Document Type : Original Article
Authors
1 Master of International Relations, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor of International Relations, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
Abstract
یکی از جنبشهای مهم سیاسی - اجتماعی معاصر، جنبش اسلامی انصار الله یمن است که در طول تاریخ خود،منشا تحولات چشمگیری در حوزه سرزمینی خود، منطقه و عرصه بینالملل بوده و توانسته است در عرصه داخلی و بینالمللی با کسب قدرت روزافزون، در منطقه عرضاندام کند. هدف اصلی این نوشتار، بررسی ریشه های نگرشی- سیاسی شکل گیری جنبش انصارالله یمن است. براین مبنا، سوال اصلی این است که چرا و چگونه جنبش انصارالله در یمن شکل گرفت و درشکل گیری و بقا از چه ویژگیهایی برخورداراست؟ درپاسخ، فرضیه پژوهش بیانگر اینست که موج بیداری اسلامی و هویت یابی مسلمانان همراه با تحولات جهان عرب ازیکسو و ناکامی رژیم عبدالله صالح و منصور هادی دریمن، ازسوی دیگر زمینه های شکل گیری جنبش انصارالله را ایجاد کرده است. براین اساس تداوم منازعه میان انصارالله و دولت یمن به یکی از موضوعات مهم منطقه تبدیل شده که علاوه بر این، ماهیت جنبش انصارالله و تهدید موقعیت استراتژیک یمن سبب نگرانی دولت های منطقه ای و فرامنطقه ای شده است. رویکرد پژوهشی ما در این نوشتار تبیینی- علی با تکیه بر نظریه سازه انگاری و روش جمع آوری دادهها، کتابخانه ای است.
Keywords
آقایی، سید داوود (1381). ایران و سازمانهای بینالمللی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
احمدیان، حسن (1389). نقش عربستان در توسعه همکاریهای منطقهای، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
امیر عبداللهیان، حسین (1390). "ناکامی طرح خاورمیانه بزرگ و خیزش بیداری اسلامی در جهان عرب: مطالعه موردی بحرین"، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، شماره دوم.
انصاری، حمید (1376). حدیث بیداری (نگاهی به زندگینامه آرمانی – علمی و سیاسی امام خمینی). تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ پنجم.
خضیری احمد، حسن (1380). دولت زیدیه در یمن، ترجمه احمد بادکوبه، قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
درایسدل، آلاسدایرو جرالد اچ بلیک (1386). جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا، ترجمه دره میرحیدر (مهاجرانی). تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
ذوالفقاری، امیرعلی (1393). تحولات یمن؛ ریشهها و روندها، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس، مهر.
رسولی، معین (1394). انقلاب یمن، تهران: مؤسسه اندیشهسازان نور.
سمیعی، علیرضا و فتحی، عبدالرضا (1392). "بررسی تأثیر مؤلفههای قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران بر جنبش بیداری اسلامی خاورمیانه (با تأکید بر رویکرد سازهانگاری)"، مطالعات جهان اسلام، سال دوم، شماره1.
صادقی، حسین و احمدیان، حسن (1389). "دگرگونی جایگاه منطقهای یمن: امکانات و چالشها"، فصلنامه راهبرد، سال نوزدهم، شماره 56.
عسگرخانی، ابومحمد و منصوری، جهانشیر (1389). "همکاری و منازعه در روابط بینالملل: نگاهی به نظریه سازهانگاری ونت"، فصلنامه سیاست، دوره 40، شماره 3.
عمید، حسن(1389). فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیر کبیر، چاپ 38.
علیخانی، مهدی (10/4/1394). "اهمیت ژئوپلیتیکی و هویتی یمن"، خبرگزاری رشد.
کوئن، بروس (1378). مبانی جامعهشناسی، غلام عباس توسلی و رضا فاضل، تهران، سمت، چاپ دهم.
مددی، جواد (1394). "الزامات رویارویی با ائتلاف سعودی"، فصلنامه مطالعات راهبردی جهان اسلام، سال شانزدهم، شماره 2، تابستان.
مرادی، مجید (1384). جنبشهای اسلامی معاصر، تهران: باشگاه اندیشه.
مسعودنیا، حسین و توسلی، حسین (1391). "بازخوانی جنبش شیعی الحوثی در یمن"، مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره 3.
