فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی

بازخوانی مؤلفه‌های نظم نوین در حال شکل‌گیری در منطقه غرب آسیا در پرتو بیداری اسلامی

امیر محمد اسماعیلی؛ مهدی جاودانی مقدم

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 189-218

چکیده

  منطقه غرب آسیا در دهه دوم قرن بیست‌ویک با تحولات و پویایی‌های جدیدی مواجه بوده است. ظهور بیداری اسلامی در منطقه نویدبخش شکل‌گیری نظم نوینی بوده است که با نظم مستقر تفاوت‌هایی چشمگیری دارد و بازیگران ...  بیشتر منطقه غرب آسیا در دهه دوم قرن بیست‌ویک با تحولات و پویایی‌های جدیدی مواجه بوده است. ظهور بیداری اسلامی در منطقه نویدبخش شکل‌گیری نظم نوینی بوده است که با نظم مستقر تفاوت‌هایی چشمگیری دارد و بازیگران جدیدی در شکل‌گیری آن به ایفای نقش پرداخته‌اند. شناخت مؤلفه‌های نظم پیشین و نظم در حال شکل‌گیری و جایگاه بیداری اسلامی در این تحولات از اهمیت زیادی برخوردار است. در این چارچوب، سؤال اصلی این پژوهش آن است که جایگاه و نقش بیداری اسلامی در شکل‌گیری نظم نوین منطقه‌ای در غرب آسیا چیست. یافته‌های این پژوهش که از تکنیک اسنادی و کتابخانه‌ای و از روش کیفی برای تحلیل داده‌ها بهره گرفته است نشان می دهد که بیداری اسلامی نقطه عطفی در تاریخ تحولات غرب آسیا به شمار می‌رود که در پی آن نظم پیشین در حال شکسته شدن و تبدیل به نظم جدیدی با مؤلفه‌های منطقه‌گرایی است. محور مقاومت نیز به‌عنوان نیرویی برآمده از درون، بازیگر اصلی در روند تحولات بوده است. در سوی مقابل قدرت‌های بیگانه نتوانسته‌اند نظم مطلوب خود را شکل دهند. انجام شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 457.69 K

رفتارشناسی سیاسی روحانیت در مواجهه با چالش های بیداری اسلامی؛ با تاکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری

سیدجواد میرخلیلی؛ مصطفی ملکوتیان؛ عیسی مولوی وردنجانی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 307-325

چکیده

  موج جدید بیداری اسلامی در عصر حاضر، حاوی نظم نوینی در خاورمیانه است که هژمونی امریکا را در منطقه، دچار فروپاشی کرده است. مسئله اصلی، آن است که پدیده بیداری اسلامی همچون تمامی جنبش‏ها و نهضت‏ها با آسیب‏ها، ...  بیشتر موج جدید بیداری اسلامی در عصر حاضر، حاوی نظم نوینی در خاورمیانه است که هژمونی امریکا را در منطقه، دچار فروپاشی کرده است. مسئله اصلی، آن است که پدیده بیداری اسلامی همچون تمامی جنبش‏ها و نهضت‏ها با آسیب‏ها، فرصت‏ها و چالش‏هایی مواجه است. عدم بهره وری از فرصتها، تهدیدات اضمحلال این تحول شگرف را به همراه دارد. بدین خاطر نوشتار حاضر با تبیین فراز و فرود پدیده بیداری اسلامی در کشورهای اسلامی، به برون‏ رفت از چالش‏های پیش روی این حرکت عظیم، با تمرکز بر نقش هدایتگرانه علمای اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری، پرداخته است. یافته های تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی، گویای آن است که علمای اسلام با بستر سازی گفتمان فکری اسلامی در جامعه، زمینه رشد بینش سیاسی آحاد جامعه را تقویت نمودند و آنها را متوجه حقوق فطری خویش ساختند. این مهم، آغازگر مطالبه گری و قیام مردم علیه حاکمان جور در برخی کشورها گردید.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 326.28 K

بازتاب‌های سازه‌انگارانه انقلاب اسلامی ایران بر تحولات انقلابی جهان عرب

مجید عباسی(اشلقی)

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 33-57

چکیده

  یکی از وجوه تمایز انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلاب های بزرگ جهان وجه مسالمت آمیز بودن آن است که موجب شده وجوه نرم و گفتمانی آن بر سایر وجوه آن ارجحیت یابد. لذا ایجاد گفتمانی جدید در روابط بین الملل و ...  بیشتر یکی از وجوه تمایز انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلاب های بزرگ جهان وجه مسالمت آمیز بودن آن است که موجب شده وجوه نرم و گفتمانی آن بر سایر وجوه آن ارجحیت یابد. لذا ایجاد گفتمانی جدید در روابط بین الملل و ارائه انگاره هایی نوین برای تغییر در نظام منطقه ای و بین المللی و ملت های آزاد جهان بویژه ملل مسلمان با استفاده از قدرت نرم یکی از ویژگیهای مهم انقلاب اسلامی محسوب می شود که می توان بخشی از شاخصه های آن را در تحولات جهان عرب در سال 2011 مشاهده کرد. این پژوهش در پی آن است که از وجهی نوآورانه و تئوریک و با استفاده از نظریه سازه انگاری به بررسی بازتاب های انقلاب اسلامی ایران بر این تحولات بپردازد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با توجه به وجه فرهنگی و ماهیت مسالمت آمیز انقلاب اسلامی و بازتاب های انگاره ای و گفتمانی آن بر آغاز روند جدید بیداری اسلامی در جهان عرب و نیز قابلیت نظریه سازه انگاری در مطالعه تحولات گفتمانی، فرهنگی، هویتی و اجتماعی و نیز شناخت انسانی و روابط بیناذهنی نظریه سازه انگاری می تواند به مطالعه و بررسی بازتاب های انقلاب اسلامی ایران بر این تحولات بپردازد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.06 M

نظریه بیداری اسلامی و نظریه های رقیب؛ استنتاج بهترین تبیین در تحلیل تحولات خاورمیانه عربی

