نوع مقاله : مقاله ترویجی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
2 دانشیار روابط بین الملل گروه علوم سیاسی، دانشگاه یاسوج، ایران.
3 کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده
یکی از مباحثی که به لحاظ نظری همواره ذهن اندیشمندان حوزه روابط بین الملل را به خود مشغول داشته است نوع نظام بین الملل و آینده آن است. از زمانی که آمریکا موفق شد بر اردوگاه کمونیسم پیروز شود این بحث مجدد در محافل آکادمیک رونق گرفت که آینده نظام جدید که رهبری آن را آمریکا در دست دارد چه خواهد شد. آیا این کشور می تواند مثل همتای انگلیسی خود به مدت چندین قرن بر جهان سلطه داشته باشد یا خیر؟ عموم متفکران راه آمریکا در این خصوص را هموار تلقی می کردند و برخی کوشیدند اسلام را تنها مانع پیش روی آمریکا در قرن پیش رو برشمرند. اما هیچ کس به محور مقاومت در خاورمیانه و تاثیر آن در این باره توجهی ننمود. تنها پس از خروج اسرائیل از جنوب لبنان و شکست این رژیم در جنگ 33 روز و 22 روز بود که نگاه ها معطوف به محور مقاومت گردید. گفتمان مقاومت خوانشی انتقادی، قرائتی واساختی و تضعیف کننده از نظام سلطه بود. مقاله پیش رو با استفاده از نظریه نظام جهانی والرشتاین و روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی نقش محور مقاومت در مقابله با نظام سلطه و آینده این نظام می پردازد. فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که جبهه مقاومت با محوریت ایران و تکیه بر آرمان های اسلامی در منطقه توانسته مشروعیت نظام سلطه را به چالش کشیده و قدرت آن را به تحلیل ببرد
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Axis of Resistance and the Future of Domination System Using the World-Systems Theory
نویسندگان [English]
- Sayed Zakaria Mahmoodi Raja 1
- Ali Bagheri Dolat-Abadi 2
- Behnam Ravesh 3
1 PhD Student in Political Science, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor of International Relations, Department of Political Science, Yasouj University, Iran.
3 Master of Political Science, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]
The type of international system and its future is one of the subjects which has been theoretically considered by the scholars of international relations. Since the United States succeeded in defeating the communism camp, the future of the new US-led system was re-discussed in academia. Can this country dominate the world for centuries, like its British counterpart, or not? Most thinkers considered the American way in this regard as paved while some attempted to consider Islam as the only barrier to the United States in the coming century. However, no one regarded the axis of resistance in the Middle East and its effect in this regard. The axis of resistance was highly considered after Israel's withdrawal from southern Lebanon and the defeat of this regime in the 33-day and 22-day war. The discourse of resistance was a critical reading and a constructive and weakening reading of the domination. The present study used Wallerstein's world-system theory and the analytical-descriptive method to investigate the role of the resistance axis in dealing with the domination system and the future of this system. The main hypothesis of this study was that the Iranian-centered resistance front and relying on Islamic ideals in the region could challenge the legitimacy of the domination system and weaken its power. Strengthening this resistance in the future and spreading it to other parts of the world can end the domination system.
کلیدواژه‌ها [English]
- Axis of resistance
- dominance system
- American hegemony
- Islamic awakening
- world system
اسدالهی، مسعود (1382)، جنبش حزب‌الله لبنان: گذشته حال و آینده، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
پور مقیمی، ایوب (1388)، «درس‌ها و پیامدهای مقاومت در جنگ 22 روزه غزه»، فصلنامه مطالعات بسیج، سال دوازدهم، شماره 44، پاییز 1388، صص 27-56.
تاجیک، محمدرضا (1377)، «انتظام در پراکندگی: بحثی در امنیت ملی ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره دوم، تابستان 1377، صص 117-127.
جوادی آملی، عبدالله (1387)، «اصول حاکم بر روابط بین‌الملل نظام اسلامی»، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 48، تابستان 1387.
حاج یوسفی، امیرمحمد و سادات الوند، مرضیه (1387)، «ایران و سازمان همکاری شانگهای: هژمونی و ضد هژمونی»، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 10، بهار 1387، صص 163-194.
حجازی، حامد (1385)، یک لبنان مقاومت یک اسرائیل ادعا، قم: انتشارات العشر.
رضاپور، حسین (1391)، «تأثیر انقلاب اسلامی بر نظام بین‌الملل»، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، دوره یازدهم، شماره 37، صص 141-158.
رضاخواه، علیرضا (1392)، «بیداری اسلامی و آینده محور مقاومت»، مجله زمان، شماره 32، صص 32-33.
رمضانی، روح‌الله (1388)، «درک سیاست خارجی ایران»، فصلنامه بین‌المللی روابط خارجی، سال اول، شماره 1، صص 11-20.
