نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجو دکترای زبان و ادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری ،سبزوار،ایران
2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه جکیم سبزواری ، سبزوار، ایران.
چکیده
شعرای ایران و فلسطین با ادبیات پایداری، شهید و شهادت، مأنوس هستند. سلمان هراتی و شفیق حبیب از جمله این شعرا هستند که برخی از سروده‌های خود را به شهدا اختصاص داده‌اند و این نوشتار به تحلیل و تطبیق این سروده‌ها از نظر محتوا و سبک می‌پردازد. هردوشاعر به تأثیرگذاری و ارزش خون شهدا اذعان دارند و به جاودانگی راه و نام شهید اشاره کرده‌اند. از دست‌دادن شهدا، توأم با حسرت و دلتنگی است که سلمان هراتی و شفیق حبیب هردو با نوعی عدم تصدیق و انکار با این قضیه روبه رو می‌شوند و با تشبیه‌های زیبا، شهدا را تجلیل می‌کنند و از معنویّت و قدرت هدایتگری آنها سخن می‌گویند. شفیق حبیب، امید به ظفر و پیروزی را در ضمن تکریم شهدا می‌آورد. هردوشاعر با بیانی روان و سبکی به‌دور از تکلّف مفاهیم خود را به مخاطب ارائه می‌دهند و این سادگی و عدم تکلّف همراه با لفظ زیبا و عمق معنا است. تکرار واژه، عبارت و حروف در اشعار سلمان و شفیق و کاربرد حروف مجهوره و مهموسه در جای مناسب در سروده‌های شفیق حبیب از جمله مختصات سبکی این دو شاعر است. در میان اسالیب مختلف جمله، اسلوب ندا در سروده‌های آنها از بسامد بیشتری برخوردار است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Comparing and analyzing the concept of martyr and martyrdom in some poems of Salman Harati and Shafiq Habib
نویسندگان [English]
- Razieh Karamad 1
- Hosein Shamsabadi 2
1
2 Associate Professor, Arabic Language and Literature, Hakim Sabzevari University.
چکیده [English]
Salman Harati and Shafiq Habib are among those poets who have dedicated some of their poems to martyrs. This article deals with the analysis and comparison of these works in terms of context and style. Both poets appreciate the influence and value of the blood of the martyrs and point to the immortality of the martyr's way and name. The loss of the martyrs is accompanied by the regret and sadness that Salman and Shafiq try to reduce influence of the negative side of this issue in their poems through describing the martyrs with beautiful symbols and speak about their power of spirituality and guidance in our life. Shafiq hopes to reaching victory and presents it in some of his works. Though he admires martyrs for that. Both poets present their own concepts to their readers with simple statement and style which is accompanied by beautiful words and deep meaning. Repeating the words, phrases and letters in the poems of Salman and Shafiq and the use of the vowels and the consonants in proper place are among the poets’ stylistic features and among the various parts of speech used in sentences, interjection frequently used in their poems.
کلیدواژه‌ها [English]
- Shafiq Habib
- Salman Harati
- martyr
- martyrdom
- آریان، حسین؛ بیراوند، نسرین، (1395)، «بررسی تطبیقی مضامین مشترک ادب مقاومت ایران و فلسطین»، مطالعات ادبیات تطبیقی، سال دهم، شماره 37، بهار 1395، صص9- 30.
- آقاخانی بیژنی، محمود؛ صادقی، اسماعیل؛ جهانگیر، صغری، (1393)، «تحلیل چند مؤلفه پایداری در آثار شاعران پایداری (دعوت به جهاد، ستایش آزادی، مهدویّت و پیروزی و...)، نشریه ادبیات پایداری دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال ششم، شماره دهم، بهار و تابستان 1393، صص 1-21.
- ابن منظور محمدبن مکرم، (د.ت)، لسان العرب، چاپ سوم، بیروت: دار صادر.
- امیری خراسانی، احمد، (1387)، نامه پایداری (مجموعه مقالات)، تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس.
- امیری خراسانی،احمد؛ صدقیان زاده، قاسم(1391). «بررسی انتظار به عنوان عنصر پایداری با تکیه بر شعر قیصر امین پور و سلمان هراتی» نشریه ادبیات پایداری دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال سوم، شماره پنجم، پاییز1390 سال سوم شماره ششم بهار 1391، 1 – 25.