مسعود مطلبی

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 83-109

چکیده

  تحولات، حرکت ها و خیزش های انقلابی- اجتماعی مسلمانان در کشورهای خاورمیانه عربی و شمال آفریقا همچون تونس، مصر، لیبی، بحرین، یمن و سایر مناطق مهم جهان اسلام از سال 2010 تا به امروز مبتنی بر نگرش های متعدد ...  بیشتر تحولات، حرکت ها و خیزش های انقلابی- اجتماعی مسلمانان در کشورهای خاورمیانه عربی و شمال آفریقا همچون تونس، مصر، لیبی، بحرین، یمن و سایر مناطق مهم جهان اسلام از سال 2010 تا به امروز مبتنی بر نگرش های متعدد و از زوایای مختلف مورد توجه تحلیلگران، اندیشمندان و نظریه پردازان قرار گرفته است. فی الواقع نگرش های مختلف اعم از اسلامی، لیبرالی، ناسیونالیستی از زوایای مختلفی به بررسی، تحلیل ماهیت و نظریه پردازی درباره این تحولات پرداخته اند. چنانکه برخی ذیل نظریات دموکراسی خواهی، لیبرال دموکراسی، بهار عربی، بیداری عربی و بیداری انسانی و برخی دیگر در قالب سلفی گرایی، بنیادگرایی و رادیکالیسم اسلامی تلاش دارند این مهم را تبیین و تحلیل نمایند. نتایج و یافته های تحقیق حاضر بازگوکننده این مهم است که نظریۀ بیداری اسلامی در مقایسه با نظریه های رقیب بواسطه استنتاج از راه بهترین تبیین تنها نظریه ای است که می تواند هویت واقعی این رخدادهای انقلابی را از حیث ساختاری، معرفتی- عقیدتی و رفتاری تبیین نماید و نیات و اهداف واقعی این خیزش های اسلامی مردمی را تحلیل کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.08 M

النهضه و فرایند بیداری اسلامی در تونس؛ از اسلام گرایی در مبارزه تا تجربه عملی حکومت داری

علی دارابی

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 111-139

چکیده

  نوشتار حاضر با هدف بررسی نوع و علل تحولات، تغییرات و دگردیسی آشکار در ایده ها و بنیان های ارزشی جنبش النهضه تونس در ابعاد نظری و عملی از اسلام گرایی در مبارزه قبل از انقلاب 2010 یاسمن تا ورود به عرصه عملی ...  بیشتر نوشتار حاضر با هدف بررسی نوع و علل تحولات، تغییرات و دگردیسی آشکار در ایده ها و بنیان های ارزشی جنبش النهضه تونس در ابعاد نظری و عملی از اسلام گرایی در مبارزه قبل از انقلاب 2010 یاسمن تا ورود به عرصه عملی سیاست و حکمرانی سکولار در این کشور به رشته تحریردرآمده است. چرایی و چگونی تبدیل شدن جنبش النهضه به حزبی وطن محور و سکولار پس از انقلاب تونس اصلی ترین سوالی است که تحقیق حاضر با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی قصد پاسخگویی به آن دارد. نتایج و یافته های تحقیق نشان می دهد جنبش النهضه به رهبری راشد الغنوشی به رغم اسلام گرایی در فرایند بیداری اسلامی در شمال آفریقا و بعد از موفقیت در انقلاب یاسمن، به جهت محافظه کاری ناشی از تجربه عملی حکومت داری، از یکسو دستخوش تحولات نظری و عملی در زمینه های ایدئولوژیکی– سیاسی و مولفه های هویتی شده است و از سوی دیگر به جهت این تغییرات و دگردیسی، ضمن فاصله و جدایی از آرمان جنبش فراگیر اخوان المسلیمن به سمت دموکراسی سکولار و اتخاذ رویکرد پایبندی حداقلی به ارزش ها و اصول اسلامی و تبدیل شدن به یک حزب سیاسی وطن محور و سکولار گرایش پیدا کرده است

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.09 M

تأثیر گفتمان امام خمینی بر بیداری اسلامی

گارینه کشیشیان سیرکی

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 199-233

چکیده

  بیداری اسلامی یکی از پدیده‌های چند دهه اخیر است که در کشورهای اسلامی اتفاق افتاده و تحولات بسیاری را در جوامع مسلمانان ایجاد نموده است. این تحول عظیم تحت تأثیر اندیشه‌های قوی و تأثیرگذار بوده است. یکی ...  بیشتر بیداری اسلامی یکی از پدیده‌های چند دهه اخیر است که در کشورهای اسلامی اتفاق افتاده و تحولات بسیاری را در جوامع مسلمانان ایجاد نموده است. این تحول عظیم تحت تأثیر اندیشه‌های قوی و تأثیرگذار بوده است. یکی از این اندیشه‌های تأثیرگذار که موجب تحولات بسیاری در جهان گردید؛ اندیشه و گفتمان امام خمینی(ره) است. وی با رهبری یک انقلاب اسلامی و با تغییر حکومت ستمشاهی به جمهوری اسلامی و همچنین ده سال رهبری این جمهوری نوپا توانست تأثیرات بسیاری بر بیداری اسلامی در سایر نقاط دنیا و در بین کشورهای مسلمان و حتی کشورهای مستضعف غیرمسلمان داشته باشد. دراین مقاله گفتمان امام خمینی با بهره‌گیری از نظریه گفتمانی لاکلاو و موف ارزیابی شد. هدف مقاله بررسی چگونگی تأثیرگذاری اندیشه امام بر بیداری اسلامی بود؛ یافته‌ها حاکیست که امام با نقادی مدرنیته و تمدن جدید، و نیز با برجسته‌سازی تمدن ایرانی اسلامی، با تأکید بر مفاهیمی مانند استقلال، آزادی و اسلام ناب محمدی؛ و همچنین با حاشیه‌رانی تمدن مدرن غربی، با انتقاد از مدرنیته، انتقاد از عقلانیت ابزاری غربی و همچنین با انتقاد از مفهوم آزادی غربی، به حاشیه‌رانی این تمدن پرداخته و الگویی برای بیداری اسلامی و انقلابی برای سایر کشورها و ملت‌های مظلوم و ستمدیده جهان ترسیم نمودند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 884.3 K

بازنماییِ پیوستارگونۀ مفهومِ «بیداری اسلامی» در اندیشۀ سیاستگذارانۀ امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(مدظله العالی)

سعید چهرآزاد

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 235-256

چکیده

  نگارۀ حاضر بر آن است تا به این مهم پاسخ دهد که مبانی نظری بیداری اسلامی از منظر رهبران انقلاب اسلامی با چه پیوستاری بازنمایی شده است و ابتکار و افق جدیدی که در زمینه بسط یافته است، کدام است؟ در این پژوهش ...  بیشتر نگارۀ حاضر بر آن است تا به این مهم پاسخ دهد که مبانی نظری بیداری اسلامی از منظر رهبران انقلاب اسلامی با چه پیوستاری بازنمایی شده است و ابتکار و افق جدیدی که در زمینه بسط یافته است، کدام است؟ در این پژوهش کوشیده می شود که با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر اطلاعات مبتنی بر کتابخانه ای، ضمن تبیین «بیداری اسلامی»، این مفهوم را در اندیشه سیاسی رهبران انقلاب اسلامی مورد مداقه و کنکاش قرار دهد. انقلاب اسلامی نقطه عطف جریان بیداری اسلامی بود، که این جریان را در جهان و جهان اسلام وارد مرحلۀ نوینی نمود. در این تکامل حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) با رهبری نظام مبتنی بر شریعت و الگووارۀ مترقی ولایت فقیه، در استمرار و تداوم بخشیدن به این جریان نقش ویژه ای در جهان داشته اند. انقلاب اسلامی از موقعیت والایی در جریان بیداری اسلامی برخوردار می باشد. به این دلیل که رسالت انقلاب اسلامی احیای هویت اسلامی بوده است، از این رو بیداری اسلامی در دولت-ملت های مختلف و رستاخیر روح معنویت در اقصاء نقاط جهان را مرهون انقلاب اسلامی و رهبران آن می دانند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.06 M

