فصلنامه علمی مطالعات بیداری اسلامی

نقش آفرینی قطر در منطقه خلیج فارس با توجه به مناقشات اخیر خاورمیانه

احمد جالینوسی؛ یگانه سادات طباطبایی؛ هنگامه البرزی

دوره 4، شماره 8 ، دی 1394، ، صفحه 92-126

چکیده

تحولات اخیر در برخی کشورهای عربی به دنبال خیزش‌های مردمی از سال 2011 حکایت از عمق احساس نیازبه تغییرات عمده درساختارسیاسی،اجتماعی و اقتصادی این کشورها دارد.در میان کشورهای منطقه،قطر به عنوان مدعی بازیگری ... بیشتر تحولات اخیر در برخی کشورهای عربی به دنبال خیزش‌های مردمی از سال 2011 حکایت از عمق احساس نیازبه تغییرات عمده درساختارسیاسی،اجتماعی و اقتصادی این کشورها دارد.در میان کشورهای منطقه،قطر به عنوان مدعی بازیگری درسطح منطقه خلیج فارس در تلاش است تا موقعیت خود را از طریق مدیریت و دخالت در بحران‌های پیش آمده در کشورهای عربی افزایش دهد.در این راستا کشور قطر با تکیه بر منابع طبیعی و بهره گیری از قدرت نرم و ایجاد تعادل و تعامل با کشورهایی همسایه و منطقه سعی در افزایش قدرت منطقه ای و برجسته کردن نقش خود در میان کشورهای منطقه را داشته است.براساس رهیافت رئالیسم کلاسیک، دراین پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که آیا قطر توانایی ایفاگری نقشی مؤثر در ترتیبات امنیتی منطقه خلیج فارس، با توجه به تحولات اخیر را دارد؟فرضیه پژوهش حاضر این است که: کشور قطر توانسته در سال‌های اخیر ایفاگر نقشی مؤثر در منطقه باشد، دور از ذهن نیست اما بایستی توجه داشت این بازیگری برای کشور کوچکی چون قطر در بلندمدت پایدار و بادوام نخواهد بود.محدودیت‌هایی نظیر کوچکی مساحت و جمعیت کم،در کنار همسایگی با کشورهای قدرتمندی چون ایران و عربستان،عدم تعریف اصول پایدار در سیاست خارجی و نداشتن پیشینه تاریخی و فرهنگی مستقل از جمله مشکلات این کشور مدعی می‌باشدکه مانع از پیشرفت مداوم آن در تأثیرگذاری بر معادلات امنیتی خلیج فارس می‌شود. روش جمع آوری داده ها جهت اثبات و تأیید فرضیه، روش کتابخانه ای و شیوه ی انجام آن توصیفی_تحلیلی است.

روش های تامین امنیتِ نظامی درجمهوری اسلامی ایران براساس رهنمود های قرآنی

علی اکبر صیدی

دوره 10، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 167-187

چکیده

در قرآن، شیوهای تأمین امنیت نظامی، به‌عنوان یک نیاز اساسی، بیان‌شده است. امروزه در جمهوری اسلامی ایران، اختلافِ گفتمان‌ها در تأمین امنیت نظامی بین دو جریان سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا، پیامدهای منفی ... بیشتر در قرآن، شیوهای تأمین امنیت نظامی، به‌عنوان یک نیاز اساسی، بیان‌شده است. امروزه در جمهوری اسلامی ایران، اختلافِ گفتمان‌ها در تأمین امنیت نظامی بین دو جریان سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا، پیامدهای منفی و شکاف داخلی را دنبال دارد، جریان اصلاح‌طلب، بر تعامل با جهان، اصرار دارند. ولی جناح اصول‌گرا، به مقاومت، تکیه‌بر توانمندی داخلی و تقویت آن اعتقاد دارند.(مساله) تحقیقِ حاضر به‌منظور استخراجِ نگاه وحیانی به مقوله تأمین امنیت، به روش توصیفی- تحلیلی و اسنادی انجام‌شده(روش) به این پرسش پاسخ دهد که: قرآن کریم، چه روش‌هایی را برای تأمین امنیتِ نظامی پیشنهاد می‌کند؟(سوال)یافته‌های پژوهش حاکی است که قرآن کریم، ضمن پرداختن به برنامه‌های ضد امنیتی دشمن، راهکار مقابله با آن را نیز بیان کرده است. برخی نقشه‌های ضد امنیتی دشمن شامل جنگ‌افروزی، تحریک و تجهیز مخالفان، تهدید، جاسوسی، تلاش برای تضعیف روحیه لشگریان اسلام، بهانه‌تراشی برای فرار از جنگ و غیره.(یافته) راهکارهای مقابله با آن عبارت‌اند از تقویت توان داخلی، رزمایش نظامی، مقابله‌به‌مثل، حفاظت از سران و اسرار، فراهم ساختن تجهیزات ضد جاسوسی، اشرافِ اطلاعاتی و غیره. مقاله پیش رو، به تشریح موارد فوق پرداخته است.(نتیجه)

