهى، تهران: نشر آفاق ، چاپ دوم.
معارف، مجید(1383)، مباحثى در تاریخ و علوم قرآنى، تهران: نبأ، چاپ اوّل.
ملکی میانجی، محمدباقر، (1389)، نگاهی به علوم قرآنی، ترجمه علی‌نقی خدایاری، مشهد، ولایت، چاپ اول.
مهدوى راد، محمدعلی(1382)، آفاق تفسیر مقالات و مقولاتى در تفسیر پژوهى، تهران: هستى نما ، چاپ اوّل.
نجاتى، محمد عثمان(1381)، قرآن و روانشناسى، مشهد: آستان قدس، چاپ پنجم.
نفیسى ، شادى(1379)، عقل‌گرایی در تفاسیر قرن چهاردهم، قم: دفتر تبلیغات اسلامى، چاپ اوّل.
نقى پور فر، ولی‌الله(1381)، پژوهشى پیرامون تدبر در قرآن، تهران: اسوه، چاپ چهارم.
یدالله پور، بهروز(1383)، مبانى و سیر تاریخى تفسیر موضوعى قرآن، قم: دارالعلم، چاپ اوّل.
حسنی، حمیدرضا و مهدی علی پور(1389)، «درنگی در معناشناسی و ماهیت شناسی تحلیلی واژة «پارادایم»»، فصلنامه علمی و پژوهشی روش‌شناسی علوم انسانی، شماره 63.
William E. Shepard, "the age of Ignorance ", in:Encyclopedia of Quran(2001-2005), General editor : Jane Dammen Mcauliffe , leiden. Boston