جایگاه زنان در انقلاب اسلامی وتاثیر آن بر بیداری اسلامی با رویکر تمدن سازی

علی اخترشهر

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 257-280

چکیده

  از نظر تاریخ زن قبل از اسلام در محرومیت فراوان بوده و از جایگاه مناسب اجتماعى برخوردار نبوده است؛ چرا که نگاه به زن، نگاه ابزارى و کالائى بوده یعنى زن در ردیف یکى از کالاهایى بوده است که در اختیار مردان ...  بیشتر از نظر تاریخ زن قبل از اسلام در محرومیت فراوان بوده و از جایگاه مناسب اجتماعى برخوردار نبوده است؛ چرا که نگاه به زن، نگاه ابزارى و کالائى بوده یعنى زن در ردیف یکى از کالاهایى بوده است که در اختیار مردان بوده، تا لذت بیشترى از زندگى ببرند ولی اسلام با نداى آسمانى خود تحول بزرگى در زن ایجاد نمود. سو ال ؛ جایگاه زنان درانقلاب اسلامی وتاثیر آن بر بیداری اسلامی با رویکرد تمدنی چگونه هست؟(سوال اصلی) درجواب باید گفت ؛ نسبت به زنان سه رویکرد وجود دارد. درعصر بیداری اسلامی ، ما شاهده آنیم که نگاه زن از حالت رویکرد منفعلانه ومدرن سازی غربی به رویکرد تمدن سازی براساس ارزشهای اسلامی تبدیل شده است.( فرضیه) وحاصل آن ،حرکت زن به سوی کمال را سرعت بخشید و زن مسلمان متحول وهمین امرباعث تاثیرات مهمی دربیداری اسلامی زنان مسلمان شده است .لذا، جهان دریافته که زن مسلمان خانه‏نشین و منفعل نیست وبا استقبال از حجاب اسلامى آنرا به نماد مخالفت با دولت‏ها، اعلام کرده وتلاش نمودنده اعلام کند که اولا؛ پوشش اسلامى به‌عنوان اظهار وجود فردى یا مذهبى به کار مى‏رود. ثانیا ؛ توجه به حجاب، پاسخى به جنبش فمینیسم است ودلیل تشرف به دین اسلام است .

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1 M

بررسی ریشه های نگرشی- سیاسی شکل گیری جنبش انصارالله یمن برمبنای نظریه سازه انگاری

لیلی کریمی فرد؛ محمد حسین جمشیدی

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 85-112

چکیده

  یکی از جنبش‌های مهم سیاسی - اجتماعی معاصر، جنبش اسلامی انصار الله یمن است که در طول تاریخ خود،منشا تحولات چشم‌گیری در حوزه سرزمینی خود، منطقه و عرصه بین‌الملل بوده و توانسته است در عرصه داخلی و بین‌المللی ...  بیشتر یکی از جنبش‌های مهم سیاسی - اجتماعی معاصر، جنبش اسلامی انصار الله یمن است که در طول تاریخ خود،منشا تحولات چشم‌گیری در حوزه سرزمینی خود، منطقه و عرصه بین‌الملل بوده و توانسته است در عرصه داخلی و بین‌المللی با کسب قدرت روزافزون، در منطقه عرض‌اندام کند. هدف اصلی این نوشتار، بررسی ریشه های نگرشی- سیاسی شکل گیری جنبش انصارالله یمن است. براین مبنا، سوال اصلی این است که چرا و چگونه جنبش انصارالله در یمن شکل گرفت و درشکل گیری و بقا از چه ویژگیهایی برخورداراست؟ درپاسخ، فرضیه پژوهش بیانگر اینست که موج بیداری اسلامی و هویت یابی مسلمانان همراه با تحولات جهان عرب ازیکسو و ناکامی رژیم عبدالله صالح و منصور هادی دریمن، ازسوی دیگر زمینه های شکل گیری جنبش انصارالله را ایجاد کرده است. براین اساس تداوم منازعه میان انصارالله و دولت یمن به یکی از موضوعات مهم منطقه تبدیل شده که علاوه بر این، ماهیت جنبش انصارالله و تهدید موقعیت استراتژیک یمن سبب نگرانی دولت های منطقه ای و فرامنطقه ای شده است. رویکرد پژوهشی ما در این نوشتار تبیینی- علی با تکیه بر نظریه سازه انگاری و روش جمع آوری داده‌ها، کتابخانه ای است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 449.3 K

بررسی جنبش های بیداری اسلامی با رویکرد آسیب شناسانه

اعظم محمودی

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 113-135

چکیده

  تاریخ تمدن اسلامی از آغاز تا کنون شاهد افت و خیزهای بسیاری بوده که می توان از «بیداری اسلامی» به عنوان مهم ترین آنها یاد کرد. این جریان حادثه ای بریده از تاریخ تحولات جهان اسلام نیست و پیوندی تکاملی ...  بیشتر تاریخ تمدن اسلامی از آغاز تا کنون شاهد افت و خیزهای بسیاری بوده که می توان از «بیداری اسلامی» به عنوان مهم ترین آنها یاد کرد. این جریان حادثه ای بریده از تاریخ تحولات جهان اسلام نیست و پیوندی تکاملی با آن تحولات دارد و می توان نقطه عطف آن را جنبش های صدر اسلام به ویژه نهضت عاشورا دانست که تقابل رهبری دینی با امارت دنیوی را به نمایش گذاشت. بیداری اسلامی در عصر حاضر به دو قرن پیش باز می گردد و در ابتدا محدود به مناطق خاصی بود ولی بعد ازچند دهه سراسر دنیای اسلام را فراگرفت. این پژوهش سعی دارد با رویکردی آسیب شناسانه، موانعی را که منجر به عدم تحقق اهداف این جریان می‌شود معرفی کرده و گامی در جهت ممانعت از بازگشت و تداوم سلطه بیگانگان بردارد. روش پژوهش در مقاله، توصیفی و شیوه تحلیل اطلاعات، کیفی می باشد. یافته ها نشان می دهد آسیب ها می تواند هم از درون و هم از بیرون، بیداری اسلامی را مورد مخاطره قرار دهد

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 478.31 K

بررسی تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر جنبش های بیداری اسلامی با تاکید بر مفهوم اشاعه سازه انگاری