مشهدی تقی، مرتضی (1394). جنبشهاو ضدجنبشها، پژوهش پشتیبان، تهران، موسسه اندیشهسازان نور
مشیرزاده، حمیرا (1381). درآمدی نظری بر جنبشهای اجتماعی، تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
مشیرزاده، حمیرا (1383). "گفتگو تمدنها از منظر سازهانگاری"، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 63 ، بهار.
مصلی نژاد، عباس (1391). "هویتیابی شیعیان و ژئوپلیتیک نوین خاورمیانه"، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هشتم، شماره 1.
مصلی نژاد، عباس (1394). "سیاستگذاری راهبردی در مدیریت بحران امنیتی یمن"، فصلنامه سیاست جهانی، دوره چهارم، شماره 3.
میراحمدی، منصور و احمدوند، ولی محمد ( زمستان 93 و بهار 94). "هویت و مبانی فکری جنبش انصارالله یمن"، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام ، شماره 2 و 3.
موسوی، سید محمدرضا (1388)." یمن از جنگ داخلی تا بحران منطقهای"، باشگاه اندیشه، تهران.
ناسخ، حمیدرضا (1388)." گسترش بحران یمن با دخالت نظامی عربستان و اردن"، روزنامه خراسان.
نجفی، مهدی (1383). "جایگاه ایران ازنظر تولید علم در جهان (کمبود ساختار پژوهشی مستقل در کشور)"، روزنامه شرق، 10مهر.
نیاکویی، سیدامیر (1390). "تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا؛ریشه ها و پیامدهای متفاوت"، فصلنامه روابط خارجی، سال3، شماره 40.
نیکو، حمید (1394). "بیداری اسلامی و چشمانداز اسلامگرای دریمن"، فصلنامه 15 خرداد، سال دهم، شماره 33.
واعظی، محمود (1390). بحرانهای سیاسی و جنبشهای اجتماعی در خاورمیانه، نظریهها و روندها، تهران، دفتر مطالعات سیاسی.
هادیان، ناصر (1382). "سازهانگاری: از روابط بینالملل تا سیاست خارجی"، فصلنامۀ سیاست خارجی، سال هفدهم، شمارة 4، زمستان.
هاشمی نسب، سعید (1388). بررسی تحولات اخیر یمن، تهران: پژوهشهای منطقهای، شماره 2.
هینه بوش، ریموند (1386). "سیاست هویت در روابط بینالملل"، ترجمه گل محمدی، علی، در:کتاب روابط بینالمللی خاورمیانه، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالملل.
الفقیه الف، عبدالله (2010)."التکتل علی قاعده الدیمقراطیه فی الجمهوریه الیمنیه1990-2009، المحاولات، المعوقات، و الشروط المطلوب"، المستقبل العربی، العدد لشهرآذار.
Al-Hajjri, Ibrahim. (2007), “The New Middle East Security Threat: Case of Yemen and the Gcc”, Available at: www.handle.dtic.mil/100.2/ADA469931.
Altamini, Naser (2014), “Primary Commodity Exports and Civil war”, Journal Conflict Resolution:Vol.49,No.4,P483-507
Blumer,H.(1955),"Collective Behavior" in: Lee, A.M.,ed.Principles of Sociology.New York:Barnes &Noble.
Blumi, Isa. (2011), Chaos in Yemon: SocietalCollapse and the New Authoritarianism, Routledge.
Dwycr, David (2010), Experts: Yemen Near-Perfcct Haven for Terrorists, ABC News. -Hegazy, Walid .s, (2002), Contemporary Islamic finance: from Socioeconomic Idealism to Pure Legalism’Chicago journal of international law’ volume 7’2 novamber. -Lynch, M. (2012). The Arab Uprising: The Unfinished Revolutions of the New Middle East, New York: Public Affairs
Phillips Sarah (2012), Yemen and the Politice of Permanent Crises, New York: Routledge. --Sharqieh, Ibrahim, (2013)“ALastingPeace ؟Yemen sgongJourney to National Reconciliation”, Available at: www.brookings.edu/research/papers.
Touraine, A.(1985),"New Social Movements" in: Social Researeh, N:52,pp817-868.
Weber.C.(2001).International Relation Theory.London and New York:Rutledge
Wendt.A(1994)Collective Identity Formation and Internation state American, Political Science Review 76-88.
Wendt .A(1999)Social theory of International Politics.Cambridge:Cambrige University press.