2024-03-29T18:16:56Z
http://www.iabaj.ir/?_action=export&rf=summon&issue=16675
فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی
بیداری اسلامی
2322-5645
2322-5645
1397
7
13
بازتفسیر هویت اسلامی در گفتمان سیاسی امام خمینی(ره): بیداری جامعه و وقوع انقلاب اسلامی ایران
مجتبی
گراوند
ایرج
سوری
برنامه های نوسازی پیاده شده گفتمان پهلوی دوم در آغاز دهه 1340، بدنبال تغییر ساخت قدرت اجتماعی - اقتصادی و نظم دهی به طبقه جدید با ایدئولوژی هم ارز با نظام معنایی تبلیغی خود و کنترل اجتماعی پراکتیس های اجتماعی با نفوذ جامعه پیاده گردید. گفتمان حاکم می کوشید به عنوان دال مرکزی در حوزه گفتمانگونگی خرده گفتمان های پیرامون را در جهت نظام معنایی هم ارز با خود سامان سیاسی بدهد. با رویکرد گفتمانی فرکلاف مقاله حاضر می کوشد چرایی ظهور گفتمان جدید تحت عنوان جنبش انقلابی با هدایت گری امام خمینی و نحوه هویت یابی آن را بررسی نماید. امام خمینی (ره) با توصیف گفتار حکومت مطلوب متناسب با سنن مذهبی کوشید در متن جامعه خودآگاهی سیاسی بوجود آورده و زمینه های حرکت انقلابی را مهیا سازد. با طرح نشانگانی مانند اکثریت محرومین و اقلیت مستکبر و با دو قطبی سازی جامعه بر اساس متون دینی به غیریت سازی رقیب حاکم مبادرت کرد و الگوی حکومت اسلامی و زعامت ولی فقیه سیاسی را به عنوان یک ایده آل با دلایل فقهی را مشروعیت بازتفسیر نمود. با ایجاد همبستگی اجتماعی و عزم ملی با رهبری واحد امام خیمنی پس از یک دوره مبارزه سیاسی گفتمان انقلابی به عنوان آلترناتیو جایگزین هویت مستقل پیدا کرد و به استیلای گفتمان رقیب پایان بخشید.
هویت دینی
گفتمان فرکلاف
پهلوی دوم
امام خمینی (ره)
انقلاب اسلامی
2018
08
23
7
38
http://www.iabaj.ir/article_121664_16e2559032832185d4ef0915c6cac3a2.pdf
فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی
بیداری اسلامی
2322-5645
2322-5645
1397
7
13
تحلیل جامعه شناختی نظام سیاسی استبدادی در دوران پهلوی
سید سیاوش
موسوی رکعتی
در این پژوهش کیفی، که با روش پارادایمی- هنرمنوتیکی تهیه شده، سعی شده است تا به این سوال پاسخ داده شود که، کدام پارادایم ها باعث بازتولید نظام سیاسی استبدادی در دوران پهلوی شدند؟ که برآیند آن بدین قرار شد؛ پهلوی اول، با پارادایم کودتای 1299 ش، شروع شد. با پارادایم اسکان اجباری، تثبیت شد، و با پارادایم پوشش اجباری، به اوج خود رسید.اما سرانجام با پارادایم نخبه کشی رو به انحطاط رفت. زیرا؛ با پارادایم کودتا، زمینه ی تحت الحمایگی ایران، رقم خورد.با پارادایم اسکان اجباری، نیمی از جمعیت ایلیاتی ایران از بین رفت.با پارادایم پوشش اجباری،زنان ایرانی خانه نشین شدند.سرانجام با پارادایم نخبه کشی، مانع چرخش قدرت در جامعه شد. پهلوی دوم نیز با پارادایم کودتای 1332 ش، قدرتش را تثبیت نمود. با پارادایم اصلاحات ارضی، ترکیب جمعیتی ایران را به هم ریخت. با پارادایم نظام تک حزبی، اقدامات آمرانه را رقم زد. سرانجام با پارادایم نخبه کشی، زمینه ی فروپاشی خود را فراهم آورد. زیرا؛ با پارادایم کودتا،استعمارگرایان و سلطنت طلبان ، به منافع خود رسیدند.با پارادایم اصلاحات ارضی، تحول جامعه،نتیجه ای جزء آورگی مردم در شهرها را نداشت. با چهار برابر شدن قیمت نفت، رسما نظام تک حزبی اعلام نمود. اما سرانجام با پارادایم اقدامات آمرانه و نخبه کشی زمینه ی سقوط خود را فراهم آورد.در مجموع پدر و پسر ، با پارادایم هایی همانند،پارادایم کودتا، پارادایم اسکان اجباری، پارادایم پوشش اجباری، پاردایم اصلاحات ارضی، پارادایم نظام تک حزبی و پارادایم نخبه کشی، زمینه ی بازتولید نظام سیاسی استبدادی، را در سطح جامعه فراهم آوردند.