محمد جواد رنجکش

دوره 8، شماره 1 ، مرداد 1398، ، صفحه 51-74

چکیده

  پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، نقطه عطف تاریخی و سرآغاز دوران جدیدی از حیات حکومت اسلامی در تاریخ جهان اسلام به شمار می‌رود. یکی از بارزه های این تحول شگرف ، احیاء مفاهیم ناب الهی- انسانی در چارچوب ...  بیشتر پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، نقطه عطف تاریخی و سرآغاز دوران جدیدی از حیات حکومت اسلامی در تاریخ جهان اسلام به شمار می‌رود. یکی از بارزه های این تحول شگرف ، احیاء مفاهیم ناب الهی- انسانی در چارچوب آموزه های دین مبین اسلام می باشد؛ اما این احیاگری که به نوعی نشات گرفته از مطالبات مردمی بشمار می رود ،محدود به تنگناهای زمانی/ مکانی جامعه ایرانی نمانده و به علت غنای محتوایی /معنایی خود، در چارچوبه های جغرافیایی/ زمانی دیگر نیز بازتاب پیدا نموده است. یکی از قالب های نظری که از قدرت تبیینی مناسبی جهت نحوه تاثیر گذاری و بازتاب وجوه ممتازه ارزشی انقلاب ایران بر سایر جنبش های اسلامی/مردمی کشورهای دیگر در مقاطع زمانی مختلف می باشد ، نظریه سازه انگاری و مفهوم اشاعه آن است. نوشتار حاضر تلاش نموده تا با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با استمداد از مفاهیم و مفروضه‌های موجود در نظریه سازه‌انگاری، به تحلیل جایگاه سیاست منطق اشاعه در تاثیرپذیری جنبش‌های بیداری اسلامی از انقلاب اسلامی ایران بپردازد. در واقع آنچه نوشتار حاضر بر مبنای مفهوم اشاعه معتقد به آن است، تاثیرپذیری جنبش‌های بیداری اسلامی از مفاهیم، ارزش‌ها و هنجارهای انقلابی و اسلامی ایران به صورت خودجوش و به مثابه الگویی از حکومت دینی ـ اسلامی بوده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 403.62 K

مکتب شهید حاج قاسم سلیمانی در دفاع از حریم اهل بیت

سید محمد موسوی

دوره 8، شماره 1 ، مرداد 1398، ، صفحه 75-100

چکیده

  مکتب حاج قاسم ضرورت امروز کشور است و از آن می توان به عنوان الگوی عملی بخش های مدیریتی و اجرایی کشور بهره برد. هدف مقاله بررسی مکتب شهید حاج قاسم سلیمانی در دفاع از حریم اهل بیت(ع) است.سئوال اصلی پژوهش حاضر ...  بیشتر مکتب حاج قاسم ضرورت امروز کشور است و از آن می توان به عنوان الگوی عملی بخش های مدیریتی و اجرایی کشور بهره برد. هدف مقاله بررسی مکتب شهید حاج قاسم سلیمانی در دفاع از حریم اهل بیت(ع) است.سئوال اصلی پژوهش حاضر را اینگونه می توان مطرح کرد،که مکتب شهید حاج قاسم سلیمانی از چه ویژگی های برخوردار است که آن را به یک مکتب و الگوی عملی مطلوب در بخش های مدیریتی و اجرایی کشوربلکه جهان اسلام تبدیل کرده است؟روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و در جمع آوری اطلاعت از شیوه کتابخانه ای وفیش برداری از کتاب ها و مقالات و سایت های اینترنتی استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مکتب حاج قاسم از منش و رفتار سرداری می گوید که نمونه یک انسان مومن عاشق است ،سرداری که خالصانه عاشق شهادت و ولایت بود ، خود را سرباز ولایت می دانست و تمام زندگی اش را وقف خدا و خدمت به مردم کرده بود . نتیجه آنکه، شهید سپهبد قاسم سلیمانی امروز فقط یک فرمانده نیست که یک اسطوره بزرگ است؛ اسطوره مقاومت در برابر ظلم و ظالم، اسوه اخلاص و کار بی‌منت برای خدا، سرمشق تلاش، ساده‌زیستی، شجاعت، مجاهدت و خدمتگزاری به مردم و قهرمان مبارزه در راه آرمان، بی آنکه از «غیر خدا» ترسی داشته باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 493.66 K

معنا شناسی وحدت در قرآن و بازشناسی ارتباط آن با بیداری اسلامی

نجمیه گراوند؛ مهدی اکبرنژاد

دوره 8، شماره 1 ، مرداد 1398، ، صفحه 101-129

چکیده

  وحدت اسلامی یکی از مسائل بسیار مهم و در عین حال حساسی است که بالاخص در جهان اسلام حائز اهمیت است. با توجه به این که طرح یک موضوع، قبل از هرچیز نیازمند شفاف سازی درباره معناشناسی موضوع و بیان گستره ی آن است، ...  بیشتر وحدت اسلامی یکی از مسائل بسیار مهم و در عین حال حساسی است که بالاخص در جهان اسلام حائز اهمیت است. با توجه به این که طرح یک موضوع، قبل از هرچیز نیازمند شفاف سازی درباره معناشناسی موضوع و بیان گستره ی آن است، این پژوهش در صدد است تا با روش اسنادی- کتابخانه ای و با پیمایش مراحل سه گانه توصیف، تحلیل و تبیین، واژه وحدت در قرآن کریم را مورد واکاوی قرار داده و از سوی دیگر، به دلیل تاثیرات متقابلی که بین وحدت و بیداری اسلامی وجود دارد، به کشف رابطه معناشناختی بین آن دو نیز بپردازد. بنابراین ضمن بازشناسی معنای لغوی و اصطلاحی واژه وحدت، ارتباط مفهومی این واژه با واژگان هم نشین و جانشین و ارتباط سازمان یافته آن ها مورد تحلیل قرار گرفته، و سپس با استفاده از قاعده سیاق و دقت در مقتضیات آیات،‌ چگونگی کاربرد واژه وحدت در سراسر قرآن کریم تبیین گردیده است. یکی از نتایج مهم این بررسیِ توصیفی،‌ آشکار شدن پیوند معناییِ عمیقِ وحدت با سایر واژگان هم حوزه در قرآن و بالاخص با بیداری اسلامی در عصر حاضر است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 533.23 K

تأثیر پدیده تروریسم بر بیداری اسلامی و توسعه نیافتگی سیاسی کشورهای اسلامی خاورمیانه