- ایران‌زاده، نعمت اله؛ رحیمیان، افسانه، (1387)، «بن‌مایه‌های شهید و شهادت در شعر سید حسن حسینی» فصلنامه خط اول، سال دوم، شماره7، زمستان 1387، صص85 – 104.
- حبیب، شفیق(1987)أحزان المراکب الهائمه. الناصره: مطبعهًْ واوفست الحکیم.
- -------(1988) الدم و المیلاد. الناصره: مطبعهًْ واوفست الحکیم.
- ------ (1990) العودهًْ إلی الآتی. الناصره: مطبعهًْ واوفست الحکیم.
- ------- ( 1994) آه . . . یا أسوارعکّا! !. الناصره: مطبعهًْ واوفست الحکیم.
- ------- (2001)صارخ فی البریهًْ، الناصرهًْ: الحکیم للطباعهًْ والنشر.
- ------- (2011) شآبیب. الحکیم للطباعهًْ والنشر، الطبعهًْ الأولی.
- زاید، علی عشری، (2008)، عن بناء القصیدهًْ العربیهًْ الحدیثهًْ، مکتبهًْ الآداب، القاهرهًْ، الطبعهًْ الخامسه.
- روان شاد، علی‌اصغر و غلامحسین کهوری و محسن، نظری تریزی، امین. (1394). «بازتاب مقاومت در شعر ابراهیم المقادمهًْ». نشریه ادبیات پایداری. سال هفتم، شماره سیزدهم، پاییز و زمستان، صص67 – 92.
- 14.شفیعی، سید ضیاء الدین(1373) سرود مرد غریب یادنامه زنده یاد سلمان هراتی. تهران: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی.
- صاعدی، احمدرضا؛ احمدیان، حمید؛ نظری تریزی، امین، (1393)، «تحلیل تطبیقی درون‌مایه‌های مقاومت در اشعار «طاهره صفارزاده» و «زینب عبدالسلام عبدالهادی حبش»، نشریه ادبیات پایداری دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال ششم، شماره یازدهم، پاییز و زمستان 1393، صص 211- 235.
- علیپور، منوچهر. (1375). مست لحظه‌های بی‌ریا. تهران: انتشارات رامین.
- غیبی، عبدالاحد؛ احمری، فرزانه، (1394)، «بررسی تطبیقی مفاهیم مقاومت و پایداری در اشعار فدوی طوقان و طاهره صفارزاده»، نشریه ادبیات پایداری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال هفتم، شماره سیزدهم، پاییز و زمستان 1394.
- قرشی، علی اکبر، (1371)، قاموس قرآن، 7جلد، چاپ ششم، تهران: دارالکتب الاسلامیهًْ.
- کرمانی، طوبی، (1387)، شهید و شهادت، انتشارات کانون اندیشه جوان، چاپ هفتم.
- کریمی لاریمی، رضا (1388)، جلوه‌های ادبیّات پایداری درسروده‌های شاعران مازندرانی، چاپ اول، ساری: مرکز انتشارات توسعة علوم.
- کریمی لاری، رضا، (1389)، «تحلیل غزل های سلمان هراتی»، رشد آموزش زبان وادب فارسی ویژه ادبیات معاصر و انقلاب، 1389 زمستان، شماره96، صص43-37.
- گنجی، نرگس، (1379)، شعر انتفاضه، ستیزه‌جو و امیدوار، مدرس، دوره 4، شماره 3، پاییز 1379، صص85 – 97.
- مجموعهًْ من الناقدین والدارسین، (2013)،شفیق حبیب فی مرایا النقد. القاهرهًْ: شمس للنشر و الاعلام، الطبعهًْ الأولی.
- محمدی، برات،(1395)، «تحلیل زیباشناختی ساختار آوایی اشعار سلمان هراتی»، فصلنامة زیبایی شناسی ادبی، سال چهاردهم، شماره 27. 101 – 138.
- مدرسی، فاطمه؛ مهرآورگیگلو، قاسم،(1391)، «نگاهی به کاربردِ وجوه افعال در اشعار سلمان هراتی، ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال چهارم، شماره سوم، پاییز، 141 – 160.
- هراتی، سلمان (1380) مجموعه کامل شعرهای سلمان هراتی. تهران: دفتر شعر جوان، چاپ سوم.
)