رسانه ملّی ، مناسک انقلاب و صدور انقلاب اسلامی : فرصت ها و چالش ها

هادی ابراهیمی کیاپی؛ ساره لاریجانی

دوره 12، شماره 1 ، اردیبهشت 1402، ، صفحه 171-189

چکیده

بررسی تاثیرگذاری رسانه ملّی در صدور انقلاب اسلامی با تکیّه بر «مناسک انقلاب اسلامی» و نیز چالش‌ها و فرصت‌هایی که در این زمینه وجود دارد، موضوعی است که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج ... بیشتر

تبیین منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در سوریه (۲۰۱۰- ۲۰۲۲م)

همت اله شمولی؛ بهادر نوکنده

دوره 12، شماره 2 ، شهریور 1402، ، صفحه 174-205

چکیده

هدف این پژوهش، دست‌یابی به درک صحیحی از رویکرد رئالیسم تدافعی جمهوری اسلامی ایران در راستای منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در سوریه است.(هدف) مسئله اصلی این پژوهش این است که منافع ملی ج.ا.ایران در سوریه ... بیشتر

تبیین الگوی مدیریتی شهید سلیمانی در جبهه مقاومت (یک مطالعه سنتزپژوهی)

ملیحه اصغری

دوره 11، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 177-199

چکیده

پس از ترور شهید سلیمانی ، موجی از مباحث پیرامون شناخت ابعاد مختلف شخصیتی این شهید در میان محققین ملی و بین المللی به راه افتاد، در طی این مطالعه مولفه های سبک مدیریتی رهبری تحول آفرین درمکتب سردار سلیمانی ... بیشتر

بازخوانی مؤلفه‌های نظم نوین در حال شکل‌گیری در منطقه غرب آسیا در پرتو بیداری اسلامی

امیر محمد اسماعیلی؛ مهدی جاودانی مقدم

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 189-218

چکیده

منطقه غرب آسیا در دهه دوم قرن بیست‌ویک با تحولات و پویایی‌های جدیدی مواجه بوده است. ظهور بیداری اسلامی در منطقه نویدبخش شکل‌گیری نظم نوینی بوده است که با نظم مستقر تفاوت‌هایی چشمگیری دارد و بازیگران ... بیشتر

شهیده بنت‌الهدی صدر، پیشاهنگ زن مسلمان در عرصه بیداری اسلامی؛ شاخص‌ها و چالش‌ها

سید مهدی نوری کیذقانی؛ حجت اله فسنقری؛ عباس گنجعلی؛ سید روح الله حسینی

دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1401

چکیده

موج اسلام‌خواهی در قالب بیداری اسلامی طی سال‌های گذشته، کشورهای اسلامی را در دو بخش قالب و محتوا در معرض تغییر و تحول تازه‌ای قرار داده است. در روزگار کنونی که نوای بیداری اسلامی در سراسر جهان اسلام ... بیشتر موج اسلام‌خواهی در قالب بیداری اسلامی طی سال‌های گذشته، کشورهای اسلامی را در دو بخش قالب و محتوا در معرض تغییر و تحول تازه‌ای قرار داده است. در روزگار کنونی که نوای بیداری اسلامی در سراسر جهان اسلام طنین‌افکن شده، نقش بی‌بدیل شهیده بنت‌الهدی صدر در این مسیر به‌عنوان یکی از پیشگامان عرصه بیداری اسلامی، بیش‌ازپیش جلوه‌نمایی می‌کند. رویکرد علمی و اعتقادی بنت‌الهدی و چالش‌های پیش روی وی، چگونگی به چالش کشاندن عقب‌ماندگی‌های جامعه اسلامی و نیز تلاش‌های بی‌سابقه وی در زمینه بیداری اسلامی ازجمله موضوعاتی است که به واکاوی مجدانه نیاز دارد. سؤالی که مطرح می‌شود و تلاش می‌شود به آن پاسخی درخور داده شود، آن است که بنت‌الهدی صدر چگونه توانست در مسیر بیداری اسلامی اقدامات مؤثری را ارائه نماید.(مسئله) روش تحقیق پیش رو توصیفی-تحلیلی است که بر اساس پیمایش دوره‌های تاریخی معاصر و توصیف شرایط مختلفی که بنت‌الهدی صدر در آن می‌زیسته، مبانی و رویکردهای مدیریتی، آموزشی و تبلیغی وی و بر اساس آورده‌های داستانی‌اش، به تحلیل پرداخته است. (روش) تحقیق پیش رو بر آن است تا از ابداعات و شیوه‌های شهیده صدر در خصوص تلاش در جهت بیداری اسلامی در زمان و جامعه خود پرده بردارد. یافته‌های کلی پژوهش نشان می‌دهد که سیاست ورزی، واقع‌گرایی، مسئولیت‌پذیری، اعتدال‌گرایی، تحول‌خواهی، ادراک سازی مشترک، تحریف زدایی و باور به بازیابی اصول اسلامی از شاخصه-های اصلی منظومه فکری بیدارگرایانه بنت‌الهدی به شمار می‌رود. (یافته‌ها)