سعید حق پرست؛ احسان شاکری خویی؛ ربابه پورجبلی

دوره 8، شماره 1 ، مرداد 1398، ، صفحه 131-148

چکیده

  بیداری اسلامی همراه با آگاهی جوامع اسلامی نسبت به حقوق سیاسی خود در عصر حاضر، منطقه خاورمیانه را دچار افت وخیزهای بسیاری نمود اما سطح پایین توسعه یافتگی سیاسی کشورهای اسلامی که در دودهه اخیر همواره درگیر ...  بیشتر بیداری اسلامی همراه با آگاهی جوامع اسلامی نسبت به حقوق سیاسی خود در عصر حاضر، منطقه خاورمیانه را دچار افت وخیزهای بسیاری نمود اما سطح پایین توسعه یافتگی سیاسی کشورهای اسلامی که در دودهه اخیر همواره درگیر پدیده شوم تروریسم بوده اند، تأثیر فراوانی در بروز خشونت‌های سیاسی داشته و فعالیت‌های تروریستی را به گزینه‌ای جذاب برای افراد آن جامعه تبدیل می‌سازد. هدف اصلی پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش می باشد که تروریسم به عنوان یکی از مهمترین مؤلفه‌های توسعه نیافتگی سیاسی چه نقشی رد روند بیداری اسلامی کشورهای مسلمان منطقه خاورمیانه ایفا می نماید؟ مقاله حاضر به لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی می‌باشد و براساس الگوی نظریات اندیشمندانی چون: ساموئل هانتنگتون و لوسین پای به عنوان دو اندیشمند مطرح در بحث توسعه کشورها به صورت ترکیبی به عنوان چارچوب نظری بهره گرفته شده است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که ساختار متنوع و متکثر قومی، مذهبی و موزائیکی بودن این جوامع و انجام دولت ملت سازی ناقص و مصنوعی از عوامل مهم و تأثیرگذار در شکل گیری و تکوین پدیده تروریسم بوده و تروریسم نیز با ایجاد چالش‌ها و موانع زیرساختی تأثیرگذار، فرآیند بیداری اسلامی و توسعه سیاسی در کشورهای مسلمان منطقه خاورمیانه را دچار مشکلات عدیده‌ای می‌نمایند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 393.32 K

بررسی محور مقاومت و آینده نظام سلطه با استفاده از نظریه نظام جهانی

سید زکریا محمودی رجا؛ علی باقری دولت آبادی؛ بهنام راوش

دوره 7، شماره 14 ، اسفند 1397، ، صفحه 7-28

چکیده

  یکی از مباحثی که به لحاظ نظری همواره ذهن اندیشمندان حوزه روابط بین الملل را به خود مشغول داشته است نوع نظام بین الملل و آینده آن است. از زمانی که آمریکا موفق شد بر اردوگاه کمونیسم پیروز شود این بحث مجدد ...  بیشتر یکی از مباحثی که به لحاظ نظری همواره ذهن اندیشمندان حوزه روابط بین الملل را به خود مشغول داشته است نوع نظام بین الملل و آینده آن است. از زمانی که آمریکا موفق شد بر اردوگاه کمونیسم پیروز شود این بحث مجدد در محافل آکادمیک رونق گرفت که آینده نظام جدید که رهبری آن را آمریکا در دست دارد چه خواهد شد. آیا این کشور می تواند مثل همتای انگلیسی خود به مدت چندین قرن بر جهان سلطه داشته باشد یا خیر؟ عموم متفکران راه آمریکا در این خصوص را هموار تلقی می کردند و برخی کوشیدند اسلام را تنها مانع پیش روی آمریکا در قرن پیش رو برشمرند. اما هیچ کس به محور مقاومت در خاورمیانه و تاثیر آن در این باره توجهی ننمود. تنها پس از خروج اسرائیل از جنوب لبنان و شکست این رژیم در جنگ 33 روز و 22 روز بود که نگاه ها معطوف به محور مقاومت گردید. گفتمان مقاومت خوانشی انتقادی، قرائتی واساختی و تضعیف کننده از نظام سلطه بود. مقاله پیش رو با استفاده از نظریه نظام جهانی والرشتاین و روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی نقش محور مقاومت در مقابله با نظام سلطه و آینده این نظام می پردازد. فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که جبهه مقاومت با محوریت ایران و تکیه بر آرمان های اسلامی در منطقه توانسته مشروعیت نظام سلطه را به چالش کشیده و قدرت آن را به تحلیل ببرد

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 294.12 K

بررسی و تحلیل رویکرد جمهوری اسلامی ایران نسبت به بیداری اسلامی بحرین

حمید درج

دوره 7، شماره 14 ، اسفند 1397، ، صفحه 29-60

چکیده

  پژوهش حاضر در تلاش است تا به تجزیه و تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال بیداری اسلامی بحرین بپردازد.بیداری اسلامی در بحرین از اهمیت خاصی برای جمهوری اسلامی ایران برخوردار است.بحرین به واسطۀ ...  بیشتر پژوهش حاضر در تلاش است تا به تجزیه و تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال بیداری اسلامی بحرین بپردازد.بیداری اسلامی در بحرین از اهمیت خاصی برای جمهوری اسلامی ایران برخوردار است.بحرین به واسطۀ حدود 75 درصد جمعیت شیعی،بیشترین قرابت را با ابعاد قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران در طول سه دهۀ گذشته برقرار کرده است. مؤلفه‌های قدرت نرم انقلاب اسلامی و ارزش‌های منبعث از آن،تأثیرات به سزایی بر وقوع جنبش‌های مردمی در بحرین داشته است.در این میان،جمهوری اسلامی ایران در راستای نقش‌آفرینی هر چه بیشتر شیعیان این کشور و احقاق حقوق آن‌ها، سازوکارها و اقدامات مؤثری را دنبال کرده است.این پژوهش در تلاش برای پاسخ به این سؤال اصلی است که: جمهوری اسلامی ایران در قبال بیداری اسلامی بحرین چه سیاستی را دنبال می‌کند؟فرضیه پژوهش این است که جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصول و مبانی اعتقادی و انقلابی خود، ضمن مخالفت با سیاست سرکوب و ارعاب مقامات بحرینی،در جهت احقاق حقوق شیعیان بحرین و تأمین اهداف و سیاست‌های آن‌ها مبادرت می‌ورزد.یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد؛بر مبنای آموزه‌های مطروحه در نظریۀ سازه انگاری، جمهوری اسلامی ایران بر اساس هویتی که از خود و همچنین رژیم های آل‌سعود عربستان و آل‌خلیفه تعریف کرده و تحولات بحرین را مصداقی بارز از بیداری اسلامی می‌داند،سیاست خارجی خود را در قبال تحولات بحرین پیگیری می‌کند.برای تحلیل داده‌های این پژوهش از روش تحلیلِ کیفی استفاده شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 923.17 K