پهلوی
کودتا
اسکان اجباری
اصلاحات ارضی
نظام تک حزبی
2018
08
23
39
62
http://www.iabaj.ir/article_121665_47ec13640554068db103301517fcdfe3.pdf
فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی
بیداری اسلامی
2322-5645
2322-5645
1397
7
13
نقش امارات عربی متحده در تحولات بحرین و یمن (2011-2018)
سید محمد حسین
حسینی
امارات عربی متحده علیرغم اینکه کشوری کوچک در حاشیه جنوبی خلیج فارس محسوب میشود و تأمین امنیت خود را به قدرتهای فرامنطقهای سپرده، در سالهای اخیر در پی کنشگری و افزایش فعالیت در منطقه بوده است. در سال ۲۰۱۱، امارات در سرکوب تظاهرات بحرین به دیگر کشورهای عربی خلیج فارس پیوست و جنگهای فراوان عربستان سعودی با یمن، امارات را به دخالت بیشتر در منطقه سوق داده است. افزایش نیروهای القاعده و دولت اسلامی در یمن علاوه بر نگرانیهای امنیتی، مسیرهای تجارت دریایی مورد استفاده امارات را نیز به خطر انداخته است. عُصاره پژوهش بر این سؤال اصلی استوار است که چرا امارات عربی متحده در تحولات بحرین و یمن طی سالهای 2011 تا 2018 نقش فعالی داشته است؟ فرضیه تحقیق این است که امارات عربی متحده با توجه به عوامل ژئوپلیتیک و همچنین همگرایی مذهبی با کارگزاران حاکم در بحرین و احساس خطر از جانب نیروهای مقاومت انصارالله در یمن نقش فعالی جهت مقابله با آنها در پیش گرفته است. برای ارزیابی و آزمونِ فرضیه تحقیق و تحلیل دادهها از روش تحقیقِ توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات منابع کتابخانهای (اعم از کتابها، مقالهها، اسناد و مطبوعات) است.
ژئوپلیتیک
امارات
بحرین
یمن
طوفان قاطعیت
انصارالله
2018
08
23
63
84
http://www.iabaj.ir/article_121666_a0f7a186849627d605df36d03ae49c21.pdf
فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی
بیداری اسلامی
2322-5645
2322-5645
1397
7
13
فریاد خونها (درنگی بر بُنمایههای پایداری در شعرِ حسن عبدالله قرشی)
جواد
کارخانه
محمد مهدی
روشن چسلی
فاروق
نعمتی
حسن عبدالله قرشی، از شاعران و نویسندگان معاصر از کشور عربستان سعودی است که در برخی دیوان-های شعری خود، ندای ضدّ استعماری سر داده و به ویژه در حمایت از قیام ملّت فلسطین و محکومیت جنایتهای صهیونیستها، قصائد حماسی و زیبایی سروده است. تمجید از شهدای قدس، تشویق به مبارزه بر علیه دشمن اسرائیلی و ...، بازتاب گستردهای در شعر حسن قرشی دارد و او را به چهرهای شاخص و ممتاز در میان دیگر سرایندگان سعودی تبدیل کرده است. علاوه بر موضوع فلسطین، قیام ملّت الجزائر بر علیه اشغالگران فرانسوی نیز بازتاب گستردهای در شعر پایداری قرشی دارد. قرشی به طور کلی، یک شاعرِ رمانتیک است که بسیاری از مؤلّفههای یک شعر رمانتیکی را در خود دارد و از همین رو، غزل و اشعار عاشقانه، بخش قابل توجّهی از تولیدات شعری او را به خود اختصاص داده است. البته پرداختن به موضوع غزل، او را از نگاه به مسائل سیاسی باز نداشته؛ بلکه روحیة ظلمستیز او موجب شد تا با سلاح شعر، طوفانیترین اشعار را در دفاع از ملّتهای آزادهای چون فلسطین و الجزائر بسرایداین پژوهش در پی آن است تا به شیوة تحلیلی- توصیفی، مهمترین مؤلفههای مقاومت و پایداری را از خلال اشعار این سرایندة معاصر عرب بررسی و تحلیل نماید، ضمن شناساندن یکی از شاعران برجسته و چهرههای شاخص در ادبیات مقاومت کشور عربستان، یعنی «حسن عبدالله قرشی» و اشعار انقلابی او،همچنین سعی دارد به جلوههای گوناگون مقاومت، ظلمستیزی و دفاع از حقوق از ملّتهای آزادة جهان در شعر او بپردازد.