مبانی و مستندات " سیاست استکبار ستیزی " در دیدگاه امام خمینی ره

مهدی نادری

دوره 4، شماره 8 ، دی 1394، ، صفحه 127-144

چکیده

این نوشتار با کاربست روش گفتمان، درصدد پاسخ به این سوال بوده است: «مبانی و مستندات سیاست استکبارستیزی در دیدگاه امام خمینی ره چیست؟». از یک سو، یافته‌های پژوهش بر این نکته حکایت دارد که در گفتمان ... بیشتر

تحلیل جامعه شناختی بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر جنبش انصار الله یمن و آینده پیش روی آن

سید محمد موسوی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 219-247

چکیده

هدف از این مقاله،تحلیل جامعه شناختی بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر جنبش انصار الله یمن و آینده پیش روی آن است.یمن به لحاظ وجود جنبش های ریشه دار اجتماعی - اسلامی بالاخص شیعیان(زیدیان) حائز اهمیت است. شیعیان ... بیشتر

تناقض‌نمای سیاست خارجی آمریکا در قبال تحولات بحرین و سوریه

مهدی هدایتی شهیدانی؛ حسن مناف زاده

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 249-282

چکیده

وقوع تحولات در کشورهای عربی خاورمیانه مرحله‌ی نوینی را در سیاست خارجی آمریکا نسبت به تحولات این کشورها به دنبال داشته است. این تحول عمدتا از تناقضات روشنی برخوردار بوده است. هدف مقاله حاضر بررسی تناقض ... بیشتر وقوع تحولات در کشورهای عربی خاورمیانه مرحله‌ی نوینی را در سیاست خارجی آمریکا نسبت به تحولات این کشورها به دنبال داشته است. این تحول عمدتا از تناقضات روشنی برخوردار بوده است. هدف مقاله حاضر بررسی تناقض سیاست خارجی‌آمریکا در قبال تحولات بحرین و سوریه می باشد و به دنبال پاسخگویی به این سوال است که مهم‌ترین دلایل رویکرد متعارض ایالات متحده آمریکا نسبت به تحولات بحرین و سوریه چیست؟ فرضیه مقاله حاکی از آن است علی‌رغم شباهت‌های اولیه موجود درشیوه‌ی اعتراض‌ها و نحوه‌ی عملکر‌د نخبگان حاکم در دو کشور، سیاست خارجی آمریکا در قبال هریک دارای ویژگی و پیچیدگی خاص خود بوده است. پژوهش حاضر با مبنا قراردادن دو شاخه‌ی فکر‌ی موجود در نظریه‌ی جامعه بین‌الملل یعنی کثرت‌گرایی و وحدت‌گرایی و نوع پیشرفته‌ی آن نظریه مسئولیت حمایت به عنوان چارچوب نظر‌ی به این نتیجه رسیده ‌است که سیاست خارجی آمریکا در قبال تحولات بحرین و سوریه براساس ارزش‌های متعارض پیگیری می‌شود. ایالات متحده‌ی آمریکا در حالیکه سیاست خود را در جریان تحولات بحرین به دلیل رابطه امنیتی طولانی‌مدت با این کشور بر پایه‌ی اصل حاکمیت، حفظ وضع موجود و دفاع از اصالت وجود حکومت آل‌خلیفه بنا نهاده است، در سوریه پیگیر سیاست مداخله‌جویانه، حقوق‌بشری، مبارره با تروریسم و در ‌راستای تفویض حکومت به معارضین می‌باشد.