بررسی فرآیند بیداری اسلامی در جهان اسلام در پرتو انقلاب اسلامی ایران

سجاد بهرامی مقدم؛ مهدیه حیدری

دوره 7، شماره 13 ، شهریور 1397، ، صفحه 111-133

چکیده

  وقوع انقلاب اسلامی در ایران، و تاسیس نظام جمهوری اسلامی به عنوان نظام برآمده از ارزش های دینی اسلامی، بر فرایند اسلام گرایی و بیداری اسلامی در جهان اسلام به ویژه در کشورهای عربی تاثیر فزاینده ای داشته ...  بیشتر وقوع انقلاب اسلامی در ایران، و تاسیس نظام جمهوری اسلامی به عنوان نظام برآمده از ارزش های دینی اسلامی، بر فرایند اسلام گرایی و بیداری اسلامی در جهان اسلام به ویژه در کشورهای عربی تاثیر فزاینده ای داشته است. هرچند که این رستاخیز مجدد اسلامی در این جوامع با نیروهای چالش زا و مهار کننده ای نیز بشدت روبه رو بوده است. از این رو، سوال اصلی که در این پژوهش مطرح شده است، این است که انقلاب اسلامی ایران در جهان اسلام و به ویژه بر کشورهای عربی منطقه خلیج فارس چه تأثیراتی را بر جای گذاشته است؟ پاسخ موقتی آن است که احیای و رشد بیداری اسلامی مهمترین تأثیر انقلاب اسلامی در جهان اسلام و به ویژه کشورهای عربی بوده است و مهمترین نیروی چالش گری که در برابر آن به وجود آمده است، رشد اندیشه ای افراطی گرایانه بوده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که به موازات گسترش فرایند بیداری اسلامی در این کشورها و رسوخ عمیق ارزش های انقلاب اسلامی در این جوامع، تصمیم گیرندگان کلیدی در این جوامع را ناگزیر از تغییر در سبک و سیاق حکومت مداری خود و ایجاد نظم سیاسی مبتنی بر ارزش های اصیل اسلامی کرده است. روش تحقیق در این پژوهش، روش توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها مبتنی بر شیوه کتابخانه ای است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 482.75 K

چالش های سیاسی بیداری اسلامی در جهان اسلام و راهبردهای تدافعی(wt) در مقابله با آن از منظر مقام معظم رهبری بررسی موردی از سال 2011 تا 2020 میلادی

عبدالله نوری گلجایی

دوره 6، شماره 12 ، اسفند 1396، ، صفحه 7-28

چکیده

  جهان اسلام، همواره دستخوش تغییر و تحولات مختلف بوده و تهدیدها و ضعف های مختلفی در آن وجود داشته است. از سال 2011 که شروع بیداری اسلامی بوده و تحولات بسیاری را در منطقه رقم خورده است؛ مقام معظم رهبری چالش ...  بیشتر جهان اسلام، همواره دستخوش تغییر و تحولات مختلف بوده و تهدیدها و ضعف های مختلفی در آن وجود داشته است. از سال 2011 که شروع بیداری اسلامی بوده و تحولات بسیاری را در منطقه رقم خورده است؛ مقام معظم رهبری چالش های جهان اسلام را بیان نموده و راهبردهای تدافعی جهت مقابله با این چالش ها مطرح ساختند. با این وجود در این رابطه تحقیقی علمی از منظر مقام معظم رهبری منتشر نشده است. بنابراین سوالی که در این پژوهش طرح می شود این است که ضعف های سیاسی جهان اسلام از منظر مقام معظم رهبری و راهبردهای تدافعی ایشان از سال 2011 تا 2020 میلادی بر اساس روش swot چیست؟ با توجه به آنچه بیان شد؛ هدف این مقاله شناسایی چالش های سیاسی جهان اسلام و راهبردهای تدافعی(wt) در مقابله با آن از منظر مقام معظم رهبری بعد از تحولات بیداری اسلامی است. در این پژوهش برای پاسخ به سوال اصلی از روش swot استفاده شده است. از دیدگاه مقام معظم رهبری برای کاهش و کنترل تهدیدهای سیاسی جهان اسلام و برون رفت از آن، راهبردهایی وجود داشته که بر اساس روش سوات به راهبردهای تنوع(st) راهبردهای رقابتی(so)، راهبردهای بازنگری(wo)، راهبردهای تدافعی(wt) تقسیم شده است در این تحقیق برای مقابله با چالش های سیاسی جهان اسلام بر اساس روش سوات از راهبردهای تدافعی(wt) استفاده شده است. برخی از یافته های تحقیق عبارتند از: تقویت روحیه وحدت و ایستادگی، تقویت سطح آگاهی و بصیرت در میان مسلمانان و ... را می توان نام برد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 479.54 K

واکاوی تطبیق نظام معارف قرآنی در فیلم‌های سینمایی «تنگه ابوقریب» و «به وقت شام» با رویکرد بیداری اسلامی

سمیه رسولی پور؛ سحر ذکاوت

دوره 6، شماره 12 ، اسفند 1396، ، صفحه 51-72

چکیده

  سینما یکی از حوزه‌هایی است که ابعاد فرهنگی جامعه‌ی اسلامی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. از این‌رو اهمیت نظام معارف قرآنی در بیداری مسلمانان و تأثیرات مهم سینما در فرهنگ جامعه این ضرورت را ایجاب کرده ...  بیشتر سینما یکی از حوزه‌هایی است که ابعاد فرهنگی جامعه‌ی اسلامی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. از این‌رو اهمیت نظام معارف قرآنی در بیداری مسلمانان و تأثیرات مهم سینما در فرهنگ جامعه این ضرورت را ایجاب کرده است تا شناخت نظام معارف قرآنی و بازتاب آن در فیلم‌های سینمایی مورد بررسی قرار بگیرد. نمونه‌های مورد بررسی پژوهش حاضر فیلم‌های سینمایی تنگه‌ ابوقریب و به وقت شام می‌باشد. هدف پژوهش، شناخت نظام معارف قرآنی در فیلم‌های سینمایی تنگه ‌ابوقریب و به وقت شام و شناسایی میزان شباهت‌ها و تفاوت‌های نظام معارف قرآنی در این دو فیلم سینمایی است و سؤالات مطرح شده چنین می‌باشد که: 1- نظام معارف قرآنی چگونه و تا چه میزانی در فیلم‌های سینمایی «تنگه‌ ابوقریب» و «به وقت شام» بازتاب یافته است؟ 2- چه وجوه اشتراک و افتراق در بازتاب نظام معارف قرآنی در فیلم‌های سینمایی تنگه‌ابوقریب وبه وقت شام وجود دارد؟پژوهش پیش‌رو به شیوه‌ی توصیفی- تحلیلی و تطبیقی انجام پذیرفته و داده‌های آن با جستجو در منابع کتابخانه‌ای و اسنادی جمع‌آوری شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در دو فیلم سینمائی مورد بحث، ضمن رعایت و پایبندی به بیشتر مؤلفه‌های نظام معارف قرآنی، "احکام جهان‌شناسی و احکام بین‌المللی" بیشترین بازتاب را داشته‌اند. هم‌زمان برای برقراری احکام الهی و مبارزه با حکام ظالم، می‎بایست برای معنویت و شناخت خدا نیز مبارزه نمود و بعد از پیروزی برای سازوکارهای تربیتی اسلامی، تلاش نمود تا جامعه‌ای بیدار و بدور از ستم حاصل آید.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 532.43 K