ساجدی، امیر (1392)، «بحران سوریه و دخالت قدرت‌های بیگانه»، پژوهشنامه روابط بین‌الملل، دوره 6، شماره 24، صص 157-190.
شفیعی فر، محمدرضا، رحمتی، رضا (1389)، «سیاست تعاملی ضد نظام سلطه»، فصلنامه علمی پژوهشی انقلاب اسلامی، سال هفتم، شماره 22، صص 11-44.
شفیعی، نوذر، مرادی، احمد (1388)، «تأثیر جنگ 33 روزه لبنان بر موقعیت منطقه‌ای ایران»، فصلنامه تحقیقات سیاسی بین‌المللی دانشگاه آزاد شهرضا، دوره یک، شماره یک، صص 41-64.
شوری، محمد (1382)، «هژمونی و ضد هژمونی»، مجله راهبرد، شماره 27، صص 145-172.
شیخ نعیم، قاسم (1383)، «حزب‌الله لبنان خط‌مشی گذشته و آینده»، ترجمه محمدمهدی شریعتمداری، تهران: انتشارات اطلاعات.
صادقی زاده، کسری (1386)، «جنبش مقاومت اسلامی حماس: گذشته حال و آینده»، ره‌آورد سیاسی شماره 16، صص 43-66.
صفاتاج، مجید (1378)، انقلاب اسلامی و استعمار فرانو در منطقه، تهران: انتشارات سفیر اردهان.
طاهایی، سید جواد (1388)، خاورمیانه جدید: چشم‌اندازهای وسیع روابط ایران و سوریه، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک.
غریبی منفرد، میلاد (1390)، تأثیر تغییرات اوباما در تحولات نوین خاورمیانه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی تهران.
کرمی، جهانگیر (1385)، «هژمونی در سیاست بین‌الملل: چارچوب مفهومی تجربه تاریخی و آینده آن»، پژوهشنامه علوم سیاسی، دوره دوم، شماره سوم، صص 1-27.
کمالی، اکبر (1388)، «نظام جهانی و آینده انقلاب اسلامی»، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال ششم، شماره 18، صص 57-80.
گلشنی، علیرضا، باقری، محسن (1391)، «جایگاه حزب‌الله لبنان در استراتژی بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه تحقیقات سیاسی دانشگاه آزاد شهرضا، دوره چهارم، شماره 11، صص 123-156.
متقی، ابراهیم (1387)، رویارویی غرب با جهان اسلام، تهران: پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی.
محمدی، منوچهر (1384)، «بازتاب جهانی انقلاب اسلامی»، فصلنامه تخصصی مطالعات انقلاب، شماره 2، صص 51-84.
محمدی، منوچهر (1388)، «برخورد تمدن ها یا برخورد با نظام سلطه (پارادایم جدید در روابط بین الملل)»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال پنجم، صص 11-42.
محمودی رجا، سید زکریا (1393)، «بررسی و تحلیل رویکرد دولت‌های خاتمی و احمدی‌نژاد در قبال جهانی‌شدن»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
مشیرزاده، حمیرا (1392)، تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل، تهران: انتشارات سمت.
منصوری، جواد (1367)، شناخت استکبار، مشهد: انتشارات استان قدس.
منصوری، خلیل، (1387)، نگاه به انقلاب اسلامی از منظر قران، قم: مرکز فرهنگ و معارف قرآن.
مورگنتا، هانس جی (1374)، سیاست میان ملت‌ها، ترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران: انتشارات دفتر مطالعات سیاسی بین‌الملل وزارت خارجه.
مولانا، سید حمید (1387)، مقدمه‌ای بر عدل و صلح، تهران: نشر جمهور.
والرشتاین، ایمانوئل (1384). سیاست و فرهنگ در نظام متحول جهانی (ژئوپلیتیک و ژئوکالچر)، ترجمه پیروز ایزدی، تهران: نشر نی، چاپ دوم.
ولایتی، علی‌اکبر (1392)، بیداری اسلامی، تهران: شرکت نشر و چاپ کتاب‌های درسی.
منابع انگلیسی
Abu-Amr, ziad (1993), “The Islamic Movement and the Palestine Authority”, Journal of Palestine Studies, Vol. 22, No. 4, pp. 5-25.
Dalton, Melissa G. (2012), “Asad Under Fire: Five Scenarios for the Future of Syria”, Center for a New American Security, September, pp. 1-14.
Taylor, Charles (1991), Multiculturalist and Politics of Recognition, Princeton, Princeton university press.
Wallerstein, Immanuel (1979), The Capitalist World Economy, London: Cambridge university press.
Wallerstein, Immanuel (1974), “The Rise and Future Demise of the World Capitalist System: Concepts for Comparative Analysis”, Comparative Studies in Society and History, Vol.16, No.4, pp. 387-415
)