بررسی و تحلیل بسترها و پیامدهای حضور وهابیت در الجزایراز 1962 تا 1990 م.

مجید منهاجی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 283-306

چکیده

موضوع جریان‌سلفی‌وهابی یکی از پیچیده‌ترین موضوعات‌فکری در عرصه‌پژوهش است، که در سایه پیوند باحکومت آل‌سعود، گسترش فزاینده‌ای در جهان ازجمله شمال‌آفریقا پیدا کرد. وهابیت در الجزایر پیشینه‌ای ... بیشتر موضوع جریان‌سلفی‌وهابی یکی از پیچیده‌ترین موضوعات‌فکری در عرصه‌پژوهش است، که در سایه پیوند باحکومت آل‌سعود، گسترش فزاینده‌ای در جهان ازجمله شمال‌آفریقا پیدا کرد. وهابیت در الجزایر پیشینه‌ای متمایزتر نسبت به‌کشورهای‌همجوار همچون تونس و مغرب دارد و بیش از یک قرن پیش از آن‌کشورها وارد الجزایر شده‌است.جریان‌سلفی‌وهابی درالجزایر همواره و در طول‌دهه‌های‌مختلف با فراز و نشیب‌های‌مختلفی روبروست.وهابیت درالجزایر به‌دلایل‌مختلف ازجمله اقدامات عبدالحمیدبن‌بادیس، پیش از دیگر کشورهای همجوار خود، ترویج و گسترش یافت.جریان‌های‌سیاسی‌اسلام گرا پیوسته از نفوذ سیاسی–اجتماعی بالایی درجامعه‌الجزایر برخوردار بوده‌اند و عملکرد این‌جریان‌ها به‌ویژه پس از استقلال‌الجزایر(1962م)، فراز و نشیب‌های زیادی داشته-است. مهم‌ترین عامل‌ایجاد و توسعه فزاینده جریان‌وهابی‌سلفی درالجزایر را باید درحمایت‌های بی‌شمار مادی و لجستیکی عربستان‌سعودی به‌ویژه پس ازسال1973م.به‌دلیل افزایش درآمدهای‌نفتی دانست. ازسوی‌دیگر سیاست‌های‌سرکوب‌گرایانه دوره بومدین و اتخاذرویکردهای سختگیرانه وی، موجب رشدزیرزمینی آنها را فراهم آورد.پرسش‌های اصلی این‌مقاله عبارتنداز:دلایل پیدایش وهابیت در الجزایر چیست؟پیامدهای اقدامات وهابیت در الجزایر به‌ویژه در بین سال‌های1962 تا1990م. چیست؟ازیافته‌های این‌پژوهش می‌توان‌گفت حضور وهابیت در الجزایر پیامدهای متعددی در برداشته است؛ ازجمله پیدایش القاعده مغرب اسلامی به‌وسیله دروکدل. همچنین بحران1990 تا2005 الجزایر ریشه در اقدامات و بسترسازی‌های جریان‌های سلفی درالجزایر دارد. عمده فعالیت‌های‌جریان‌های‌سلفی در دوره شاذلی است؛ زیرا در دوره تقریبا طولانی‌مدت بومدین، همه فعالیت‌های‌جریان-های‌سلفی سرکوب و کنترل می‌شد.این مقاله بارویکردی‌توصیفی-تحلیلی، به‌بررسی و نقد بسترها و پیامدهای حضور وهابیت در الجزایر بین از سال1962 تا1990م، می‌پردازد.

رفتارشناسی سیاسی روحانیت در مواجهه با چالش های بیداری اسلامی؛ با تاکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری

سیدجواد میرخلیلی؛ مصطفی ملکوتیان؛ عیسی مولوی وردنجانی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 307-325

چکیده

موج جدید بیداری اسلامی در عصر حاضر، حاوی نظم نوینی در خاورمیانه است که هژمونی امریکا را در منطقه، دچار فروپاشی کرده است. مسئله اصلی، آن است که پدیده بیداری اسلامی همچون تمامی جنبش‏ها و نهضت‏ها با آسیب‏ها، ... بیشتر