شور حسینی در شعر بیداری اسلامی بحرین

صدیقه زودرنج؛ زهرا کوچکی نیت

دوره 6، شماره 11 ، شهریور 1396، ، صفحه 64-76

چکیده

  خیزش و بیداری اسلامی بحر‌ین بیش از هر جنبش دیگری در جهان معاصر عرب، از آموزه-های اسلامی نهضت حسینی و حادثۀ ماندگار عاشورا تاثیر پذیرفته‌است؛ چرا که در میان این ملت، شورش امام حسین (ع) علیه بیدادگری، وجدان‌های ...  بیشتر خیزش و بیداری اسلامی بحر‌ین بیش از هر جنبش دیگری در جهان معاصر عرب، از آموزه-های اسلامی نهضت حسینی و حادثۀ ماندگار عاشورا تاثیر پذیرفته‌است؛ چرا که در میان این ملت، شورش امام حسین (ع) علیه بیدادگری، وجدان‌های خفته را بیدار کرد، جامعه را تشنۀ فرمانروایی صالحان نمود و به سرمشقی بی بدیل برای جنبش‌های آزادی بخش جهان به ویژه جهان تشیع شد. شاعران انقلابی و شیعی بحر‌ین در اشعار خود با الهام از این حادثۀ شورانگیز دینی و قهرمانان الهام‌‌بخش آن، اهداف والای انسانی و اسلامی قیام مردم بحر‌ین علیه ستمگری حاکمان مستبد و خودکامه را به تصویر کشیده‌‌اند. در اشعار انقلابی، مضا‌مینی چون ستم‌ستیزی و خوار‌ستیزی غریبانه، مرگ سرخ در کنار ولایت‌پذیری، شکیبایی در هنگامۀ غیبت مهد‌ى (عج(، روح پایداری و بیداری و احیاء عزت و کرامت، برگرفته از پیام عاشورا موج می‌زند. از این‌رو، چگونگی ظهور مضامین حسینی در شعر بیداری اسلامی بحرین، به عنوان مسئلۀ تحقیق حاضر مطرح است و پژوهش حاضر در تلاش است تا با روش توصیفی – تحلیلی به این پرسش‌ پاسخ دهد: مهمترین مضامین قیام امام حسین (ع) در شعر بیداری اسلامی بحرین کدام‌اند؟

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 824.15 K

فرصت‌ها و تهدیدهای فراروی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه

اسماعیل عارفی گوروان

دوره 5، شماره 10 ، آبان 1395، ، صفحه 61-81

چکیده

  ﺑﯿﺪاری اﺳﻼﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻧﻘﻼب در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻋﺮﺑﯽ در ﺳﺎل 2011 وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﺪﯾﺪی ﺷـﺪ، ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮده ای را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ. اﻣﯿﺪ آن می‌رفت ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮج ﻓﺰاﯾﻨـﺪه انقلاب‌های ﻣﺮدﻣﯽ، ...  بیشتر ﺑﯿﺪاری اﺳﻼﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻧﻘﻼب در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻋﺮﺑﯽ در ﺳﺎل 2011 وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﺪﯾﺪی ﺷـﺪ، ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮده ای را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺖ. اﻣﯿﺪ آن می‌رفت ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮج ﻓﺰاﯾﻨـﺪه انقلاب‌های ﻣﺮدﻣﯽ، ﻧﻈﻤﯽ ﺟﺪﯾﺪ، ﻣﻨﻄﻘﻪ ای و درون زا ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮد؛ اﻣﺎ ﺑﺎ ﻧﺎﺗﻤﺎم ﻣﺎﻧﺪن اﻧﻘﻼب و اﻧﺤـﺮاف در ﺑﯿﺪاری اﺳﻼﻣﯽ، وﺿﻌﯿﺖ ﺗﻀﺎد، دﺷﻤﻨﯽ و ﺟﻨﮓ داﺧﻠﯽ در ﺑﺮﺧـی کشورهای ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﺣﺎﮐﻢ و ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻠﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ چالش‌هایی ﺧﻄﺮﻧﺎک ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪ. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ زمینه‌ها و ﻋﻮاﻣـﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﯾﻦ روﻧﺪ، در ﻗﺎﻟﺐ فرصت‌ها و ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎی ﺑﯿﺪاری اﺳﻼﻣﯽ، می‌تواند ﮔﺎم ﻣﻬﻤﯽ در ﺷﻨﺎﺧﺖ وﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮد و ﺗﺮﺳﯿﻢ راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﻣﻤﮑﻦ در ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺮان ﺑﺮای ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از فرصت‌ها و ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻬﺪﯾﺪات ﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﻼش می‌شود ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل ﺳـﻮات(swot) فرصت‌ها و ﺗﻬﺪﯾﺪﻫﺎی ﺑﯿﺪاری اﺳﻼﻣﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪشود. و به این سوالات پاسخ داده شود، تهدیدهای فراروی ایران در رابطه با بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه چیست؟فرصت‌های فراروی ایران در رابطه با بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه چیست؟ یافته‌ها نشان می‌دهدکه همکاری جدید منطقه ای در برابرمقاومت، ظهور گروهای سلفی تکفیری، ایجاد جنگ و درگیری در کشورهای مسلمان نشین، ظهور نظم نوین غربی بجای نظم نوین اسلامی، افزایش بحران و پیچیدگی در منطقه.تهدیدهای ایران در منطقه است و در مقابل افزایش قدرت منطقه ای ایران، شکل گیری گفتمان اسلام سیاسی، وضعیت جدید ایران پس از برنامه برجام، به ثمر نشستن خواسته‌های نیروهای اسلامی. فرصت‌های فراروی ایران است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 422.14 K

انقلاب اسلامی ایران و مولفه‌های تاثیرگذار منطقه‌ای آن

رضا محموداوغلی

دوره 5، شماره 9 ، شهریور 1395، ، صفحه 45-65

چکیده

  انقلاب اسلامی ایران یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین رخدادهایی بود که به رهبری امام خمینی(ره) در جهان مدرن رخ داد. انقلاب اسلامی ایران به عنوان انقلاب دینی پدیده‌ای شگرف بود که به بازگشت عظمت دیرین دنیای ...  بیشتر انقلاب اسلامی ایران یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین رخدادهایی بود که به رهبری امام خمینی(ره) در جهان مدرن رخ داد. انقلاب اسلامی ایران به عنوان انقلاب دینی پدیده‌ای شگرف بود که به بازگشت عظمت دیرین دنیای اسلام می‌اندیشید. ویژگی عام و جهانی انقلاب اسلامی که برخاسته از عنصر مذهب و خصلت دینی آن بود، موجب شد که این تحول تاریخی در مرزهای جغرافیایی ایران اسلامی محدود نمانده و تا اقصی نقاط جهان اسلام و بلکه جوامع بشری تاثیرات عمیق و جدی از خود به جای گذارد. این پژوهش درصدد است تا به بررسی مولفه‌های تاثیرگذار انقلاب اسلامی بر مناطق پیرامون بپردازد و ابعاد مختلف این موضوع و نوع نگرش­های غالب بر این تحولات را تبیین نماید. برای این منظور از نظریه پخش به عنوان چارچوب نظری بهره گرفته شده است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که انقلاب اسلامی موجب احیاء حیات سیاسی-اجتماعی و تشکیلاتی کشورهای منطقه شده است که منجر به شکل‌گیری هویت اسلامی و خودآگاهی ملل خاورمیانه شده است