شعر
مقاومت
فلسطین
پایداری
قرشی
2018
08
23
85
109
http://www.iabaj.ir/article_121667_8e580226aeb28e1607e7027ea9b9f6ef.pdf
فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی
بیداری اسلامی
2322-5645
2322-5645
1397
7
13
بررسی فرآیند بیداری اسلامی در جهان اسلام در پرتو انقلاب اسلامی ایران
سجاد
بهرامی مقدم
مهدیه
حیدری
وقوع انقلاب اسلامی در ایران، و تاسیس نظام جمهوری اسلامی به عنوان نظام برآمده از ارزش های دینی اسلامی، بر فرایند اسلام گرایی و بیداری اسلامی در جهان اسلام به ویژه در کشورهای عربی تاثیر فزاینده ای داشته است. هرچند که این رستاخیز مجدد اسلامی در این جوامع با نیروهای چالش زا و مهار کننده ای نیز بشدت روبه رو بوده است. از این رو، سوال اصلی که در این پژوهش مطرح شده است، این است که انقلاب اسلامی ایران در جهان اسلام و به ویژه بر کشورهای عربی منطقه خلیج فارس چه تأثیراتی را بر جای گذاشته است؟ پاسخ موقتی آن است که احیای و رشد بیداری اسلامی مهمترین تأثیر انقلاب اسلامی در جهان اسلام و به ویژه کشورهای عربی بوده است و مهمترین نیروی چالش گری که در برابر آن به وجود آمده است، رشد اندیشه ای افراطی گرایانه بوده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که به موازات گسترش فرایند بیداری اسلامی در این کشورها و رسوخ عمیق ارزش های انقلاب اسلامی در این جوامع، تصمیم گیرندگان کلیدی در این جوامع را ناگزیر از تغییر در سبک و سیاق حکومت مداری خود و ایجاد نظم سیاسی مبتنی بر ارزش های اصیل اسلامی کرده است. روش تحقیق در این پژوهش، روش توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها مبتنی بر شیوه کتابخانه ای است.
انقلاب اسلامی ایران
افراطی گرایی
بیداری اسلامی
جهان اسلام
هویت اسلامی
2018
08
23
111
133
http://www.iabaj.ir/article_121668_4db5b702808c87b3cfa743e955e1ca92.pdf
فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی
بیداری اسلامی
2322-5645
2322-5645
1397
7
13
بررسی نقادانه اندیشه های سیاسی-اجتماعی طالبان با داعش در مواجهه با جامعه سازی اسلامی
فرزاد
نظری
مرتضی
شیرودی
علیرضا
گلشنی
گسترش اندیشه سلفی آن در دهه های گذشته آغاز شده و در 2011 به اوج خود رسیده است و فرقه هایی همچون طالبان و داعش هم از رحِم آن بیرون آمده اند.در این پژوهش، مقایسه این دو نوع اندیشه مد نظر می باشد لذا، با این رویکرد، هدف از مطالعه حاضر، بررسی اندیشه های سیاسی و اجتماعی طالبان با داعش می باشد. این تحقیق از نوع تحقیقات تحلیلی- اسنادی می باشد که با استفاده از تکنیک هرمونیتک فلسفی به تحلیل سئوالات پژوهش پرداخته است. با توجه به یافته های پژوهش و به صورت کلی، می توان گفت که هر دو گروهگ داعش و طالبان در برخی از اصول سیاسی و اجتماعی با یکدیگر مشابهت دارند با این تفاوت که طالبان در این اندیشه است که در افغانستان قدرت را به دست گیرد و اسلام را آنطور که خود تفسیر می کند،اجرا نماید؛ اما داعش بر این باور است که یک حکومت جهانی تشکیل دهد و همه کسانی که با آنها نیست را کافر می داند و معتقد است که یا باید از بین بروند و یا اینکه تفکر و حکومت داعش را بپذیرند، در نتیجه می توان گفت: طالبان گروهی سلفی ولی داعش گروهی سلفی تکفیری است.
داعش
طالبان
سلفی گری
اندیشه سیاسی
اندیشه اجتماعی
2018
08
23
135
158
http://www.iabaj.ir/article_121857_f389816015d5a84fc5cd3864ff5337d5.pdf