نقش مکتب سلیمانی در بالندگی دیپلماسی رسانه‌ای

علی دارابی؛ هادی ابراهیمی

دوره 9، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 327-353

چکیده

دیپلماسی رسانه‌ای، یکی از شاخه‌های اصلی فعالیت‌های دستگاه دیپلماسی است که از آن در جهت ارتقاء سیاست خارجی کشورها استفاده میشود. با استفاده از این ابزار، دیپلمات‌ها و سیاستمداران می‌توانند نیات ... بیشتر دیپلماسی رسانه‌ای، یکی از شاخه‌های اصلی فعالیت‌های دستگاه دیپلماسی است که از آن در جهت ارتقاء سیاست خارجی کشورها استفاده میشود. با استفاده از این ابزار، دیپلمات‌ها و سیاستمداران می‌توانند نیات و مقاصد خود را بهعنوان دیپلماسی، مورد محک و در معرض چالش‌های دیپلماتیک قرار دهند. در همین خصوص، هدف این پژوهش تدوین الگوی مفهومی نقش مکتب سلیمانی در بالندگی دیپلماسی رسانهای بود. این پژوهش از نوع پژوهشهای کیفی بود که با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه دادهبنیاد انجام شد. جامعه آماری شامل متخصصان و صاحبنظران در زمینه علوم سیاسی، رسانه، علوم اجتماعی، جامعهشناسی و اعضاء هیئت علمی دانشگاههای استان مازندران بود که با رویکرد نمونهگیری هدفمند، تعداد 17 نفر بهعنوان مشارکتکنندگان در پژوهش انتخاب شدند. دادهها به روش مصاحبه با روش هدایت کلیات و بهصورت نیمهساختار یافته گردآوری شد. اعتبار و روایی دادهها به دو روش بازبینی مشارکتکنندگان و مرور خبرگان غیرشرکتکننده در پژوهش تایید شد. نقش مکتب سلیمانی در بالندگی دیپلماسی رسانهای در دو مقوله محوری، بُعددرونی (ولایتمداری، کرامت انسانی، وحدت و همبستگی ملی، خودکفاییواستقلال اقتصادی، نگرشفراجناحی، حفظیکپارچگیسیاسی، هویت ملی و انسجامملی) و بُعدبیرونی (اقتدار و امنیت ملی، نقش‌آفرینی جهانی، اخلاق سیاسی، قدرتدفاعیونظامی، جهاد علیه تروریسمونظامسلطه و تقویت گفتمان مقاومت)، تحلیل و مدل نهایی بر اساس آن ارائه شد.

عوامل سیستمیک و دومینوی بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه

علی اکبر جعفری

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 1-31

چکیده

منطقه خاورمیانه بنا بر اغلب برآوردهایی که شده است، تا آینده قابل پیشبینی، یکی از بحران خیزترین مناطق جهان باقی خواهد ماند. این منطقه به لحاظ اهمیت ژئواستراتژیک، اقتصادی و سیاسی، و ... بیشتر منطقه خاورمیانه بنا بر اغلب برآوردهایی که شده است، تا آینده قابل پیشبینی، یکی از بحران خیزترین مناطق جهان باقی خواهد ماند. این منطقه به لحاظ اهمیت ژئواستراتژیک، اقتصادی و سیاسی، و نیز به عنوان یکی از مناطق پنج گانه اقتصادی جهان، به عنوان یک هارتلند جهان و خارج نزدیک ابر قدرتها به حساب میآید. سالهای پیش، شاهد خیزش و رشد جنبشهای اعتراضی در خاورمیانه بودهایم که این اعتراضات در برخی کشورها تا انقلاب هم پیش رفته است. نقطه آغاز دومینوی اعتراضات و انقلابات از تونس سر بر آورد و به گفته هانتینگتون به تدریج سایر کشور های را وارد جرگه انتقال کرده است. در این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش هستیم که علت بیداری و انقلابیشدن کشورهای خاورمیانه و چرایی تکوین اندیشه انقلاب را در اذهان و ادراک مردم منطقه واکاوی نمائیم. در پاسخ به سؤال اصلی پژوهش، برآمدن نیرو های اجتماعی و سیاسی که خواستار عبور از گذرگاه محافظهکاری و رسیدن به میدان سیاست تغییر بودند، مفروض گرفته شد. بنابراین، یافته های پژوهش نشان می دهد که این نیرو ها، سیاست حفظ وضع موجود حاکمان کشورشان را به عنوان حاکمان وابسته به غرب تعریف نمودند و در صدد به چالش کشاندن آن برای رسیدن به تغییر وضع موجود و مطلوب تلاش میکنند.