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.09 M

بیداری اسلامی در شعر معاصر یمن(مطالعه مورد پژوهش: شعر عبدالله بردونی)

تورج زینی وند؛ مجید محمدی؛ نسرین احمدوندی

دوره 5، شماره 9 ، شهریور 1395، ، صفحه 125-148

چکیده

  اگرچه ادبیّات پایداری معاصر عرب با نام فلسطین و لبنان پیوند یافته است، امّا اوضاع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دیگر سرزمین‌های عربی؛ از جمله یمن، زمینه ساز پیدایش شاعران برجسته‌ای در این حوزه گردیده است. ...  بیشتر اگرچه ادبیّات پایداری معاصر عرب با نام فلسطین و لبنان پیوند یافته است، امّا اوضاع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دیگر سرزمین‌های عربی؛ از جمله یمن، زمینه ساز پیدایش شاعران برجسته‌ای در این حوزه گردیده است. عبدالله بردونی (1929-1999 م.) یکی از چهره‌های شاخص ادبیّات پایداری یمن به شمار می‌رود. دشواری‌های اجتماعی- سیاسی همچون جنگ، فقر، جهل، کم رنگ شدن ارزش‌های معنوی و رواج فساد در جامعه یمن بر شعر این شاعر نابینا، سخت تأثیر‌گذار بوده و سبب شده است که شاعر در مسیر اصلاح و بیداری گام بردارد و شعر خویش را زمزمه‌ی ندای آزادی و مبارزه با استبداد و استعمار قرار دهد. بردونی که در شمار نسل نخستین شاعران ادبیّات پایداری یمن است، مضمون‌های شاخصی همچون: وطن دوستی، هجو و نکوهش سران عرب و آوارگان فلسطینی را در شعرش مورد اهتمام قرار داد. شعر او کلاسیک و سنتی است و بیش‌تر به گرایش خطابی علاقه‌مند است. از دیگر ویژگیهای بارز سبک شعری عبدالله بردونی، کاربرد عنصر طنز، نماد، اسطوره و آموزه‌های دینی، صورخیال به ویژه استعاره است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی، به بررسی جلوه‌های بیداری اسلامی در شعر این شاعر برجسته می‌پردازد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.02 M

تحلیل گفتمانی بیداری اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری

حسین امانلو

دوره 4، شماره 7 ، تیر 1394، ، صفحه 9-36

چکیده

  بیداری اسلامی در جهان، نقطه عطف نظم نوین جهانی و تغییر در معادلات بین المللی است. مقام معظم رهبری به عنوان بیدارگر جهان اسلام، افق بیداری اسلامی را در سخنان خود تبیین کرده اند. هدف این نوشتار بررسی اندیشه ...  بیشتر بیداری اسلامی در جهان، نقطه عطف نظم نوین جهانی و تغییر در معادلات بین المللی است. مقام معظم رهبری به عنوان بیدارگر جهان اسلام، افق بیداری اسلامی را در سخنان خود تبیین کرده اند. هدف این نوشتار بررسی اندیشه مقام معظم رهبری در موضوع بیداری اسلامی با استفاده از " تحلیل انتقادی گفتمان " است. این روش در تحلیل ساختار زبان گفتاری مانند: گفت وگوها، مصاحبه ها وسخنرانی ها و... کاربرد دارد. یافته های تحقیق نشان می دهد که واژگان اسلام با 162 بار تکرار، بیگانگان با 156 بار تکرار، مردم با 113 بار تکرار و انقلاب با 41 با تکرار از بیشترین فراروانی در موضوع بیداری اسلامی برخوردار است. احیاء و تجدید عزت و کرامت ملی و اسلامی، بر افراشتن پرچم توحید و اسلام، ایستادگی در برابر نفوذ و سلطه آمریکا، صهیونیسم و اروپا، مبارزه با رژیم غاصب و دولت جعلی صهیونیست، حضور همیشگی مردم در صحنه مبارزه، سرنگونی حکام مستبد و عمال استکبار مولفه های اصلی بیداری اسلامی در گفتمان مقام معظم رهبری است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 5.57 M

تأثیرِ بن لایه های انقلاب اسلامی ایران بر بیداری سیاسی، اجتماعی شیعیان لبنان

علی حسینی؛ سوسن قاسمی حیدری

دوره 4، شماره 7 ، تیر 1394، ، صفحه 37-60

چکیده

        انقلاب اسلامی ایران و خاستگاههای بنیادین آن به عنوان نقطه ی آغاز خیزش بیداری اسلامی در نیمه دوم قرن بیستم ، نوید بخش دوره ی جدیدی از ظهور اسلام بود. این انقلاب و آموزه های حیات بخش و طراوت ...  بیشتر       انقلاب اسلامی ایران و خاستگاههای بنیادین آن به عنوان نقطه ی آغاز خیزش بیداری اسلامی در نیمه دوم قرن بیستم ، نوید بخش دوره ی جدیدی از ظهور اسلام بود. این انقلاب و آموزه های حیات بخش و طراوت ساز آن تأثیرات گسترده ای در سطح منطقه ای و بین المللی و به ویژه در بین مسلمانان جهان داشت . در این میان به دلیل مشترکات اعتقادی و زمینه های مساعدی که بین ایران و شیعیان لبنان وجود داشت این تاثیرگذاری و تأثیر پذیری نمود آشکار تری دارد .عواملی همچون اقدامات روشنگرانه امام موسی صدر، اشغال جنوب لبنان به وسیله  ی اسرائیل و محرومیت شیعیان آنجا ؛ باعث شد تا لبنان به مناسب ترین محل برای رشد و توسعه ی افکار انقلابی شیعه تبدیل شود شیعیان این کشور به واسطة  ی انقلاب اسلامی ایران ، به لحاظ سیاسی  و اجتماعی رشد قابل ملاحظه ای یافته و به تدریج نقش مؤثری را در تحولات سیاسی اجتماعی بر عهده گرفتند ، این مقاله در صدد است تأثیر انقلاب اسلامی ایران و مؤلفه های اساسی آن از قبیل: روحیاتِ  ایثارگری، جهادی، بسیجی، برابری، برادری، شهادت، یکسان نگری، موقعیت سازی، هویت یابی، عدالت باوری، تمایز و برتری نگری را بر بیداری سیاسی  و خیزش بهاری شیعیان لبنان را،  مورد بررسی و مداقه  قرار دهد

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 5.63 M