چالش های سیاسی بیداری اسلامی در جهان اسلام و راهبردهای تدافعی(wt) در مقابله با آن از منظر مقام معظم رهبری بررسی موردی از سال 2011 تا 2020 میلادی

عبدالله نوری گلجایی

دوره 6، شماره 12 ، اسفند 1396، ، صفحه 7-28

چکیده

جهان اسلام، همواره دستخوش تغییر و تحولات مختلف بوده و تهدیدها و ضعف های مختلفی در آن وجود داشته است. از سال 2011 که شروع بیداری اسلامی بوده و تحولات بسیاری را در منطقه رقم خورده است؛ مقام معظم رهبری چالش ... بیشتر جهان اسلام، همواره دستخوش تغییر و تحولات مختلف بوده و تهدیدها و ضعف های مختلفی در آن وجود داشته است. از سال 2011 که شروع بیداری اسلامی بوده و تحولات بسیاری را در منطقه رقم خورده است؛ مقام معظم رهبری چالش های جهان اسلام را بیان نموده و راهبردهای تدافعی جهت مقابله با این چالش ها مطرح ساختند. با این وجود در این رابطه تحقیقی علمی از منظر مقام معظم رهبری منتشر نشده است. بنابراین سوالی که در این پژوهش طرح می شود این است که ضعف های سیاسی جهان اسلام از منظر مقام معظم رهبری و راهبردهای تدافعی ایشان از سال 2011 تا 2020 میلادی بر اساس روش swot چیست؟ با توجه به آنچه بیان شد؛ هدف این مقاله شناسایی چالش های سیاسی جهان اسلام و راهبردهای تدافعی(wt) در مقابله با آن از منظر مقام معظم رهبری بعد از تحولات بیداری اسلامی است. در این پژوهش برای پاسخ به سوال اصلی از روش swot استفاده شده است. از دیدگاه مقام معظم رهبری برای کاهش و کنترل تهدیدهای سیاسی جهان اسلام و برون رفت از آن، راهبردهایی وجود داشته که بر اساس روش سوات به راهبردهای تنوع(st) راهبردهای رقابتی(so)، راهبردهای بازنگری(wo)، راهبردهای تدافعی(wt) تقسیم شده است در این تحقیق برای مقابله با چالش های سیاسی جهان اسلام بر اساس روش سوات از راهبردهای تدافعی(wt) استفاده شده است. برخی از یافته های تحقیق عبارتند از: تقویت روحیه وحدت و ایستادگی، تقویت سطح آگاهی و بصیرت در میان مسلمانان و ... را می توان نام برد.

بازتفسیر هویت اسلامی در گفتمان سیاسی امام خمینی(ره): بیداری جامعه و وقوع انقلاب اسلامی ایران

مجتبی گراوند؛ ایرج سوری

دوره 7، شماره 13 ، شهریور 1397، ، صفحه 7-38

چکیده

برنامه های نوسازی پیاده شده گفتمان پهلوی دوم در آغاز دهه 1340، بدنبال تغییر ساخت قدرت اجتماعی - اقتصادی و نظم دهی به طبقه جدید با ایدئولوژی هم ارز با نظام معنایی تبلیغی خود و کنترل اجتماعی پراکتیس های اجتماعی ... بیشتر برنامه های نوسازی پیاده شده گفتمان پهلوی دوم در آغاز دهه 1340، بدنبال تغییر ساخت قدرت اجتماعی - اقتصادی و نظم دهی به طبقه جدید با ایدئولوژی هم ارز با نظام معنایی تبلیغی خود و کنترل اجتماعی پراکتیس های اجتماعی با نفوذ جامعه پیاده گردید. گفتمان حاکم می کوشید به عنوان دال مرکزی در حوزه گفتمانگونگی خرده گفتمان های پیرامون را در جهت نظام معنایی هم ارز با خود سامان سیاسی بدهد. با رویکرد گفتمانی فرکلاف مقاله حاضر می کوشد چرایی ظهور گفتمان جدید تحت عنوان جنبش انقلابی با هدایت گری امام خمینی و نحوه هویت یابی آن را بررسی نماید. امام خمینی (ره) با توصیف گفتار حکومت مطلوب متناسب با سنن مذهبی کوشید در متن جامعه خودآگاهی سیاسی بوجود آورده و زمینه های حرکت انقلابی را مهیا سازد. با طرح نشانگانی مانند اکثریت محرومین و اقلیت مستکبر و با دو قطبی سازی جامعه بر اساس متون دینی به غیریت سازی رقیب حاکم مبادرت کرد و الگوی حکومت اسلامی و زعامت ولی فقیه سیاسی را به عنوان یک ایده آل با دلایل فقهی را مشروعیت بازتفسیر نمود. با ایجاد همبستگی اجتماعی و عزم ملی با رهبری واحد امام خیمنی پس از یک دوره مبارزه سیاسی گفتمان انقلابی به عنوان آلترناتیو جایگزین هویت مستقل پیدا کرد و به استیلای گفتمان رقیب پایان بخشید.

بررسی محور مقاومت و آینده نظام سلطه با استفاده از نظریه نظام جهانی

سید زکریا محمودی رجا؛ علی باقری دولت آبادی؛ بهنام راوش

دوره 7، شماره 14 ، اسفند 1397، ، صفحه 7-28

چکیده

یکی از مباحثی که به لحاظ نظری همواره ذهن اندیشمندان حوزه روابط بین الملل را به خود مشغول داشته است نوع نظام بین الملل و آینده آن است. از زمانی که آمریکا موفق شد بر اردوگاه کمونیسم پیروز شود این بحث مجدد ... بیشتر یکی از مباحثی که به لحاظ نظری همواره ذهن اندیشمندان حوزه روابط بین الملل را به خود مشغول داشته است نوع نظام بین الملل و آینده آن است. از زمانی که آمریکا موفق شد بر اردوگاه کمونیسم پیروز شود این بحث مجدد در محافل آکادمیک رونق گرفت که آینده نظام جدید که رهبری آن را آمریکا در دست دارد چه خواهد شد. آیا این کشور می تواند مثل همتای انگلیسی خود به مدت چندین قرن بر جهان سلطه داشته باشد یا خیر؟ عموم متفکران راه آمریکا در این خصوص را هموار تلقی می کردند و برخی کوشیدند اسلام را تنها مانع پیش روی آمریکا در قرن پیش رو برشمرند. اما هیچ کس به محور مقاومت در خاورمیانه و تاثیر آن در این باره توجهی ننمود. تنها پس از خروج اسرائیل از جنوب لبنان و شکست این رژیم در جنگ 33 روز و 22 روز بود که نگاه ها معطوف به محور مقاومت گردید. گفتمان مقاومت خوانشی انتقادی، قرائتی واساختی و تضعیف کننده از نظام سلطه بود. مقاله پیش رو با استفاده از نظریه نظام جهانی والرشتاین و روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی نقش محور مقاومت در مقابله با نظام سلطه و آینده این نظام می پردازد. فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که جبهه مقاومت با محوریت ایران و تکیه بر آرمان های اسلامی در منطقه توانسته مشروعیت نظام سلطه را به چالش کشیده و قدرت آن را به تحلیل ببرد

نقش آمریکا در شکل‌گیری گروه تکفیری "دولت اسلامی عراق و شام"(داعش)

فائزه مرادی حقیقی؛ مصطفی ملکوتیان

دوره 8، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 7-36

چکیده

در این مقاله تلاش شده است تا نقش و جایگاه آمریکا و برخی از کشورهای منطقه نظیر عربستان و قطر در شکل‌گیری و گسترش دامنه فعالیت گروه تروریستی "دولت اسلامی عراق و شام" (داعش) در دو کشور سوریه و عراق نشان داده ... بیشتر

مضامین مشترک پایداری در سروده‌های سلمان هراتی و إبراهیم المقادمه

راضیه کارآمد؛ حسین شمس آبادی؛ سید مهدی نوری کیذقانی

دوره 8، شماره 1 ، مرداد 1398، ، صفحه 7-30

چکیده

ایران و فلسطین دو کشوری هستند که جنگ را تجربه کرده‌ و شاعرانِ این دو سرزمین در مورد ادبیات پایداری و مقاومت شعرهایی سروده‌اند که سلمان هراتی شاعر ایرانی و ابراهیم المقادمه شاعر فلسطینی از جمله این شعرا ... بیشتر

چالشهای مقاومت از منظر قرآن کریم

سید محسن آل نبی؛ محمد صادق یوسفی مقدم

دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 7-26

چکیده

مقاومت از مفاهیم محوری قرآن است که میدان معنایی گسترده‌ای در کلام وحی دارد. سه دسته از آیات با مدلول لزوم مقاومت، تبیین پیامدهای مثبت مقاومت و ارائه چالش‌های فراروی مقاومت قابل شناسایی است. این پژوهش ... بیشتر

آسیب شناسی تداوم جنبش های دینی در حوزه تعامل امت با امام از منظر قرآن کریم

مجتبی مهدوی مهر

دوره 10، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 27-45

چکیده

تداوم و بقای حکومت ها، با چالش ظهور آسیب ها مواجه است. یکی از مشکلات، عارض شدن آسیب از ناحیه مردم است. آسیب های نشات گرفته از امت در حکومت های الهی، جنبه های متعددی دارد که جنبه تعامل آنان با رهبر از اهمیت ... بیشتر

واکاوی جلوه‌های پایداری در شعر معاصر یمن (مطالعه موردی: شهید محمد محمود الزبیری)

علی قهرمانی؛ کلثوم تنها؛ حسین الیاسی

دوره 6، شماره 12 ، اسفند 1396، ، صفحه 29-50

چکیده

تاریخ سیاسی معاصر یمن آکنده از تغییرات بنیادین از جمله هجوم و نفوذ کشورهای بیگانه بوده و در چند سال اخیر مداخله نظامی عربستان سعودی در یمن، این کشور را آبستن حوادث سیاسی کرده است. مقاومت و مبارزه این مردم ... بیشتر

بررسی و تحلیل رویکرد جمهوری اسلامی ایران نسبت به بیداری اسلامی بحرین

حمید درج

دوره 7، شماره 14 ، اسفند 1397، ، صفحه 29-60

چکیده

پژوهش حاضر در تلاش است تا به تجزیه و تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال بیداری اسلامی بحرین بپردازد.بیداری اسلامی در بحرین از اهمیت خاصی برای جمهوری اسلامی ایران برخوردار است.بحرین به واسطۀ ... بیشتر پژوهش حاضر در تلاش است تا به تجزیه و تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال بیداری اسلامی بحرین بپردازد.بیداری اسلامی در بحرین از اهمیت خاصی برای جمهوری اسلامی ایران برخوردار است.بحرین به واسطۀ حدود 75 درصد جمعیت شیعی،بیشترین قرابت را با ابعاد قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران در طول سه دهۀ گذشته برقرار کرده است. مؤلفه‌های قدرت نرم انقلاب اسلامی و ارزش‌های منبعث از آن،تأثیرات به سزایی بر وقوع جنبش‌های مردمی در بحرین داشته است.در این میان،جمهوری اسلامی ایران در راستای نقش‌آفرینی هر چه بیشتر شیعیان این کشور و احقاق حقوق آن‌ها، سازوکارها و اقدامات مؤثری را دنبال کرده است.این پژوهش در تلاش برای پاسخ به این سؤال اصلی است که: جمهوری اسلامی ایران در قبال بیداری اسلامی بحرین چه سیاستی را دنبال می‌کند؟فرضیه پژوهش این است که جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصول و مبانی اعتقادی و انقلابی خود، ضمن مخالفت با سیاست سرکوب و ارعاب مقامات بحرینی،در جهت احقاق حقوق شیعیان بحرین و تأمین اهداف و سیاست‌های آن‌ها مبادرت می‌ورزد.یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد؛بر مبنای آموزه‌های مطروحه در نظریۀ سازه انگاری، جمهوری اسلامی ایران بر اساس هویتی که از خود و همچنین رژیم های آل‌سعود عربستان و آل‌خلیفه تعریف کرده و تحولات بحرین را مصداقی بارز از بیداری اسلامی می‌داند،سیاست خارجی خود را در قبال تحولات بحرین پیگیری می‌کند.برای تحلیل داده‌های این پژوهش از روش تحلیلِ کیفی استفاده شده است.

بررسی و تحلیل پارادایم اساسی قرآن در بیداری اسلامی با تأکید بر نظر قرآن پژوهان معاصر

هادی زینی ملک آباد؛ اصغر مهری؛ سید ابالقاسم فضائلی

دوره 8، شماره 1 ، مرداد 1398، ، صفحه 31-50

چکیده

قرآن کتابی هدایتگر و بهترین مرجع برای دستیابی و سعادت است، کتابی است که برای هر مسأله‌ای پاسخی روشن و کامل دارد. یکی از ویژگی‌های برجسته هدایتی- تربیتی قرآن بیداری بخشی و ارائه راهکارهای مناسب برای تمامی ... بیشتر

بازتاب‌های سازه‌انگارانه انقلاب اسلامی ایران بر تحولات انقلابی جهان عرب

مجید عباسی(اشلقی)

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 33-57

چکیده

یکی از وجوه تمایز انقلاب اسلامی ایران با سایر انقلاب های بزرگ جهان وجه مسالمت آمیز بودن آن است که موجب شده وجوه نرم و گفتمانی آن بر سایر وجوه آن ارجحیت یابد. لذا ایجاد گفتمانی جدید در روابط بین الملل و ... بیشتر

دوره 12 (1402)

دوره 11 (1401)

دوره 10 (1400)

دوره 9 (1399)

دوره 8 (1398)

دوره 7 (1397)

دوره 6 (1396)

دوره 5 (1395)

دوره 4 (1394)

دوره 3 (1393)

دوره 2 (1392)

دوره 1 (1391)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده